‘’Σενί τσοκ σεβίορουμ’’ σημαίνει ‘’σ’ αγαπώ πολύ’’ στα Τουρκικά. Για τον Μετίν, την Ναζλί και τον Ερντέμ, η κοινή μας μουσική παράδοση, οι κοινές μας ρίζες, τα τοπία και οι άνθρωποι, όλα θυμίζουν το σπίτι τους, την Τουρκία. Μερικές φορές μάλιστα, ίσως η Μυτιλήνη να μοιάζει πιο οικεία και από τα πατρογονικά τους χώματα.
Και οι τρεις τους είναι από τους 40 περίπου Τούρκους μόνιμους κατοίκους της Λέσβου, που τα τελευταία χρόνια έχουν χτίσει την ζωή τους σε ένα ελληνικό νησί, μερικά μίλια μόλις απέναντι από την Τουρκία.
Ποιες είναι οι ιστορίες τους; Πώς ήρθαν εδώ; Τι αγαπούν στην Μυτιλήνη; Μας απαντούν για αυτά όλοι τους σε άπταιστα ελληνικά.
Ο Μετίν
«Ήρθα πρώτη φορά στο νησί το 2005, όταν έκανα διακοπές στην Ελλάδα με μια φίλη. Η Μυτιλήνη μπήκε από την πρώτη στιγμή στην καρδιά μας, γιατί γνωρίσαμε πολύ καλούς ανθρώπους, οι οποίοι είναι φίλοι μου μέχρι σήμερα, που μας άνοιξαν το σπίτι τους, φάγαμε μαζί, κάναμε γλέντια παρέα. Από τότε ήθελα να ξανάρθω στην Μυτιλήνη».
Το 2014, η ζωή τα έφερε έτσι και ο Μετίν μετακομίζει στη Λέσβο μόνιμα πλέον. Έχοντας μεταπτυχιακό και διδακτορικό στην Κοινωνιολογία, η γνωριμία της ελληνικής κουλτούρας φάνταζε για τον ίδιο πολύ ενδιαφέρουσα. Παρότι η ζωή του εδώ δεν ήταν χωρίς δυσκολίες, η αγάπη για το νησί του έδινε την δύναμη να βρει τον τρόπο και να ζήσει μια όμορφη, ήσυχη ζωή. Όπως μας λέει χαρακτηριστικά, «αν αγαπάς ένα μέρος, έχεις όρεξη να κάνεις πράγματα γι’ αυτό. Νιώθω ότι έχω ευθύνη ως πολίτης για να κάνω αυτόν τον τόπο ομορφότερο».
Ο Μετίν αγάπησε την Λέσβο για τις νέες πτυχές του εαυτού του που γνώρισε εδώ, μέσω της ενασχόλησής του με την παραδοσιακή μουσική (μάλιστα εμπνεύστηκε ένα νέο όργανο, το μπουζούς, ένα συνδυασμό μπουζουκιού και τσουμπούς, είδος ούτι), και τα άγρια μανιτάρια, αλλά και ως… βοηθός καραγκιοζοπαίκτη! Πριν την πανδημία, συνήθιζε μαζί με τον φίλο του Άκη, που ήταν ο βασικός καραγκιοζοπαίκτης, να κάνουν περιοδεία στα χωριά κάνοντας μικρούς και μεγάλους να γελούν.
«Μου αρέσουν οι άνθρωποι εδώ, είναι γενναιόδωροι και μερακλήδες. Ζουν απλά και νοιάζονται ο ένας για τον άλλον», σημειώνει ο ίδιος.
Η Ναζλί
«Η Ελλάδα με ενδιέφερε πάντα, όχι μόνο λόγω του τόπου καταγωγής μου (Τραπεζούντα), αλλά επειδή έχω σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις με εξειδίκευση στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Βέβαια, ξεκίνησα να μαθαίνω ελληνικά για έναν πιο προσωπικό λόγο: Αγαπούσα τα τραγούδια του Γιάννη Κότσιρα και ήθελα να μπορώ να τα καταλαβαίνω και να τα τραγουδώ. Μάλιστα, μετά από συναυλία του πριν χρόνια, του είπα την ιστορία μου με την ελληνική γλώσσα και ο ίδιος χάρηκε πολύ γι’ αυτό», θυμάται χαμογελώντας η Ναζλί.
Από το 2010 η Ναζλί πηγαινοερχόταν Ελλάδα – Τουρκία για την έρευνά της (έχει αποτελέσει υπότροφος του ΙΚΥ για το διδακτορικό της), αλλά μόλις το 2019 πήρε την μεγάλη απόφαση να μετακομίσει μόνιμα στην Ελλάδα και δη στην Λέσβο. Φυσικά, σε αυτό συντέλεσε ο σύζυγός της, Άρης, που μαζί διατηρούν σήμερα τουριστικό πρακτορείο στην Μυτιλήνη.
«Μου αρέσει πολύ το νησί και γι’ αυτό άλλωστε γράφω γι’ αυτό – όπως και για πολλά μέρη στην Ελλάδα – στο blog που διατηρώ», μας λέει.
Αυτό που δεν γνωρίζουν ίσως πολλοί είναι ότι το ταξιδιωτικό blog της Ναζλί, Yunanistan’dan Notlar (= σημειώματα από την Ελλάδα) είναι από εκείνα με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα ανάμεσα στους Τούρκους που θέλουν να μάθουν για τους ελληνικούς προορισμούς!
Ο Ερντέμ
«Είχα μεράκι να μάθω τα ελληνικά. Θυμάμαι ότι ο πατέρας στο σπίτι μάς διάβαζε Ηρόδοτο, Σωκράτη και άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς. Επομένως κατά κάποιο τρόπο νιώθω περήφανος που μπορώ και μιλάω ελληνικά», μας λέει ο Ερντέμ, ο οποίος κατοικεί στην Μυτιλήνη από το 2017 μόνιμα.
Έχοντας σπουδάσει μουσική στο Πανεπιστήμιο της Προύσας, ο Ερντέμ βρήκε ξεχωριστό ενδιαφέρον στα ρεμπέτικα που πρωτοστατούν στην μουσική σκηνή της Μυτιλήνης. Από την πρώτη στιγμή που ήρθε εδώ ως… ερωτικός μετανάστης, συνεργάστηκε ως κιθαρίστας με ντόπιους μουσικούς και ‘’βούτηξε’’ στα άγνωστα για εκείνον νερά του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού. Σήμερα, παίζει μουσική σε διάφορα σχήματα και πειραματίζεται με ήχους εναλλακτικής ροκ παντρεύοντάς τους με στοιχεία ελληνικής και τουρκικής παραδοσιακής μουσικής.
Ο Ερντέμ δεν σκέφτεται να φύγει από την Λέσβο, για το λόγο ότι νιώθει ένας από τους ντόπιους. «Κάποια στιγμή πριν λίγα χρόνια σκεφτόμουν αν θέλω ή όχι να μείνω. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι καθόμουν σε ένα καφενείο και όσοι περνούσαν, με χαιρετούσαν. Εκεί τότε σκέφτηκα… ‘’Καλά είσαι εδώ, Ερντέμ’’», μας λέει χαρακτηριστικά. Και προσθέτει: «Αγαπώ πολύ τους ανθρώπους εδώ, τους νιώθω οικογένειά μου. Υπάρχει απλότητα στην επικοινωνία και στον τρόπο να ζεις. Συχνά νιώθω ότι η Μυτιλήνη είναι το… Γαλατικό χωριό που αντιστέκεται σε όλη την μαζοποίηση και τους γρήγορους ρυθμούς ζωής. Γι’ αυτό με έχει κερδίσει».