Του Αριστείδη Καλάργαλη
Την περασμένη Κυριακή έδεσαν στο λιμάνι της Μυτιλήνης τέσσερα καραβάκια προερχόμενα από το Αϊβαλί. Την Τετάρτη το μεσημέρι στο λιμάνι ήταν δεμένα έξι! Ίσως κάποιο να έκανε και δεύτερο δρομολόγιο. “Γεμίσαμε Τούρκους”, ακούς από πολλούς. Πραγματικά οι δρόμοι, η αγορά, τα μαγαζιά έχουν πολλούς επισκέπτες οι οποίοι προέρχονται από τη γειτονική χώρα.
Μου έρχονται στο νου οι στίχοι του Γιώργου Μπούρα “Η Μυτιλίν’ προυχόρσι πουλύ στουν τουρισμό”. Αλλά και η ταινία “Καλώς ήρθε το δολάριο”. Όπου, σχεδόν, όλοι στην ταινία τρέχουν να προλάβουν τους Αμερικανούς ναύτες για να ωφεληθούν από το συνάλλαγμά τους.
Τούτες τις μέρες παρακολουθήσαμε διάφορες απόψεις που εκφράστηκαν δημόσια, για την τουριστική κίνηση. Δεν έλειψαν κι οι σχετικές διαφωνίες και αντεγκλήσεις. Επισκέψεις ατόμων για αναψυχή γίνονται από πάρα πολύ παλιά, ακόμα κι απ’ τους αρχαίους χρόνους. Ας θυμηθούμε τους περιηγητές και τον τρόπο μετακίνησής τους και την επίσκεψη πιστών στους Αγίους Τόπους, ως τάμα. Με απορία έβλεπαν οι ντόπιοι τους πρώτους τουρίστες στο χωριό τους. Τους παραξένευαν πολλά. Γιατί δεν δουλεύουν συνέχεια, το τι ζητάνε για φαγητό, γενικά οι συνήθειες κι η συμπεριφορά τους. Σήμερα όλα είναι αποδεκτά, όλα έχουν μπει στο ονομαζόμενο τουριστικό πακέτο προσφορών.
Τι κάνουμε για να υπάρχει ισορροπία; Ανάμεσα στον αφορισμό και στην παράδοση των πάντων υπάρχει χώρος για ποικίλη δραστηριότητα. Αν εξετάσουμε τι έγινε και γίνεται σε διάφορα μέρη, ελληνικά και ξένα, μπορεί να προχωρήσουμε καλύτερα. Ο τόπος μας, το περιβάλλον – φυσικό και δομημένο – ο πολιτισμός, οι πόροι δεν είναι για ευκαιριακή εκμετάλλευση. Αν τα πουλήσουμε μια φορά ή με κακό τρόπο το αύριο δεν θα είναι σαν το σήμερα. Την κότα με τα αυγά και την αγελάδα με το γάλα πρέπει να τις προσέχουμε για να συνεχίσουν να μας τροφοδοτούν.
Όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό, φορείς και άτομα, πρέπει να εξετάσουν πολλά δεδομένα, παραμέτρους, μεταβλητές, συνθήκες κι ό,τι έχει ή μπορεί να επηρεάσει το θέμα. Γιατί σε πολλές περιπτώσεις το μπαμ δεν μπόρεσε να ελεγχθεί. Η ισορροπία των πραγμάτων είναι πολύ δύσκολο θέμα στη ζωή. Η ανατροπή της δεν μπορεί να επαναφέρει τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση. Χώρες, πόλεις και περιοχές με άναρχη τουριστική ανάπτυξη – καλύτερα κίνηση – έτρεχαν μετά για να προλάβουν το κακό. π.χ. Τουριστικές περιοχές της Ισπανίας πριν χρόνια βρέθηκαν με άναρχη οικιστική ανάπτυξη – πολυώροφα κτήρια, κτίσματα σχεδόν πάνω στην άμμο – και έχασαν τους παλιούς τουρίστες – επισκέπτες τους. Σε μας, κάποια κυκλαδονήσια έχασαν την ιδιαίτερη ομορφιά του νησιωτικού τους τοπίου.
Τώρα που διαφαίνεται ότι είναι η αρχή μιας νέας περιόδου πρέπει τα βήματα να είναι πολύ σωστά, σταθερά, ελεγχόμενα. Γιατί μετά η αναστροφή της κακής, στρεβλής κατάστασης και εικόνας δύσκολα διορθώνεται.
Αυτό που χαρακτηρίζει τη Λέσβο είναι η αυθεντικότητά της. Δεν περάσαμε τουριστική λαίλαπα. Η ήπια κίνηση, η πολυθεματικότητα, το αφτιασίδωτο που έχουμε, η κάθε είδους ομορφιά πρέπει να διασφαλιστούν. Αλλιώς, αν γίνουμε αντίγραφο γνωστών τουριστικών νησιών θα αποκτήσουμε – πολύ γρήγορα – όλα τα αρνητικά τους. Μετά θα κοιτάμε από μακριά τα πλοία να περνούν…
