Τουλάχιστον πρωτοφανή είναι όλα όσα γίνονται στην Αθήνα προκειμένου το Υπουργείο Μετανάστευσης & Ασύλου και ο Υπουργός Νότης Μηταράκης να καταφέρει να φέρει εις πέρας το μεγάλο – όπως έχει εξελιχθεί – πολιτικό στοίχημα της δημιουργίας της νέας δομής στη Βάστρια. Μετά τις τροπολογίες, που αφαιρούσαν αρμοδιότητες από τις Περιφέρειες και τις έδιναν στην Τεχνική Υπηρεσία του Υπουργείου, αλλά και τις κοινές υπουργικές αποφάσεις που υποβάθμιζαν τους περιβαλλοντικούς όρους για τα εν λόγω έργα – μέχρι που τις ακύρωσε το ΣτΕ – όπως καταγγέλλεται η Κυβέρνηση προχωρά εκ νέου σε μεθοδεύσεις, προκειμένου να προχωρήσει απρόσκοπτα το έργο.
Σε ΦΕΚ που δημοσιεύτηκε στις 18 Ιουλίου του 2022 και αφορά Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων Μετανάστευσης & Ασύλου και Περιβάλλοντος & Ενέργειας, την οποία μνημονεύει και το δελτίο Τύπου του πρώτου την ίδια ημέρα, με το οποίο λίγο-πολύ σημείωναν πως προχωρούσαν απρόσκοπτα τα έργα στη Βάστρια και πως οι προσφυγές της Περιφέρειας και των Κοινοτήτων ήταν «άνευ αντικειμένου», φαίνεται ξεκάθαρα πως έχουν γίνει αλλαγές στο σχέδιο του έργου, οι οποίες μνημονεύονται με ημερομηνίες Ιουλίου 2022. Από το σχεδιάγραμμα, που παρατίθεται στο ΦΕΚ, φαίνεται πως έχει προκύψει μείωση της συνολικής έκτασης του έργου από τα 415 στα 324 στρέμματα, χωρίς όμως να υπάρξει αλλαγή στην κύρια χωροθέτηση της δομής, που παραμένει στα 298 περίπου στρέμματα. Πώς έγινε αυτό; Αφαιρώντας τη μία από τις δύο οδούς πρόσβασης και μειώνοντας σημαντικά το πλάτος εκείνης, που διατηρήθηκε, καθώς η αρχική πρόβλεψη ήταν για πλάτος 100 μέτρων. Επιπλέον, όμως, μειώθηκε και η χωρητικότητα της δομής!
«Από τα 5.000 άτομα, μείωσαν τη χωρητικότητα στις 2.950 άτομα, χωρίς όμως να μειώνουν και την έκταση των εγκαταστάσεων», υποστηρίζει στα «ΝΕΑ της Λέσβου» ο Κοινοτάρχης της Κώμης Χρήστος Τσιβγούλης, ενώ αναφορά σε αυτό κάνει σε άρθρο του και ο δικηγόρος της Περιφέρειας και των Κοινοτήτων, Λουκάς Αποστολίδης, με αφορμή την πρόσφατη καταστροφή από την πυρκαγιά στα Βατερά.
«Όλοι οι διαγωνισμοί για την ανάθεση του έργου είχαν ως αντικείμενο την κατασκευή δομής για 5.000 άτομα. Μετά την απόφαση της Ολ. ΣτΕ 1285/2022 ενημερωθήκαμε από τους συνηγόρους του αρμόδιου υπουργείου ότι εκδόθηκε στις 18/7/2022 νέα υπουργική απόφαση για περιορισμό της δομής χωρητικότητας από 5.000 στις 3.000. Μάλιστα κατά τρόπο μη διαφανή και ρητό, ο περιορισμός αυτός δεν φαίνεται στην αριθ. 416419 απόφαση που τροποποιεί την υπ’ αριθ. 11359/10-5-21 απόφαση. Ακόμη και στις απόψεις του δημοσίου αναφέρεται απλά ότι ενημερώθηκε ο ανάδοχος να αλλάξει τα αρχιτεκτονικά σχέδια και η δομή να δύναται να φιλοξενεί μέχρι 3.000», σχολιάζει στο άρθρο του ο κ. Αποστολίδης, επισημαίνοντας πως το αρμόδιο υπουργείο ισχυρίζεται ότι από τη στιγμή που περιόρισε την χωρητικότητα της δομής στα 3.000 άτομα, όλα βαίνουν καλώς και είναι νόμιμα, διατείνονται ότι οι συνέπειες στο δάσος θα είναι τοπικές μόνο και μη σημαντικές για το περιβάλλον και συνεπώς δικαιολογείται η υποβάθμιση των περιβαλλοντικών μελετών σε κατηγορία Β, ουσιαστικά χωρίς έλεγχο που επιβάλλουν οι περιβαλλοντικές και δασικές διατάξεις.
«Η πραγματικότητα όμως έρχεται σε ευθεία αντίθεση και ρήξη με τους ισχυρισμούς του υπουργείου. Τα έργα της δομής στο συγκεκριμένο χώρο, στη Βάστρια, θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον ιδίως «λόγω της φύσης, του μεγέθους και του τόπου εγκατάστασης», όπως τονίζεται στην απόφαση Ολ. ΣτΕ 1285/22» αναφέρει ο δικηγόρος και προσθέτει πως στην προκειμένη περίπτωση, γίνονται μεγάλες επεμβάσεις σε 71.250 τ.μ. δασικής έκτασης, ενώ δεν υπάρχουν υφιστάμενες δομές για τα απόβλητα, δίκτυα ηλεκτροδότησης, ύδρευσης που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις θα είναι πολύ σημαντικές και ίσως τραγικές. «Η πυροπροστασία που αναφέρεται από τις αρχές είναι παντελώς ελλιπής, αφού δεν μπορεί να καλύψει μια διαδρομή 5-6 χιλιομέτρων μέσα στο δάσος με διακίνηση 3.000 ατόμων, που φτάνει ένα σπίρτο να σκορπίσει τον όλεθρο στο δάσος. Εμείς προειδοποιούμε ότι η ιστορία της δομής ταιριάζει στο μυθιστόρημα του Χόρχε για: «Το Χρονικό ενός Προαναγγελθέντος θανάτου». Τα Βατερά στέλνουν ένα βροντερό sos στη Βάστρια», επισημαίνει.
Εν τω μεταξύ, και ενώ είναι σαφές πως το Υπουργείο προσπαθεί να αποφύγει τις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που θα έπρεπε να προηγούνται κάθε ενέργειας και όχι να εκτελούνται εκ των υστέρων, βάσει ευρωπαϊκής οδηγίας επιβάλλεται η δέουσα εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων καθώς η Βάστρια βρίσκεται ή συνορεύει σε περιοχή Natura.
Όλα αυτά, θα τεθούν εκ νέου στην αίτηση αναστολής εργασιών, που θα καταθέσει και πάλι η Περιφέρεια και οι Κοινότητες, καθώς προέκυψε η λήξη της θητείας του δικαστηρίου, που θα την εξέταζε.
