- Διεύθυνση Δασών και Δήμος Μυτιλήνης έστειλαν δείγματα από προσβεβλημένα δέντρα στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών για να αντιμετωπίσουν το έντομο που μειώνει την παραγωγή κατά 60% – 80%
Συναγερμός έχει σημάνει τις τελευταίες εβδομάδες στην Διεύθυνση Δασών Λέσβου και στο Δήμο Μυτιλήνης για ένα νέο επικίνδυνο έντομο που έχει προσβάλει τις καστανιές της Αγιάσου, λίγα χρόνια μετά από την αναγέννησή τους έπειτα από την ασθένεια του έλκους που είχε καταστροφικές επιπτώσεις στο δάσος επί σειρά ετών. Το θέμα αυτό έθιξε σε ερώτησή του στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ο πρώην Αντιδήμαρχος Αγιάσου, Μιχάλης Φραντζέσκος, τονίζοντας ότι είναι επιτακτική ανάγκη η έγκαιρη αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, πριν πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ενήμεροι για το πρόβλημα δήλωσαν οι Αντιδήμαρχοι, Νίκος Καρασάββας και Χρήστος Τσιβγούλης, οι οποίοι βρίσκονται σε συνεργασία με το Δασαρχείο για την λήψη των προβλεπόμενων μέτρων.
Όπως ειπώθηκε στην συνεδρίαση και επιβεβαίωσε με δηλώσεις του στα “Νέα της Λέσβου” ο Διευθυντής Δασών Λέσβου, Φώτης Κράλλης, πρόκειται, κατά πάσα πιθανότητα, για την σφήκα της καστανιάς, ένα έντομο από την Κίνα που εμφανίστηκε στην χώρα μας πριν από 10 χρόνια. Η σφήκα προσβάλλει όλα τα είδη καστανιάς, διαταράσσει την ανάπτυξη των δέντρων και μειώνει την παραγωγή κατά 60% – 80%. Ο κύριος τρόπος εξάπλωσης του εντόμου σε μεγάλες αποστάσεις είναι μέσω της μετακίνησης φυτών προς φύτευση (νεαρά δενδρύλλια). Σε μικρές αποστάσεις εξαπλώνεται με ενεργή πτήση των ενηλίκων.
Σε αρχικό στάδιο
Σύμφωνα με τον Δασάρχη, μόλις ενημερώθηκε η Υπηρεσία από καστανοπαραγωγούς και τον Δήμο έλαβε δείγμα από δέντρα του Καστανιώνα της Αγιάσου, τα οποία έχουν αποσταλεί προς εξέταση στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών. «Περιμένουμε τα αποτελέσματα, αλλά πιθανότατα πρόκειται για το έντομο της σφήκας που έχει παρουσιαστεί και σε άλλα δάση καστανιών στη χώρα μας με τα ίδια συμπτώματα», τόνισε ο Φ. Κράλλης και συνέχισε: «Η σφήκα χτυπάει τον βλαστό και προκαλεί προβλήματα στην ανθοφορία και κατ’ επέκταση στην παραγωγή. Στην Αγιάσο βρίσκεται σε αρχικό στάδιο και η όποια καταπολέμηση θα πρέπει να γίνει το ερχόμενο φθινόπωρο ή τον χειμώνα. Δεν μπορούμε να επέμβουμε μέσα στο καλοκαίρι γιατί δεν θα έχουμε κανένα αποτέλεσμα», σημείωσε ο Διευθυντής Δασών.
Τρόποι αντιμετώπισης
Οι παράγοντες που συνετέλεσαν καθοριστικά στην ταχύτατη εξάπλωσή του στη χώρα μας ήταν η απουσία φυσικών εχθρών, οι οποίοι θα μπορούσαν να ανακόψουν την εξάπλωση του νεοεισαχθέντος οργανισμού, η ιδιαίτερη αναπαραγωγική του συμπεριφορά (παρθενογένεση) αλλά και η ανεξέλεγκτη μεταφορά φυτικού υλικού. Η καταπολέμηση του εντόμου με τη χρήση χημικών μέσων είναι αρκετά δύσκολη έως πρακτικά ανέφικτη, καθώς τα ανήλικα στάδια του εντόμου βρίσκονται προστατευμένα εντός των κηκίδων. Η χρήση εντομοκτόνων εναντίον των ενηλίκων του εντόμου μπορεί να μειώσει τους πληθυσμούς του, εντούτοις η επιτυχία τους εξαρτάται από τον ακριβή προσδιορισμό του χρόνου εμφάνισης των ενηλίκων και την πλήρη κάλυψη των δένδρων με το ψεκαστικό υγρό. Καλλιεργητικές πρακτικές, όπως η μηχανική απομάκρυνση με κλάδεμα των προσβεβλημένων βλαστών πριν την έξοδο των ενηλίκων, θα μπορούσαν να παρέχουν προστασία έναντι του εντόμου, εντούτοις κρίνονται μη εφαρμόσιμες για μεγάλης κλίμακας προσβολές.
Ως εκ τούτου, η μόνη ενδεδειγμένη μέθοδος για την αντιμετώπιση του εντόμου αποτελεί η βιολογική καταπολέμηση, που συνίσταται στην εισαγωγή, την εξαπόλυση και εγκατάσταση του παρασιτοειδούς εντόμου Torymus sinensis (Hymenoptera, Torymidae). Το παρασιτοειδές έντομο είναι ενδημικό της Κίνας, όπως και το φυτοφάγο έντομο. Το συγκεκριμένο παρασιτοειδές είναι εξειδικευμένο ως προς τον ξενιστή του (σφήκα της καστανιάς) και θεωρείται ότι έχει την ικανότητα να περιορίζει σε αποδεκτό βαθμό τους πληθυσμούς του επιβλαβούς εντόμου.
Σε αυτή την κατεύθυνση, και με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση του εντόμου, το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης του ΕΛΓΟ-«Δήμητρα» και το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σχεδίασαν και υπέβαλαν προς χρηματοδότηση στο Πράσινο Ταμείο, πρόγραμμα για τη βιολογική καταπολέμηση του εντόμου.
Ο Χρ. Τσιβγούλης
Ο Αντιδήμαρχος Πρωτογενούς Τομέα, Χρήστος Τσιβγούλης, έχει έρθει σε επαφή με το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών και αναμένει τις σχετικές οδηγίες: «Μόλις ενημερωθήκαμε για το νέο έντομο συνεργαστήκαμε με την Διεύθυνση Δασών και το Ινστιτούτο για την εξεύρεση λύσης. Όπως μάθαμε, η βέλτιστη πρακτική αντιμετώπισης είναι οι φυσικοί εχθροί, δηλαδή άλλα έντομα που θα καταπολεμήσουν την σφήκα. Περιμένουμε την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων και τις οδηγίες των αρμόδιων Υπηρεσιών».
Την ανησυχία των καστανοπαραγωγών μετέφερε και ο Πρόεδρος της Κοινότητας Αγιάσου, Κώστας Ρούσσας: «Πλέον, οι κτηματίες και οι παραγωγοί των καστανιών αντιλαμβάνονται αμέσως όταν κάτι δεν πάει καλά και μας ειδοποίησαν εγκαίρως πριν από περίπου ένα μήνα. Ευτυχώς, η προσβολή βρίσκεται στο αρχικό στάδιο και πιστεύω ότι θα προλάβουμε τα χειρότερα, ενώ δεν φαίνεται ότι θα επηρεαστεί από την σφήκα η φετινή παραγωγή».
