- Για πρώτη φορά η εικόνα και οι θέσεις των βιολογικών χωραφιών μέσα στον ελαιώνα της Λέσβου, όπως αποτυπώνονται στους χάρτες με το σύστημα GIS
- Το έγγραφο Μουτζούρη στην Αθήνα με προτάσεις και επισημάνσεις για τα “αγκάθια” στο δρόμο για τη δακοκτονία
Για πρώτη φορά τέθηκε φέτος κατά τη συνάντηση του Περιφερειάρχη, Κώστα Μουτζούρη, το προηγούμενο διάστημα με τους εκπροσώπους του Συνδέσμου Ελαιοτριβείων Γιώργο Κατζανό και Χρήστο Κουτλή, η ανάγκη ένταξης στους ψεκασμούς της δακοκτονίας και των βιολογικών ελαιοκτημάτων, τα οποία ουσιαστικά κάθε χρόνο μετατρέπονται σε καταφύγια για την ανάπτυξη του δάκου και αυτό υπονομεύει την προσπάθεια της δακοκτονίας.
Ο Περιφερειάρχης υποσχέθηκε να λάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για τον ψεκασμό και των βιολογικών χωραφιών, ωστόσο, το κόστος που εκτιμάται στα 900.000 ευρώ με τα φυτοφάρμακα που είναι ειδικά για τα βιολογικά χωράφια και ακριβότερα σε σχέση με τα συμβατικά, είναι δυσβάσταχτο για την Περιφέρεια. Προς τούτο έχουν ξεκινήσει επαφές με την Αθήνα, ώστε, αν όχι φέτος, τουλάχιστον από του χρόνου να μπορέσει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να αναλάβει ευθύνες. Ιδιαίτερα όταν φαίνεται ότι φέτος η περιοχή μας είναι ριγμένη ως προς την χρηματοδότηση της Αθήνας για τη δακοκτονία, καθώς ενώ άλλες περιοχές της Ελλάδας πήραν υψηλότερα ποσά, εμείς παραμείναμε στα περσινά επίπεδα.
Η δακοκτονία
Αυτό το διάστημα η δακοκτονία βρίσκεται σε εξέλιξη έχοντας ξεκινήσει από τη Δευτέρα, όπως έγραψαν τα Νέα της Λέσβου, και αναμένεται να ολοκληρωθεί την ερχόμενη εβδομάδα. Ο καιρός είναι ευνοϊκός για τους ψεκασμούς, ωστόσο υπάρχουν και αγκάθια στο δρόμο για την καταπολέμηση του δάκου, καθώς δεν δείχνει ενδιαφέρον το έμπειρο προσωπικό να ασχοληθεί με τα ραντίσματα και όχι μόνο αυτό. Υπάρχουν χωριά όπως, για παράδειγμα στο Νεοχώρι, όπου ο ψεκασμός γίνεται από συνεργείο το οποίο συγκροτούν εργάτες που μεταβαίνουν καθημερινά από την περιοχή της Αγιάσου, καθώς από ολόκληρο το Πλωμάρι δεν εκδηλώθηκε το απαιτούμενο ενδιαφέρον. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι υπάρχουν περιοχές στη Λέσβο που δυσκολεύονται οι αρμόδιοι να βρουν ακόμα και ζώα για να τα μισθώσουν για το «αγώγι», δηλαδή τη μεταφορά των φυτοφαρμάκων στα βουνά.
Ο Περιφερειάρχης απέστειλε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έγγραφο, επισημαίνοντας τα προβλήματα της δακοκτονίας και υποβάλλοντας προτάσεις, μεταξύ των οποίων η αύξηση της χρηματοδότησης για την ένταξη και των βιολογικών χωραφιών στο πρόγραμμα της δακοκτονίας.
Η Λέσβος ως αγροτική περιοχή βρίσκεται στις πρώτες θέσεις πανελλαδικά εδώ και χρόνια σε ένταξη στρεμμάτων στα προγράμματα Βιολογικής Γεωργίας, υπάρχει ενδιαφέρον από τους αγρότες καθώς εισπράττουν και πρόσθετες επιδοτήσεις, πέραν ότι το ελαιόλαδο που παράγεται διατίθεται στην καλύτερη τιμή της αγοράς σε σχέση με το συμβατικό. Ωστόσο αυτό που παρατηρείται εδώ και χρόνια είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος ενός σημαντικού ποσοστού των βιοκαλλιεργητών να τοποθετήσουν δακοπαγίδες στα χωράφια τους ή να ψεκάζουν κατά του δάκου με βιολογικά σκευάσματα, τα οποία έχουν υψηλό κόστος προμήθειας και ο καθένας ιδιαίτερα στην παρούσα χρονική συγκυρία αποφεύγει αυτές τις δαπάνες.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ΔΕΝ υποχρεώνει τους βιοκαλλιεργητές να κάνουν τη δακοκτονία μόνοι τους τοποθετώντας τις παγίδες. Και αυτό ενώ οι ελαιοπαραγωγοί της συμβατικής γεωργίας πληρώνουν θέλοντας και μη κατά την έκθλιψη του ελαιοκάρπου στο ελαιοτριβείο υπέρ δακοκτονίας, οι βιοκαλλιεργητές βρίσκονται σε ένα άλλο καθεστώς καθώς δεν γίνεται δακοκτονία στα χωράφια τους και έχουν τη σύσταση οι ίδιοι να τοποθετούν τις δακοπαγίδες ή να ψεκάζουν με βιολογικά σκευάσματα, χωρίς να πληρώνουν στο κράτος για τη δακοκτονία.
Ιδού το τοπίο στον ελαιώνα
Σήμερα τα Νέα της Λέσβου με την πολύτιμη βοήθεια του γεωπόνου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας, Στρατή Σέντα, φέρνουν στη δημοσιότητα – ώστε να καταλάβουν οι αγρότες και κάθε άλλος εμπλεκόμενος – την εικόνα από τη διάρθρωση των βιολογικών χωραφιών μέσα στο συμβατικό ελαιώνα. Με το σύστημα GIS αναδεικνύουμε δύο χάρτες, ο ένας από την περιοχή Μυτιλήνης – Λουτρών και ο δεύτερος χάρτης από την περιοχή της Μόριας, της Θερμής και των Μιστεγνών, δηλαδή από τα νότια και από τα βόρεια της Μυτιλήνης, θέλοντας να αποτυπώσουμε την πυκνότητα των βιολογικών καλλιεργειών ελιάς και τις συμβατικές καλλιέργειες. Αυτό που ξεκάθαρα προκύπτει βλέποντας κανείς τους χάρτες είναι ότι οι κουκίδες και τα σχήματα με κίτρινο χρώμα είναι τα βιολογικά χωράφια ανάμεσα στα συμβατικά ελαιοκτήματα που είναι με το κόκκινο χρώμα. Φαίνεται ευκρινώς ότι η βιολογική γεωργία αναπτύσσεται στην καρδιά της συμβατικής γεωργίας, πράγμα που σημαίνει πως όσα χωράφια – βιολογικές καλλιέργειες δεν ψεκάζονται ή δεν γίνονται παρεμβάσεις με δακοπαγίδες για το επιβλαβές έντομο, αυτά μετατρέπονται στα πιο ασφαλή καταφύγια ώστε ο δάκος να συνεχίσει να υπάρχει και να κυκλοφορεί μέσα στον ελαιώνα στα χωράφια.
Μιλώντας στα Νέα της Λέσβου ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας, Γιώργος Λαγουτάρης, σημείωσε ότι «άποψή μας είναι πως θα πρέπει να υποχρεωθούν από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να λαμβάνουν μέτρα για τη δακοκτονία και οι βιοκαλλιεργητές. Δυστυχώς σταδιακά τις τελευταίες δεκαετίες οι καλλιέργειες έχουν ολοένα και λιγότερες παρεμβάσεις από τους αγρότες, οι οποίοι περιορίζουν τις ενέργειές τους για να μην έχουν μεγάλο κόστος παραγωγής και αυτό σημαίνει ότι έχουμε πολλά χωράφια της Βιολογικής Γεωργίας τα οποία μένουν απροστάτευτα στο δάκο. Οι αγρότες το αφήνουν στην τύχη ελπίζοντας ότι η δική μας παρέμβαση με τη δακοκτονία στα διπλανά χωράφια θα δώσει και σε αυτούς λύση. Αυτό πολλές φορές επιτυγχάνεται όταν δεν έχουμε έξαρση του δάκου σε κάποιες περιόδους που ευνοούν οι κλιματολογικές συνθήκες. Άλλες φορές όμως όταν το έντομο ευνοείται από τις κλιματολογικές συνθήκες και ειδικά στις περιοχές, που έχουν τη μεγαλύτερη υγρασία, ο δάκος φωλιάζει στα βιολογικά χωράφια και ξαναχτυπά προκαλώντας πρόβλημα στον καρπό χωραφιών που έχουν ψεκαστεί. Ως υπηρεσία έχουμε κάνει σχετικές μελέτες απόλυτα τεκμηριωμένα και τόσο ο Αντιπεριφερειάρχης Πανάγος Κουφέλος όσο και προσωπικά ο Περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης, έχουν ζητήσει επανειλημμένα ενημέρωση από την υπηρεσία μας την οποία τους κάναμε. Ο κ. Μουτζούρης έχει απευθυνθεί με έγγραφό του προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ενημερώνοντας για τα δεδομένα και υποβάλλοντας τις προτάσεις του».
Όπως εξηγεί ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας «εδώ και χρόνια ως υπηρεσία καλούμε τους βιοκαλλιεργητές να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των χωραφιών τους, καθώς δεν πληρώνουν για τη δακοκτονία και πρέπει οι ίδιοι να μεριμνούν για τα χωράφια τους. Ωστόσο αυτό που βλέπουμε είναι ένα μικρό ποσοστό μόνο να ανταποκρίνεται. Κατά την άποψή μου πρέπει να ληφθούν μέτρα από το Υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης όχι μόνο για τη Λέσβο, για όλη την Ελλάδα, καθώς αυτό θα διασφαλίσει στο μέγιστο την απόδοση της δακοκτονίας. Θεωρούμε ότι πρέπει οι διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας να αναλάβουν και τον ψεκασμό των βιολογικών με την αντίστοιχη παρακράτηση από τους βιοκαλλιεργητές, αυτό όμως για να γίνει θα πρέπει να αυξηθεί ο προϋπολογισμός».
Να σημειώσουμε ότι κάθε χρόνο στην Λέσβο δημοπρατούνται για τη δακοκτονία 5,5 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, ενώ εκτιμάται ότι τα βιολογικά ελαιόδεντρα ανέρχονται σε 2 εκατομμύρια, δηλαδή στο 36% του επιλέξιμου ελαιώνα της Λέσβου και αυτό το ποσοστό είναι πολύ σημαντικό, όπως μπορεί να γίνει κατανοητό. Την ίδια ώρα φαίνεται και η άνιση μεταχείριση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στις περιφέρειες της χώρας, καθώς για παράδειγμα, φέτος στην περιοχή της Κρήτης έχει αυξήσει τον προϋπολογισμό για τη δακοκτονία κατά 2 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η Λέσβος βρίσκεται στα περσινά επίπεδα!
Με άλλα λόγια τα Υπουργεία αλλού δίνουν και αλλού κάνουν πως δεν βλέπουν παρότι οι ανάγκες είναι οι ίδιες. Θα λέγαμε μάλιστα πως η Λέσβος βρίσκεται σε μειονεκτικότερη θέση καθώς για παράδειγμα η Κρήτη έχει και άλλες καλλιέργειες, όπως είναι τα οπωροκηπευτικά, από τα οποία τροφοδοτείται όλη η Ελλάδα, ενώ δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε και τα υψηλά ποσοστά του τουρισμού που έχει η οικονομία της μεγαλονήσου, ενώ στη Λέσβο η αγροτική παραγωγή αρχίζει και τελειώνει στην ελαιοκαλλιέργεια και μόνο. Ωστόσο βλέπουμε ότι το κράτος έρχεται και ενισχύει τις ανεπτυγμένες οικονομίες, αφήνοντας χωρίς ενίσχυση περιοχές που «βράζουν στο ζουμί τους», όπως η δική μας.
Η Περιφέρεια
Την ανάγκη να γίνει ένα ακόμα βήμα μπροστά στη δακοκτονία τόνισε ο Αντιπεριφερειάρχης Πανάγος Κουφέλος, ο οποίος μιλώντας στα Νέα της Λέσβου σημείωσε ότι «ο Περιφερειάρχης έχει ήδη υποβάλει έγγραφο προς την κυβέρνηση διεκδικώντας τα αυτονόητα για την δακοκτονία στα νησιά μας. Ως Περιφερειακή Αρχή έχουμε καταφέρει μέχρι τώρα να αλλάξουμε το σκηνικό στη δακοκτονία, η οποία γίνεται και στην ώρα της και χωρίς τα προβλήματα του πρόσφατου αλλά και του πιο μακρινού παρελθόντος. Δεν μένουμε όμως μόνο σε αυτά. Γνωρίζοντας ότι ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο έχουμε θέσει επί τάπητος μία σειρά από ζητήματα, μεταξύ των οποίων και το τι γίνεται με τη δακοκτονία στα βιολογικά χωράφια. Θεωρώ ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες ώστε η Περιφέρεια να αναλαμβάνει τη δακοκτονία και σε αυτούς τους ελαιώνες, με ειδικά μέσα και σκευάσματα. Δεν θα διαφωνήσουμε, εννοείται με απόλυτη ασφάλεια για την πιστοποίηση του βιολογικού ελαιολάδου της Λέσβου για το οποίο καυχιόμαστε. Πρέπει όμως να γίνεται δακοκτονία και στα βιολογικά, δεν μπορεί να επαφίεται μόνο στο ενδιαφέρον των ίδιων των ελαιοπαραγωγών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν βλέπουμε αρκετά συχνά πολύ καλές προσπάθειες με προσεγμένες δακοπαγίδες και άλλα σκευάσματα! Καθώς όμως δεν εφαρμόζουν όλοι αυτές τις μεθόδους εμείς ως Περιφέρεια οφείλουμε να οδηγήσουμε τη δακοκτονία σε ακόμα πιο ασφαλές έδαφος», είπε ο Αντιπεριφερειάρχης.
Από τη δική του πλευρά ο Περιφερειάρχης, Κώστας Μουτζούρης, σημείωσε ότι «θα θυμάστε πως όταν ανέλαβα Περιφερειάρχης, μπροστά στα τόσα ανοιχτά ζητήματα είχα θέσει σε πρώτη προτεραιότητα και τη δακοκτονία όταν έκανα τον απολογισμό κατά τα εγκαίνια του ΚΤΕΟ Λέσβου. Αυτό από τους πρώτους μήνες της θητείας μας και βλέπετε ότι μέχρι και τώρα, παρότι έχουν μεσολαβήσει οι τριετείς διαγωνισμοί και όλες οι άλλες παρεμβάσεις, προσπαθούμε ακόμα και κατά το τελευταίο έτος της θητείας μας να αντιμετωπίσουμε κι άλλα χρόνια ζητήματα της δακοκτονίας, όπως το σκέλος των βιολογικών. Αυτό με συγκεκριμένες προτάσεις προς τα συναρμόδια Υπουργεία και με όλο εκείνο το υπόβαθρο που τεκμηριώνει επιστημονικά τα όσα ζητούμε και ισχυριζόμαστε. Και να δείτε που στο τέλος θα τα καταφέρουμε, θα γίνουν αλλαγές, θα ενταχθούν και τα βιολογικά στη δακοκτονία και αν γίνει αυτό θα οφείλεται και στις δικές μας παρεμβάσεις και πιέσεις, θα οφείλεται από το Βόρειο Αιγαίο. Θεωρώ ότι καλύτεροι ανταποκριτές για το ό,τι συμβαίνει μέσα στα χωράφια είναι οι ίδιοι οι ελαιοπαραγωγοί και σε ό,τι με αφορά, καθώς σχεδόν κάθε μέρα βρίσκομαι και σε κάποια χωριά, έχω την ευκαιρία να συνομιλώ με πολλούς αγρότες καταγράφοντας και τα ζητήματα που θέτουν και τις προτάσεις τους γιατί έχουν και πολύ καλές προτάσεις οι αγρότες μας και τους ευχαριστώ γι’ αυτό. Ως Περιφερειακή Αρχή προσπαθούμε να αφουγκραζόμαστε τους προβληματισμούς και τις αγωνίες της τοπικής κοινωνίας προσαρμόζοντας τις προτεραιότητες και τις πολιτικές μας στο Βόρειο Αιγαίο με τον άνθρωπο στο επίκεντρο», είπε καταλήγοντας ο Περιφερειάρχης.
