Γράφει ο Στρατής Ζαφείρης*
Ως γνωστό μία απ’ τις «προσφορότερες» τακτικές για να αντιμετωπίσει κανείς την όποια διαμαρτυρία – αντίδραση, είναι η πολιτική του «διαίρει και βασίλευε». Σ’ όλες της τις εκφάνσεις, διότι με τη μεθοδευμένη χρήση της, διασπάται, επιμερίζεται και εντέλει καταλύεται η σθεναρή αντοχή της ολότητας, της ομόνοιας και της σύμπνοιας που διαπνέει, όσους όλοι μαζί δίνουν τον αγώνα τον καλό για έναν κοινό σκοπό. Τρανή απόδειξη και επανα-επιβεβαίωση αυτής της παμπάλαιης κι αποτελεσματικής πρακτικής, αποτέλεσε, απ’ την ανάποδη φυσικά, η πρόσφατη καθολική αντίσταση του λεσβιακού λαού στη δημιουργία νέας κλειστής δομής. Μείναμε ενωμένοι, όλοι, και πετύχαμε να αποτρέψουμε ό,τι θα επιβάρυνε περαιτέρω το νησί μας.
Και αυτό έγινε γιατί πολύ απλά η επιβάρυνση απ’ το προσφυγικό δεν «μονοπωλεί» τον οικισμό της Μόριας ή τα όρια της πόλης της Μυτιλήνης και των γύρω χωριών. Επεκτείνεται και αφορά στο σύνολό της τη Λέσβο. Μόνο υπό αυτή τη θεώρηση μπορεί να αντιμετωπιστεί κάθε προοπτική απαλοιφής ή έστω μετρίασης του προβλήματος, μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί η τοπική κοινωνία να παλέψει ενωμένη για τα δίκια της.
Για όσους δεν έχουν ως αυτονόητη τη μεγάλη αλήθεια ότι το προσφυγικό πλήττει συνολικά τη Λέσβο, ανεξάρτητα απ’ το πού βρίσκεται η δομή, αναφέρω εκτός απ’ τις κοινές βασικές κι ενιαίες υποδομές (ύδρευση, ηλεκτροδότηση, μεταφορές – αεροδρόμιο, νοσοκομείο κλπ.) δύο θεωρώ χαρακτηριστικά παραδείγματα των επιπτώσεών του, σε επίπεδο νησιού:
- Στον τομέα του τουρισμού επηρεάστηκε αρνητικά κατά 70% το δυτικό τμήμα της Λέσβου, εκεί που δεν υπήρχε δομή, με πτώση της τουριστικής κίνησης η οποία κυμάνθηκε ετησίως με ποσοστά μείωσης από 60 έως 15% (75.000 αφίξεις το 2015, 31.000 το 2016, 66.500 το 2019), όταν στο σύνολο της χώρας παρατηρήθηκε αύξηση της τουριστικής κίνησης, την περίοδο 2015 – 2019, κατά 50% (από 24 εκ. σε 34 εκ. τουρίστες). Πριν τα τελευταία γεγονότα η απώλεια εισοδήματος στη Λέσβο για το 2020, που θεωρείται μια χαμένη τουριστικά χρονιά, υπολογιζόταν στα 40 εκ. ευρώ. Οφείλουμε να ξεκινήσουμε έγκαιρα, από τώρα, το σχεδιασμό για να μην χάσουμε και την επόμενη τουριστική περίοδο του 2021.
- Στον τομέα της τοπικής οικονομίας, που καταγράφεται 30% κάτω απ’ τον μέσο όρο της χώρας, πολύτιμα κονδύλια τα οποία θα μπορούσαν να την τονώσουν, κατευθύνονται στη διαχείριση των συνεπειών του προσφυγικού. Ανάλογες απώλειες στην προσπάθεια για την ανόρθωσή της, παρατηρούνται και σε ανθρώπινο δυναμικό, αφού το προσφυγικό «απορροφά» μια σειρά στελεχών. Παρότι η δομή είναι στο ανατολικό τμήμα, που παράγει τα 2/3 του λαδιού σε επίπεδο νησιού και φιλοξενεί το 1/3 της κτηνοτροφίας (αντίστοιχα στο δυτικό τμήμα έχουμε το 1/3 της ελαιοπαραγωγής και τα 2/3 του ζωικού κεφαλαίου), οι τιμές των προϊόντων είναι παντού χαμηλές και κάτω του κόστους.
Το προηγούμενο διάστημα εκπροσώπησα το Δήμο Δυτικής Λέσβου, σε κοινή σύσκεψη με το Δήμο Μυτιλήνης, τη ΔΕΔΑΠΑΛ και τα υπουργεία Περιβάλλοντος, Εθνικής Άμυνας και Μεταναστευτικής Πολιτικής, με αντικείμενα τη διαχείριση της υφιστάμενης κατάστασης στο ΚΥΤ Μόριας, αλλά και τη διαχείριση των στερεών απορριμμάτων του νησιού. Σ’ ό,τι αφορά στη δομή, ξέρουμε πως συνίσταται σε δύο τμηματα.Το ένα είναι περιφραγμένο με υποδομές για 3.000 άτομα, αλλά φιλοξενεί 7.000. Το άλλο είναι άναρχος χώρος που αποτελείται από καταπατημένα χωράφια, δίχως καμία απολύτως υποδομή ύδρευσης και αποχέτευσης, με εγκατεστημένους κοντά 15.000 ανθρώπους. Είναι μια φαβέλλα με άθλιες συνθήκες υγιεινής που απειλεί αυτούς που βρίσκονται μέσα αλλά και τους απέξω. Για να βελτιωθεί δε η κατάσταση και να επανέλθουμε στα επίπεδα του καλοκαιριού του 2019, όπου το ΚΥΤ είχε περί τις 5.500 άτομα, εκτιμώ πως απαιτούνται τουλάχιστον δυόμισι χρόνια σκληρής και συστηματικής δουλειάς.
Οπότε είναι σαφές ότι είμαστε όλοι, όλο το νησί, πλέοντες στην ίδια βάρκα. Με δυο πολύ όμως συγκεκριμένους και ξεκάθαρους στόχους:
Να διαχειριστούμε το προσφυγικό απ’ τη μεριά μας όσο καλύτερα κι οργανωμένα μπορούμε προκειμένου να γίνει πιο υποφερτό το βάρος του,
Να ανατάξουμε την οικονομία του νησιού μας.
Η κυβέρνηση οφείλει και μας χρωστάει να σταθεί αρωγός ποικιλότροπα δίπλα μας. Να πράξει δηλαδή το αντίθετο απ’ αυτό που έκανε πρόσφατα. Αν επικρατήσει για την επίτευξη οποιασδήποτε σκοπιμότητας, πέραν του τοπικού συμφέροντος, η τακτική του «διαίρει και βασίλευε», η βάρκα θα βουλιάξει και όλα θα γίνουν χειρότερα. Θα βουλιάξουμε και εμείς σε ένα τέλμα δίχως προοπτική να πάρουμε κάποτε ανάσα.
* Ο Στρατής Ζαφείρης είναι Αντιδήμαρχος Ανάπτυξης Δυτικής Λέσβου, π. Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας