Ο ήλιος λάμπει καλοκαιρινός και αθώος, καθώς βάφει τα νερά του απομονωμένου κολπίσκου του Αιγαίου στο χρώμα του χρυσού. Εκεί κάπου σε όλες τις αυλές των σπιτιών σε αντίθεση με το μπλε της θάλασσας κυριαρχεί αυτό το πράσινο της ελπίδας με μια χαρακτηριστική μυρωδιά. Σχεδόν αξεπέραστη!
Η μοσχοβολιά του μεγάλου βασιλικού στον τενεκέ της κυρά-Μαριάνθης επιβάλλεται στην ατμόσφαιρα για να συνυπογράψει στην ελπίδα του Ήλιου.
Δεν υπάρχει σήμερα άλλο αρωματικό καλοκαιρινό φυτό που να λατρεύεται σε ολόκληρο τον κόσμο με τόση αγάπη, όσο ο βασιλικός που στολίζει και τις ελληνικές αυλές.
Γεύση κλισέ
Η ιταλική κουζίνα ωστόσο είναι η αιτία για την παγκόσμια εξάπλωσή του. Ποιος δεν έχει γευτεί τον τριπλό κλισέ πλέον συνδυασμό που σκοτώνει:
-ώριμη ντομάτα,
-μοτσαρέλα και
-φύλλα βασιλικού.
Φυσικά με αλάτι (βάλε ανθό αλατιού για να με θυμηθείς) και ελαιόλαδο φίνο!
Αντικαθιστώ τη μοτσαρέλα με φέτα ή φρέσκια μυζήθρα για ένα εξίσου απολαυστικό πρώτο πιάτο.
Δημοφιλής και κορυφαίος
Σγουρός ή πλατύφυλλος, ως πολυετής, γίγας ή απλός, αλλά πάντοτε αρωματικός και λατρεμένος, ο βασιλικός είναι το απόλυτο αρωματικό του Ήλιου.
Έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις παγκοσμίως ακόμα κι αυτόν τον ίδιο τον μαϊντανό!
Δεν υπάρχει σήμερα άλλο αρωματικό που να λατρεύεται τόσο, όσο ο βασιλικός, που από τις αρχές της άνοιξης κάνει αισθητή την εμφάνισή του στις ελληνικές αυλές και στα μπαλκόνια, ενώ όλη η νότιος Ευρώπη με κυρίαρχη την Ιταλία προσκυνά στη γεύση και την μυρωδιά του.
Εξωτικός βασιλικός
Ο υπέροχος κόκκινος μελανόφυλλος της Ταϋλάνδης που ταιριάζει με τα πράσινα κάρι είναι από τους λατρεμένους μου. Στο Βιετνάμ μας τον σερβίρανε ωμό σε σαλάτες με άλλα χορταρικά συνοδεία κόλιαντρου και μέντας για να συνοδέψουμε τα αιθέρια εδέσματα της περιοχής. Αυτό το ταίριασμα του φρέσκου κόκκινου βασιλικού με το λεμονόχορτο (lemon grass) της Ασίας με έχει αφήσει άφωνη.
Ιστορικά
Στην πατρίδα του βασιλικού, τη μακρινή Ινδία, αποκαλείται Tulsi, όπως η μυθική νύμφη που μεταμορφώθηκε σε θάμνο, κάτι σαν τη δική μας Δάφνη. Αποτελεί δε σπουδαίο brand name.
Αντιγράφω:
“Το τουλασί (tulsi), καλλιεργείται για θρησκευτικούς και θεραπευτικούς σκοπούς και για το αιθέριο έλαιό του. Είναι ευρέως γνωστό σε όλη την Ινδική υποήπειρο ως φαρμακευτικό φυτό και ως ένα βοτανικό τσάι, που συνήθως χρησιμοποιείται στην Αγιουρβέδα και έχει ένα σημαντικό ρόλο μέσα στη Βάισναβα (Vaishnava) παράδοση του Ινδουισμού, στην οποία οι αφοσιωμένοι εκτελούν την λατρεία τους, η οποία συμπεριλαμβάνει φυτά ή φύλλα ιερού βασιλικού. Το φυτό αυτό είναι σεβαστό ως ένα ελιξίριο της ζωής“.
Στην Ελλάδα οι προλήψεις και δεισιδαιμονίες άφησαν τον αρωματικό βασιλικό εκτός για πολλά χρόνια.
Σε συγγράμματα του Διοσκουρίδη αναφέρεται πως όποιος τον μασήσει και τον αφήσει στον ήλιο, γεννά σκουλήκια.
Ιστορικά τον έφερε ο Μέγας Αλέξανδρος στην Ελλάδα από τις μακρινές Ινδίες.
Ο δε Γαληνός στο «Περί τροφών δυνάμεως» τον εντοπίζει κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ.
Οι Ρωμαίοι τον είχαν ως σύμβολο του έρωτα. Φύτρωσε εκεί που η Αγία Ελένη βρήκε τον Τίμιο Σταυρό του Χριστού κι έτσι είναι ο ιερός βασιλικός του Σταυρού, στην Ορθοδοξία.
Οι ιθαγενείς της δυτικής Αφρικής τον θεωρούν σπουδαίο αντιπυρετικό, ενώ οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τον χρησιμοποιούσαν για να βαλσαμώνουν τους νεκρούς μαζί με μύρα και λιβάνι.
Πιο σπάνιος είναι ο χειμερινός
Με ιδιαίτερες φαρμακευτικές ιδιότητες καθώς ενισχύει τη μνήμη, καταπραΰνει τους νευρικούς πονοκεφάλους είναι εξαιρετικό χωνευτικό και τονωτικό.
Έχει αντισηπτική ιδιότητα, θεωρείται εντομοαπωθητικό, γι’ αυτό και στα μποστάνια συνηθίζουν να τον φυτεύουν ανάμεσα σε κηπευτικά, ιδίως στις μελιτζάνες ή με τους κατιφέδες, γιατί απομακρύνει τον τετράνυχο, το έντομο – εχθρό της μελιτζάνας.
Η γιαγιά μου που φύτευε μπόλικους βασιλικούς στα μποστάνια της υποστήριζε πως δίνει γεύση βασιλικού στις μελιτζάνες της.
Στα μαγειρέματα
Όταν ο βασιλικός είναι φρέσκος συνήθως μπαίνει στο τέλος του φαγητού, για να διατηρήσει ζωντανά τα αρώματά του. Τα κοτσάνια του τα ψιλοκόβουμε και τα βάζουμε στην αρχή του μαγειρέματος μαζί με το ελαιόλαδο και το κρεμμύδι.
Από το κοτσάνι παίρνουμε τα αρώματα που δεν χάνονται εύκολα κατά το μαγείρεμα και ενισχύουμε το φαγητό μας αρωματικά, προσθέτοντας τα φύλλα τους στο τέλος. Όταν είναι αποξηραμένος, τον χρησιμοποιούμε από την αρχή στο μαγείρεμα, για να αποδώσει το άρωμά του.
Salsa verde
Η απόλυτη ωμή σάλτσα για κρέατα, ψαρικά, ζυμαρικά, κοτόπουλο και λαχανικά.
Χτυπάμε στο μπλέντερ ½ φλιτζ. ελαιόλαδο, 1 φρέσκα φύλλα βασιλικού, 1/2 φλιτζ. φύλλα δυόσμου ή μέντας και 1/2 φλιτζ. φύλλα μαϊντανού, χυμό από 1 λεμόνι, 3 φιλετάκια αντσούγιας, 1 κ.σ. κοφτή κάππαρη και 1 κ.σ. μουστάρδα DIJON. Αν σας αρέσουν τα καυτερά προσθέστε ελάχιστη τσίλι ψιλοκομμένη που ταιριάζει απόλυτα με τον βασιλικό.
Πέστο βασιλικού στο γουδί με λιαστές ντομάτες και λαδοτύρι Μυτιλήνης
Υλικά
50 γρ. λιαστές ντομάτες στραγγισµένες
4 σκελίδες σκόρδου, λιωµένες
3 φλιτζ. τσαγιού φυλλαράκια φρέσκου βασιλικού
50 γρ. κουκουνάρι
80 γρ. λαδοτύρι Μυτιλήνης τριµµένο
200 ml ελαιόλαδο
1 κ.σ. χυμό λεμονιού
αλάτι, πιπέρι φρεσκοτριµµένο
Εκτέλεση
Βάζουµε τις λιαστές ντοµάτες, το σκόρδο, το βασιλικό, το λάδι και το τυρί στο γουδί και χτυπάμε με το γουδοχέρι μέχρι τα υλικά να πολτοποιηθούν. Προσθέτουµε αλάτι, πιπέρι και το κουκουνάρι και ανακατεύουµε.
Για το τέλειο πέστο χρησιμοποιείστε φρέσκα σκόρδα εποχής, ακόμα και με τις ουρές τους που δίνουν μια μοναδική φρεσκάδα και διαφορετικότητα.
Καλοκαιρινή μακαρονάδα
Φουρνίζουμε 1 κιλό ντοματίνια κομμένα στη μέση, στους 220°C για 30 λεπτά, αφού τα ραντίσουμε με ελαιόλαδο, 2 κ.σ. φρέσκια ρίγανη, 2-3 κλαδάκια από θυμάρι, 2-3 κλαδάκια από φρέσκο βασιλικό, 2 σκελίδες σκόρδο σπασμένες ολόκληρες, 1 πιπεριά μικρή καυτερή τσίλι ψιλοκομμένη, αλάτι και 2 κ.γ. ζάχαρη.
Βράζουμε τα μακαρόνια αλ ντέντε στραγγίζοντας στα 2 λεπτά νωρίτερα.
Τα ανακατεύουμε σε τηγάνι με τα ντοματίνια, 1 ματσάκι βασιλικό ψιλοκομμένο, 250 γρ. φέτα, 1 σκελίδα σκόρδου λιωμένη, ½ φλ. ελαιόλαδο και πιπέρι.
Προσθέτω πάντα 1-2 κουταλιές της σούπας γνήσια παρμεζάνα στο τηγάνι για να δέσει η σπαγγετάδα μου.
Αν χρειασθεί να είναι πιο ζουμερά προσθέτουμε νερό από τα μακαρόνια που έχουμε φροντίσει να κρατήσουμε χωριστά πριν τα στραγγίξουμε.
Τέλος…
-Βασιλικό βάζω στο κυδωνόπαστο, αλλά και στα ξέρα σύκα μαζί με φύλλα δάφνης ανάμεσα για να το στοιβάξω στα σιδερένια κουτιά.
-Βασιλικό βράζω μέσα στο πετιμέζι για να κάνω αλευριά από σύκα.
-Βασιλικό παίρνω από την εκκλησία την ημέρα του Σταυρού 14 Σεπτέμβρη και τον αφήνω να βγάλει μύκητες μέσα σε νερό για να πιάσω αληθινό προζύμι για τα ψωμιά μου.
-Βασιλικό βάζω σε κάθε σάντουιτς που περιέχει ντομάτα.
-Βασιλικό βάζω στη μαγιονέζα αν θέλω μια άλλη γεύση.
-Βασιλικό βάζω σε βραστά κολοκυθάκια και φυσικά
Βασιλικό φυτεύω σε γλάστρες για να κοσμεί τα παραθύρια μου.
