- Η παράταση της χρηματοδότησης προς τη χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης μέχρι το 2028, δίνει την δυνατότητα να επιταχυνθούν και να ενδυναμώσουν οι προσπάθειες από την πλευρά του Δήμου Μυτιλήνης και της ΔΕΥΑΛ, ώστε η χρηματοδότηση να συνεχιστεί και το χρονικό όριο της κατασκευής των αγωγών λυμάτων, να επαρκεί
- Ο δήμαρχος Μυτιλήνης, βρίσκεται σ΄ επαφή με τον υπουργό Περιβάλλοντος, αλλά και τους συναρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, που έχουν εμπλοκή με το έργο, σε μια προσπάθειά να διερευνήσει όλες τις πιθανές εκδοχές, ώστε να μην απενταχθεί και παράλληλα να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί άμεσα, ώστε να ξεκινήσουν τα έργα
Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκεται το έργο κατασκευής των αγωγών αποχέτευσης και της κατασκευής των αντλιοστασίων της μονάδας βιολογικής επεξεργασίας των λυμάτων του νότιου τμήματος της Μυτιλήνης. Η άρνηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, μετά την πρόταση της Ενιαίας Αρχής Δημόσιων Συμβάσεων, που αφορούσε στην κατοχύρωση του διαγωνισμού της κατασκευής των αγωγών λυμάτων και στην ανάθεση του έργου στον μειοδότη, έριξε σε τέλμα το έργο, μ΄ αποτέλεσμα, σήμερα να κινδυνεύει ν΄ απενταχθεί, εάν δεν έχει απενταχθεί και να μην χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αξίζει να σημειωθεί και το σοβαρό πρόβλημα που υφίσταται κι αφορά στην έναρξη κατασκευής των αντλιοστασίων, χωρίς, ωστόσο, να έχει δοθεί εξήγηση για τον ακριβή λόγο που ο ανάδοχος του έργου καθυστερεί την έναρξη των εργασιών.
Με τα σημερινά δεδομένα και με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αφορά στην παράταση της χρηματοδότησης προς τη χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης μέχρι το 2028, δίνεται η δυνατότητα να επιταχυνθούν και να ενδυναμώσουν οι προσπάθειες από την πλευρά του Δήμου Μυτιλήνης και της ΔΕΥΑΛ, ώστε η χρηματοδότηση να συνεχιστεί και το χρονικό όριο της κατασκευής των αγωγών λυμάτων, να επαρκεί.
Αξίζει, δε, να τονιστεί το γεγονός της μεγάλης καθυστέρησης στην έναρξη του έργου, εξαιτίας των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν, αλλά και της αποφυγής υπογραφής σύμβασης με τον ανάδοχο του έργου, πριν περίπου τέσσερις μήνες, μετά την επιλογή της διοίκησης της ΔΕΥΑΛ, καθώς μια τέτοια ενέργεια, λόγω της καταλυτικής ημερομηνίας παράδοσης, θα κόστιζε ακριβά στην εταιρεία, αφού μπορεί μεν να υπέγραφε τη σύμβαση ο ανάδοχος, αλλά οι ημερομηνίες παράδοσης να μην επαρκούσαν κι έτσι η εταιρεία ν΄ αναγκαζόταν να πληρώνει την ανάλογη αποζημίωση στον ανάδοχο του έργου.
Μπροστά στον κυκεώνα στον οποίο βρέθηκε η δημοτική αρχή, αλλά και στην επίλυση ενός δύσκολου πολιτικοοικονομικού σταυρόλεξου, ο δήμαρχος Μυτιλήνης Παναγιώτης Χριστόφας, γνωρίζοντας την κρισιμότητα του έργου, αλλά και τις ασφυκτικές ημερομηνίες που αφορούν στην χρηματοδότησή του, βρίσκεται σ΄ επαφή με τον υπουργό Περιβάλλοντος, αλλά και τους συναρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, που έχουν εμπλοκή με το έργο, σε μια προσπάθεια να διερευνήσει όλες τις πιθανές εκδοχές, ώστε να μην απενταχθεί και παράλληλα να μπορέσει να χρηματοδοτηθεί άμεσα, ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες. Οπότε, τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπάρχουν σοβαρές εξελίξεις για την πορεία της χρηματοδότησης του έργου.
Ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ, Παναγιώτης Βάλεσης, ερωτηθείς για το τι προτίθεται να κάνει η εταιρεία τις επόμενες ημέρες και με δεδομένο ότι υπάρχει η εν δυνάμει παράταση της χρηματοδότησης, αρκέστηκε στο να δηλώσει ότι «η ΔΕΥΑΛ δεν μπορεί να υπογράψει τη σύμβαση για το έργο κατασκευής των δικτύων λυμάτων του νοτίου τμήματος της πόλης, από τη στιγμή που δεν έχει επίσημη ενημέρωση για το εάν ισχύει η χρηματοδότηση ή έχει απενταχθεί το έργο από το υπουργείο Περιβάλλοντος».
Αναφορικά με το ιστορικό της όλης διαδικασίας και σύμφωνα με παλαιότερο δημοσίευμα των Νέων της Λέσβου, έχουν χαθεί περίπου δύο χρόνια, λόγω των ενστάσεων και των προσφυγών που είχαν κατατεθεί από τις εταιρείες που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, ο οποίος, είχε ξεκινήσει τον Ιούνιο του 2023.
Αξίζει να τονιστεί ότι στις αρχές του Σεπτεμβρίου 2024 εκδικάστηκε η τελευταία προσφυγή που κατατέθηκε τον Ιούλιο από την τρίτη κατά σειρά εταιρεία και το έργο ανέλαβε η εταιρεία ΤΕΔΡΑ Α.Ε., με έκπτωση της τάξης του 8%, με συνολικό ποσό περίπου τα 12 εκατομμύρια ευρώ, όπως ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΛ. Μέχρι τότε η εταιρεία ήταν υποχρεωμένη να περιμένει “με δεμένα τα χέρια”, ενώ η κατασκευή της μονάδας επεξεργασίας των λυμάτων αναμένεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2025.
Ο Βασίλης Λαμπρινίδης, ανάδοχος του έργου της κατασκευής των εγκαταστάσεων της μονάδας βιολογικής επεξεργασίας των λυμάτων του νότιου τμήματος της Μυτιλήνης, σε ερώτησή μας για την ημερομηνία αποπεράτωσης και παράδοσης του έργου, υποστήριξε ότι «το έργο των εγκαταστάσεων, αυτό έχουμε αναλάβει ως εταιρεία, θα παραδοθεί στο τέλος του 2025. Υπήρξε μια μικρή καθυστέρηση, εξαιτίας των εταιρειών κατασκευής των μηχανημάτων, που παράγονται στην Ελλάδα και είναι ιδιοκατασκευές από τις εταιρείες που τα προμηθευόμαστε. Αυτό συνέβη, γιατί τελείωνε η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης κι όλες οι εταιρείες προσπαθούσαν να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους. Είναι προεπεξεργασμένα αντικείμενα τα οποία, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα τα παραλάβουμε στο τέλος Σεπτεμβρίου».
Το οξύμωρο στην όλη διαδικασία είναι ότι από τη μία η «καρδιά» του έργου θα έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του χρόνου, αλλά οι «φλέβες» μεταφοράς θα παραμείνουν «κλειστές», εξαιτίας της έλλειψης χρηματοδότησης που αφορά στην κατασκευή του αγωγού λυμάτων.
Η Μυτιλήνη, ως πρωτεύουσα της Λέσβου, αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα στην υποδομή αποχέτευσης, ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα της, όπου πολλές περιοχές εξακολουθούν να στερούνται σύγχρονων δικτύων. Η έλλειψη επαρκούς αποχέτευσης δημιουργεί περιβαλλοντικούς και υγειονομικούς κινδύνους, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής των κατοίκων και την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής. Παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις, η χρηματοδότηση αυτών των έργων παραμένει αβέβαιη, με αποτέλεσμα να καθυστερούν οι απαραίτητες επενδύσεις.
Το πρόβλημα της αποχέτευσης στη νότια Μυτιλήνη
Το νότιο τμήμα της Μυτιλήνης αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα λόγω της ελλιπούς ή ανύπαρκτης αποχέτευσης. Πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξακολουθούν να βασίζονται σε ενδεικτικά συστήματα ή σε υπόγειες δεξαμενές, με κίνδυνο μόλυνσης των υπόγειων υδάτων και της θαλάσσιας περιοχής. Αυτό ελλοχεύει περιβαλλοντικούς κινδύνους, καθώς η έλλειψη συστηματικής αποχέτευσης, οδηγεί σε εκροές ακαθάρτων σε ρέματα ή ακόμη και απευθείας στη θάλασσα, απειλώντας τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Επίσης, η συσσώρευση λυμάτων αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών, ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ιδιαίτερα όταν η τουριστική κίνηση είναι αυξημένη.
Στο κάδρο του προβλήματος εισέρχονται και οι οικονομικές συνέπειες, μιας και η χαμηλή ποιότητα υποδομών αποθαρρύνει επενδύσεις και την προσέλκυση επισκεπτών, περιορίζοντας την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Παρά την αναγνώριση του προβλήματος από τον Δήμο Μυτιλήνης, η προώθηση των έργων έχει καθυστερήσει λόγω χρηματοδοτικών ελλειμμάτων και γραφειοκρατικών προκλήσεων. Το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, με προϋπολογισμό 32 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ελλάδα, μπορεί να αποτελέσει κρίσιμο εργαλείο για τη χρηματοδότηση έργων αποχέτευσης. Τα έργα υποδομής υδραυλικών δικτύων εντάσσονται στις προτεραιότητες του Ταμείου, ιδίως υπό το πρίσμα της βιωσιμότητας και της πράσινης μετάβασης.
Η ολοκλήρωση των δικτύων αποχέτευσης στη νότια Μυτιλήνη είναι απαραίτητη για την προστασία του περιβάλλοντος, την κατάσταση της υγείας των κατοίκων και την οικονομική ανάπτυξη. Το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να προσφέρει τη χρηματοδότηση, αλλά απαιτείται η άμεση δραστηριοποίηση από τον Δήμο. Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, η περιοχή κινδυνεύει να μείνει πίσω σε βασικές υποδομές, με μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Η χρήση του Ταμείου Ανάκαμψης είναι μια μοναδική ευκαιρία που δεν πρέπει να χαραμιστεί, καθώς η επίλυση του προβλήματος εξαρτάται από την πολιτική βούληση, τον συντονισμό και την ικανότητα αξιοποίησης των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων.
