Ένα γράμμα που «σκίζει καρδιές» έστειλε μαθητής του 9ου Δημοτικού σχολείου Μυτιλήνης στον Άγιο Βασίλη κι όσοι το κοιτάζουν δεν μπορεί να μην λυγίσουν.
Ο μαθητής ζήτησε, όπως όλοι οι συμμαθητές του, το δώρο του στην επιστολή προς τον Άη-Βασίλη. Την επιστολή την είχε εικονογραφήσει και τυπώσει, με χαριτωμένο εικαστικό τρόπο, το σχολείο και την είχε μοιράσει στους μαθητές για να την συμπληρώσουν. Όμως το συγκεκριμένο παιδάκι, πρόσθεσε και άλλη μια φράση χειρόγραφη στο γράμμα του, αποτυπώνοντας στο χαρτί όλο το πρόβλημα που δείχνει να τον βασανίζει: «Και αν μπορούσες (Άγιε Βασίλη) να κάνεις τη μαμά μου να δουλεύει λιγότερες ώρες» (!)
Τι να πει κανείς στο μικρό μαθητή για να τού απαλύνει τη «στέρηση» της μαμάς του, λόγω του ότι – είναι προφανές – εκείνη, αναγκάζεται να εργάζεται για πολλές ώρες, και ίσως σκληρά, γιατί οι συνθήκες της κοινωνίας και της επιβίωσης το απαιτούν; Μας έβαλε σε όλους τα γυαλιά το γράμμα στον Άγιο Βασίλη. Κανένα μικρό παιδί, όσο κι αν θα ήθελε τη μητέρα του πιο πολλές ώρες κοντά του, δεν έθεσε το ζήτημα «επίσημα», για να ακουστεί από κάποια «αρχή». Στο μικρόκοσμο του μαθητή, η «επίσημη αρχή» είναι ο Άγιος Βασίλης. Εξέφρασε λοιπόν την επιθυμία του, με αυθορμητισμό και την αγνότητα της παιδικής ψυχής, σαν αίτημα, σαν ευχή, και σαν προσευχή.
Πόσο, όμως, πράγματι, «κοστίζουν» στην ανάπτυξη των παιδιών οι πολλές εργασιακές ώρες της μητέρας; Σχετικές έρευνες μεγάλων πανεπιστημίων διεξάγονται διαρκώς, και όντως καταγράφουν τις συνέπειες των πολλών ωρών στη δουλειά της εργαζόμενης μαμάς. Τα αποτελέσματα είναι μετρήσιμα στο νου και το σώμα των παιδιών, στις συνήθειες που αναπτύσσουν και στη μαθητική τους απόδοση.
Τι λένε οι έρευνες
Σε έρευνα που διεξήχθη στη Δανία καταδείχτηκε ότι τα παιδιά των οποίων οι μητέρες εργάζονταν μεταξύ 10 και 19 ώρες την εβδομάδα είχαν καλύτερους βαθμούς από τα παιδιά των οποίων οι μητέρες εργάζονταν με πλήρες ωράριο. Φαίνεται λοιπόν ότι η τετράωρη εργασία για τις μητέρες είναι ιδανικός χρόνος απασχόλησης, και δεν είναι τυχαίο ότι η Δανία το ερευνά, μια και το 71% των γυναικών στη συγκεκριμένη χώρα έχουν αμειβόμενη εργασία εκτός σπιτιού, ενώ η πολιτική γονικής άδειας στη Δανία είναι επίσης από τις πιο ευέλικτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει όμως και η επίδραση της πολύωρης εργασίας της μητέρας στη σωματική ανάπτυξη του παιδιού. Σε έρευνα που διεξήχθη στη Βοστώνη σε οικογένειες χαμηλού εισοδήματος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αύξηση στην «ένταση εργασίας» – για παράδειγμα, όταν μια μητέρα, ή δεν εργάζεται καθόλου και ξεκινά δουλειά, ή αλλάζει από μερική σε πλήρη απασχόληση – αυξάνει τις πιθανότητες το παιδί της να γίνει υπέρβαρο ή παχύσαρκο.
Στις περιπτώσεις που οι μητέρες αύξησαν το πρόγραμμα και τις ώρες εργασίας τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής των παιδιών, αποδείχθηκε ότι τα παιδιά είχαν περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσουν πρόβλημα βάρους. Συγκεκριμένα, οι συγγραφείς της μελέτης έγραψαν στη δημοσίευση της έρευνάς τους ότι «τα παιδιά των οποίων οι μητέρες αύξησαν το εργασιακό τους καθεστώς κατά την προσχολική ηλικία των παιδιών, είχαν στη συνέχεια περισσότερες από 2,6 φορές πιθανότητες να είναι υπέρβαρα/παχύσαρκα στην ηλικία των 7 έως 11 ετών, σε σύγκριση με τα παιδιά μη εργαζόμενων μητέρων». Όπως οι επιστήμονες προσθέτουν, τα αποτελέσματά τους «υποδηλώνουν ότι η αλλαγή του ωραρίου εργασίας και η αύξηση των ωρών εργασίας με την πάροδο του χρόνου μπορεί να διαταράξουν περισσότερο το οικογενειακό περιβάλλον και το βάρος του παιδιού κατά την ανάπτυξή του, συγκρινόμενα με τη διατήρηση σταθερών επιπέδων απασχόλησης από την πλευρά της μητέρας στη διάρκεια του μεγαλώματος του παιδιού.
Στο δείγμα των 602 παιδιών που μελετήθηκαν, οι συνεπείς οικογενειακές ρουτίνες, όπως τα γεύματα και οι ώρες ύπνου, συσχετίστηκαν με 61% μείωση των πιθανοτήτων τα παιδιά να εξελιχθούν σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
Αυτά και παρόμοια συναισθήματα εκφράζονται συχνά από εργαζόμενες μαμάδες στην πλατφόρμα κοινωνικών μέσων TikTok, όπου υπάρχουν 1,2 εκατομμύρια βίντεο με ετικέτα #workingmom. Το ψυχικό φορτίο, το να είσαι ο προεπιλεγμένος γονέας και η ενοχή είναι κοινά θέματα.
Μια νέα δημοσκόπηση παρέχει νέους αριθμούς για να δείξει τι αναφέρουν πολλές εξαντλημένες εργαζόμενες γυναίκες εδώ και δεκαετίες, καθώς η ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής δεν λειτουργεί ακριβώς γι’ αυτές.
Η έκθεση του Ινστιτούτου Γκάλοπ (αμερικανικού οργανισμού «σφυγμομέτρησης της κοινής γνώμης»), που κυκλοφόρησε πρόσφατα, υποδηλώνει ότι οι ανταγωνιστικές απαιτήσεις εργασίας και σπιτιού αποτελούν μέρος του προβλήματος. Σε σύγκριση με τους άντρες που συμμετείχαν στην έρευνα, οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν προσωπικές ή οικογενειακές ευθύνες στην εργασία καθημερινά, ή πολλές φορές την ημέρα, και αντιστρόφως, ήταν πιο πιθανό να πουν ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν ευθύνες που σχετίζονται με την εργασία εκτός των ωρών εργασίας, τουλάχιστον καθημερινά.
«Αυτές οι καθημερινές διαταραχές – είτε πρόκειται για τον προγραμματισμό ραντεβού με τον οδοντίατρο για τα παιδιά μεταξύ των συναντήσεων, είτε για την απάντηση στα email μετά από ώρες – σχετίζονται με υψηλότερα επίπεδα άγχους, ανησυχίας και εξουθένωσης», σημειώνει η έκθεση.