Ενώπιον των ευθυνών τους φέρνει τον κυβερνητικό βουλευτή, Χαράλαμπο Αθανασίου, τους βουλευτές Γιάννη Μπουρνού και Μαρία Κομνηνάκα, τον Περιφερειάρχη Κώστα Μουτζούρη, τους Δημάρχους Μυτιλήνης και Δυτικής Λέσβου Στρατή Κύτελη και Ταξιάρχη Βέρρο, καθώς και τους Αυτοδιοικητικούς και βουλευτές της Χίου και της Σάμου, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Βορειοανατολικού Αιγαίου, Στρατής Μανωλακέλλης. Αποστέλλοντάς τους την κοινή επιστολή των 6 προέδρων των νησιωτικών Τεχνικών Επιμελητηρίων της χώρας στον ίδιο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που υπογράφουν οι πρόεδροι των ΤΕΕ Κέρκυρας, Γιάννης Μεταλληνός, Ανατολικής Κρήτης Γεώργιος Ταβερναράκης, Δυτικής Κρήτης Σπυρίδων Σοφιανός, Δωδεκανήσου Αντώνιος Γιαννικουρής, Εύβοιας Κωνσταντίνος Λάππας και Βορειοανατολικού Αιγαίου Στρατής Μανωλακέλλης, ζητά να μην καταργηθούν στις 9 Δεκεμβρίου οι προβλέψεις για την κατά παρέκκλιση δόμηση για εκτός σχεδίου οικόπεδα κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα όρια οικισμών ή έχουν πρόσωπο σε δημοτικούς δρόμους κι άλλες διατάξεις, που βοηθούν αυτούς που έχουν μικρές περιουσίες αναξιοποίητες στις εκτός σχεδίου περιοχές να μπορέσουν να τις αξιοποιήσουν.
Η επιστολή των προέδρων εστάλη στις 7 Νοεμβρίου στον πρωθυπουργό, καθώς όμως μέχρι τώρα τέλος Νοεμβρίου δεν έχει απαντήσει το γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο κύριος Μανωλακέλλης απευθύνεται στους τοπικούς Αυτοδιοικητικούς, τον Περιφερειάρχη και τους βουλευτές του Βορείου Αιγαίου ζητώντας κατά το θεσμικό τους ρόλο και την αρμοδιότητά τους να συμβάλλουν στην επίρρωση των ζητουμένων στο εν λόγω έγγραφο και την επίτευξη αυτών, προκειμένου να μην υπάρξει κάθετη πτώση των εμπορικών αξιών, που θα προκαλέσει αναταραχή στην κτηματαγορά, και ενδεχομένως πρόβλημα ρευστότητας, που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες, καθώς θα χάσουν σημαντικό μέρος των υποθηκών τους.
Η κοινή επιστολή
Στην κοινή επιστολή τους την οποία έχει λάβει το πρωθυπουργικό γραφείο και τώρα κρατούν στα χέρια τους και οι αυτοδιοικητικοί φορείς και οι βουλευτές του Βορείου Αιγαίου, οι 6 πρόεδροι των Τεχνικών Επιμελητηρίων των νησιών επισημαίνουν ότι εφόσον επίκειται η σύνταξη των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων από τα οποία θα καθοριστούν οι όροι δόμησης σε κάθε περιοχή, μέχρι την ολοκλήρωση αυτών των σχεδίων που υλοποιούνται με τη συνεργασία των Δήμων θα πρέπει να δοθεί παράταση στην κατά παρέκκλιση δόμηση.
«Η σύνταξη των απαιτούμενων πολεοδομικών σχεδίων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των πολιτών, καθώς και τα απαραίτητα έργα υποδομής αποτελούν σαφώς ευθύνη της Πολιτείας με ανταποδοτικό μάλιστα χαρακτήρα», αναφέρουν οι 6 πρόεδροι. Και συνεχίζουν: «Σε αυτό τον τομέα η χώρα μας παρουσιάζει σημαντική υστέρηση και απέχει πολύ από την κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας, ενώ αυτές αφέθηκαν να εκτονωθούν σε σκαριφηματικές επεκτάσεις οικισμών και σε εκτός σχεδίου περιοχές με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις (αυθαίρετη δόμηση).
Ο Ν.4759/2020 (ΦΕΚ Α΄ 245/9.12.2020) έθεσε κάποιους περιορισμούς στην εκτός σχεδίου δόμηση και συγκεκριμένα κατήργησε τη δυνατότητα της κατά παρέκκλισης δόμησης σε οικόπεδα μικρότερα των τεσσάρων στρεμμάτων, στις εκτός σχεδίου περιοχές της χώρας. Συγκεκριμένα στο άρθρο 40 του παραπάνω νόμου αναφέρεται:
«Τα παραπάνω οικόπεδα μπορούν να οικοδομούνται αν έχουν λάβει προέγκριση οικοδομικής άδειας μέχρι την έγκριση Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τα 2 έτη από την έναρξη ισχύος του παρόντος», ενώ ο ίδιος νόμος έθεσε ως προϋπόθεση για την εκτός σχεδίου δόμηση το οικόπεδο να έχει “πρόσωπο σε αναγνωρισμένη οδό”.
Το ΤΕΕ, ήδη από το στάδιο της διαβούλευσης του Νόμου αλλά και κατά την διάρκεια της διετίας αυτής, εξέφραζε τον προβληματισμό του για την δυνατότητα εκπόνησης και έγκρισης Πολεοδομικών Σχεδίων σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα, εκτιμώντας ότι «θα παρέλθει η διετία και θα δημιουργηθεί τεράστιο πρόβλημα στην κτηματαγορά».
Συνεχίζοντας οι 6 πρόεδροι των Τεχνικών Επιμελητηρίων επισημαίνουν ότι το Δεκέμβριο εκπνέει η διετία, ενώ:
«1.Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια όχι μόνο δεν έχουν εγκριθεί, αλλά στις περισσότερες περιοχές της χώρας δεν έχουν καν προκηρυχθεί, ενώ η ολοκλήρωση των μελετών αναμένεται το έτος 2025.
- Οι μελέτες για τον χαρακτηρισμό των οδών (που οι ίδιοι οι Δήμοι έχουν κατασκευάσει και συντηρούν με δημόσιες και κοινοτικές χρηματοδοτήσεις) δεν έχουν καν προκηρυχθεί, με άγνωστο το χρονικό διάστημα ολοκλήρωσης και έγκρισης.
- Η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε όλη την χώρα δημιούργησε πολλά προβλήματα στις εκτός σχεδίου περιοχές, που αναγνωρίστηκαν άλλωστε από την Πολιτεία και προέβλεψε την δημιουργία επιτροπών για την επίλυσή τους. Οι επιτροπές αυτές δεν έχουν καν συστηθεί και οι εκκρεμείς υποθέσεις είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Παράλληλα το Κτηματολόγιο δεν έχει ολοκληρωθεί, παρουσιάζει σημαντική υστέρηση, ενώ υπάρχουν περιοχές της χώρας που δεν έχει καν ξεκινήσει.
- 4. Με διαχρονικές ολιγωρίες της Διοίκησης πολλοί οικισμοί στην χώρα έχουν καταργηθεί από τα Ανώτατα Δικαστήρια, στερώντας επιπλέον δομήσιμη γη.
- Η στελέχωση των Πολεοδομικών Υπηρεσιών είναι τραγικά ελλιπής, μετά από δώδεκα χρόνια μηδενικών προσλήψεων, και αυτές αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στον αναμενόμενο αριθμό των αιτούμενων οικοδομικών αδειών, ενώ, αν και θεσπίστηκε νέος τρόπος έκδοσης των Οικοδομικών Αδειών, οι υπηρεσίες διαφόρων Υπουργείων (ΥΠΠΟΑ), λόγω της μη έκδοσης των απαραίτητων Εγκυκλίων, ουσιαστικά καταργούν την προσπάθεια απλούστευσης της διαδικασίας έκδοσής τους.
- Η διετία 2021-2022 χαρακτηρίσθηκε από υγειονομική κρίση με περιορισμούς στις δραστηριότητες των πολιτών και οικονομική δυσπραγία, αλλά και με οικονομική κρίση λόγω της πολεμικής ανάφλεξης στην Ουκρανία με ανεξέλεγκτες αυξήσεις στον κλάδο της κατασκευής.
- Η έντονη τουριστική κίνηση του καλοκαιριού με νέες μάλιστα τουριστικές επενδύσεις και η μετοίκηση τουριστών και εργαζομένων, στην νησιωτική χώρα ιδιαίτερα, έχει δημιουργήσει αυξημένες ανάγκες για στέγη με παράλληλη αύξηση αξιών και ενοικίων».
Σύμφωνα με τους προέδρους των νησιωτικών Τεχνικών Επιμελητηρίων της χώρας όλα τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα:
- Πολλοί ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες να μην έχουν την δυνατότητα, αν και θα το επιθυμούσαν, να εξασφαλίσουν την οικοδομησιμότητα της περιουσίας τους μέχρι τις 09/12/2022, που λήγει η προθεσμία της κατά παρέκκλισης δόμησης,
- να έχει απορρυθμισθεί η κτηματαγορά με ορατό και άμεσο κίνδυνο να απαξιωθεί η περιουσία των πολιτών, ιδίως στην νησιωτική χώρα που ο κλήρος είναι παραδοσιακά μικρός,
- να κινδυνεύουν με ματαίωση επενδυτικά σχέδια και η απορρόφηση κονδυλίων από κοινοτικά προγράμματα, ενώ διαφαίνεται και η δημιουργία νέου κύκλου “κόκκινων δανείων” στις τράπεζες, αποκλειστικά σε εγγυήσεις που έχουν δοθεί σε τέτοια οικόπεδα,
- ο συνδυασμός της μη ύπαρξης δομήσιμης γης και αυξημένων αναγκών σε στέγη, λόγω της ανάπτυξης, να δημιουργήσει νέα γενιά αυθαίρετων κτισμάτων με όλες τις συνέπειες.
