Στις 8 Δεκεμβρίου του 1912, ο στρατιωτικός διοικητής των Τουρκικών στρατευμάτων, ο οποίος είχε στρατοπεδεύσει στο στρατόπεδο του Κλαπάδου υπέγραψε το πρωτόκολλο παράδοσης καταθέτοντας τα όπλα το μεσημέρι.
Αυτή την ιστορική μάχη τίμησαν σήμερα μετά τη δοξολογία στο μητροπολιτικό ναό Καλλονής με το προσκλητήριο νεκρών ανηφορίζοντας στο ύψωμα του Τυραννιδίου οι εκπρόσωποι των τοπικών φορέων, της Εκκλησίας και ο Στρατηγός Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης μαζί με τους άλλους εκπρόσωπους των Σωμάτων Ασφαλείας όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση την οποία ο Μητροπολίτης Mηθύμνης Χρυσόστομος άφησε τιμητικά να τελέσει ο αδελφός Mητροπολίτης, ο Μυτιλήνης Ιάκωβος και ο ίδιος κάθισε από την πλευρά των επισήμων ενω ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.
Αναλυτικά φωτογραφίες δείτε από τη σελίδα των ΝΕΩΝ της ΛΕΣΒΟΥ
στο https://www.facebook.com/nealesvou/?locale=el_GR
Το ιστορικό
Της ιστορικής μάχης του Κλαπάδου είχε προηγηθεί στις 8 Νοεμβρίου οι απελευθέρωση της Μυτιλήνης ωστόσο οι Τουρκικές δυνάμεις που υπήρχαν στη Λέσβο υποχώρησαν στα ενδότερα του νησιού μας και μέχρι τις 8 Δεκεμβρίου ακολούθησαν μάχες και η απελευθέρωση διαφόρων περιοχών μέχρι την τελική αναμέτρηση και τη νίκη που έγινε στις 8 Δεκεμβρίου με την ηρωική μάχη του Κλαπάδου που επισφράγισε την απελευθέρωση του νησιού μας από τον Τουρκικό ζυγό.
Όπως έχει περιγράψει το ιστορικό της μάχης ο στρατηγός ε.α. και συγγραφέας Στρατής Χαραλάμπους, οι τουρκικές δυνάμεις συνολικά ανήρχοντο σε 1.314 άνδρες, ανήκοντες στο 2ο Τάγμα του 18ου Συντάγματος της 6ης Μεραρχίας Σμύρνης και στο Τάγμα Στρατοχωροφυλακής. Είχαν οπισθοχωρήσει και είχαν καταλάβει τη γραμμή Παράκοιλα – υψ. Κλαπάδου – Λεπέτυμνος, με προφυλακές σε Νάπη – Αγ. Παρασκευή – Αρίσβη, δηλαδή οι τουρκικές δυνάμεις είχαν τον έλεγχο του ΒΔ τμήματος της νήσου. Εν τω μεταξύ εθελοντές Λέσβιοι πήραν τα όπλα και μαζί με Κρητικούς προέβησαν σε βιαιοπραγίες κατά μουσουλμάνων, το ίδιο δε συνέβη και από πλευράς των Τούρκων, οι οποίοι βιαιοπράγησαν στην Πέτρα. Με τους εθελοντές Λέσβιους ενώθηκαν και οι χριστιανοί που υπηρετούσαν στον Τουρκικό Στρατό και είχαν λιποτακτήσει. Ο Τούρκος λοχαγός Χακί Εφέντη στην αναφορά του, που συνέταξε το Φεβρουάριο του 1913, αναφέρει το θάνατο του πατέρα του ιμάμη του Γυαλί Τζαμί στην Επάνω Σκάλα, Χαφίζ Νιγιαζί Εφέντη, και ενός πριονιστή στην Αγιάσο. Επίσης αναφέρει ότι κατεστράφησαν ολοσχερώς τα τουρκικά χωριά Φίλια, Δάφια, Αρίσβη, Σκαλοχώρι και μερικώς τα χωριά Μπαλτζίκι, Κώμη, Σίγρι και Παράκοιλα.
Ο Τούρκος συγγραφέας Ιντρίς Μποστάν (τουρ. İdris Bostan), στο βιβλίο του με τίτλο «Ημερολόγιο Κατάληψης της Μυτιλήνης – 1912», αναφέρει ένα χαρακτηριστικό περιστατικό: Σε ελαιοτριβείο της Καλλονής, αγγλικής ιδιοκτησίας, συγκεντρώθηκαν 300 περίπου μουσουλμάνοι και ζήτησαν βοήθεια από το διευθυντή, Μοσγιό Παπ (τουρ. Mösyö Pap)· πράγματι αυτός ανταποκρίθηκε. Όταν όμως οι καταφυγόντες έφθασαν στους 700, ζήτησε οικονομική βοήθεια από την Κωνσταντινούπολη. Ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση, κατόπιν ενεργειών της Βρετανικής Πρεσβείας, στάλθηκαν από το Υπουργείο Εσωτερικών στο διευθυντή του ελαιοτριβείου 200 αγγλικές λίρες, για κάλυψη των εξόδων.
Στο μεταξύ, ο ναύαρχος Κουντουριώτης αναχωρώντας από τη Μυτιλήνη ζήτησε την ταχεία αποστολή ενισχύσεων για εκκαθάριση της νήσου. Πράγματι, από 28 Νοεμβρίου μέχρι 1ης Δεκεμβρίου έφθασαν στη Λέσβο, το ΙΙ Τάγμα του 19ου Συντάγματος της VII Mεραρχίας, ένα τμήμα πεζοναυτών (94 άνδρες), ένας λόχος (210 άνδρες) από εθελοντές Λέσβιους, ένας λόχος (165 άνδρες) από έμπεδο και μία ορειβατική πυροβολαρχία (έξι πυροβόλα). Νέος διοικητής ορίσθηκε ο αντισυνταγματάρχης Συρμακέζης Απολλόδωρος και μαζί του ήλθε και ο επιτελής λοχαγός Βερνάρδος.
Συνολικά οι ελληνικές δυνάμεις ανήρχοντο σε 3.175 άνδρες, εκ των οποίων 300 πεζοναύτες εκτελούσαν αστυνομικά καθήκοντα.
Ο διοικητής κατένειμε τις δυνάμεις σε δύο φάλαγγες, η αριστερή προήλασε από 3 Δεκεμβρίου στην κατεύθυνση Λάμπου Μύλοι – Καλλονή – Φίλια και η δεξιά Θερμή – Πηγή – Αγία Παρασκευή – Φίλια. Οι ελληνικές δυνάμεις ήλθαν σε επαφή με τις τουρκικές στις 4 Δεκεμβρίου και έλαβαν διαταγή επίθεσης η αριστερή το μεσημέρι της 5ης Δεκεμβρίου και η δεξιά το πρωί της 6ης Δεκεμβρίου. Το δεξιό πλευρό κάλυπτε σε απόσταση δυο χιλιομέτρων απόσπασμα προσκόπων υπό τον ανθυπολοχαγό Χρυσάφη επί της γραμμής Πηγή – Νάπη.
Στο μεταξύ επιτροπή, αποτελούμενη από τον αρχιμανδρίτη Κυπριανό, τον πρώην δήμαρχο Μυτιλήνης Κ. Καβέτσο, το Μουφτή Μυτιλήνης και τους Τούρκους Ριφάτ Μπέη και Σεμσεντίν Μπέη, έφθασε στις 3 Δεκεμβρίου στην Καλλονή για να πείσει τον Τούρκο διοικητή να παραδοθεί και να αποφευχθεί η αιματοχυσία· αυτός όμως αρνήθηκε.
Η διεξαχθείσα μάχη ήταν σκληρή με απώλειες εκατέρωθεν. Το πρωί της 7ης Δεκεμβρίου ο ταγματάρχης Γκανί ζήτησε συνάντηση με τον αντισυνταγματάρχη Συρμακέζη, έγινε κατάπαυση πυρός και στις 11:00 πραγματοποιήθηκε η συνάντηση, η οποία μάλλον ζητήθηκε για κέρδος χρόνου. Στις 14:00 ξανάρχισε η επίθεση μέχρι το τελευταίο φως της ημέρας. Στις 20:00 προσήλθε στον Έλληνα διοικητή ο ταγματάρχης Γκανί με αίτηση παράδοσης υπογεγραμμένη από όλους τους αξιωματικούς.
Στις 08:00 της επομένης (8 Δεκεμβρίου) στο ύψωμα Πετσοφάς υπογράφτηκε το πρωτόκολλο παράδοσης του Οθωμανικού Στρατού, στο χωριό Φίλια έγινε η παράδοση του οπλισμού και συνολικά 1.700 Τούρκοι οδηγήθηκαν στο Μόλυβο και από εκεί με πλοίο μεταφέρθηκαν στη Μυτιλήνη, όπου και αφέθηκαν ελεύθεροι να ζήσουν με τις οικογένειές τους.
Οι απώλειες των ελληνικών δυνάμεων ήσαν νεκροί εννέα (ένας αξιωματικός και οπλίτες) και 81 τραυματίες (ένας αξιωματικός και 80 οπλίτες).
Αναλυτικά φωτογραφίες δείτε από τη σελίδα των ΝΕΩΝ της ΛΕΣΒΟΥ
στο https://www.facebook.com/nealesvou/?locale=el_GR
