ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΩΝ “ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ” ΣΤΟ ΕΡΕΙΠΩΜΕΝΟ, ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ ΤΗΣ 12ης ΙΟΥΝΙΟΥ, ΧΩΡΙΟ
Ήταν λίγο μετά τις 3.30 το μεσημέρι στις 12 του περασμένου Ιουνίου όταν ο καταστροφικός σεισμός των 6,1 Ρίχτερ έπληξε τη Λέσβο και ισοπέδωσε το χωριό Βρίσα. Η μανία του Εγκέλαδου άφησε πίσω του μια νεκρή γυναίκα, τραυματίες και ένα χωριό, ερειπωμένο. Τρεις μήνες μετά, τα «Νέα της Λέσβου» βρέθηκαν στη Βρίσα, ένα χωριό – φάντασμα, όπου η ζωή μοιάζει να σταμάτησε εκείνο το μεσημέρι της 12ης Ιουνίου.
Από την είσοδο του χωριού η εικόνα της καταστροφής συγκλονίζει, κόβει την ανάσα. Παντού ερείπια, σπίτια κατεστραμμένα και μια ησυχία, που φέρνει θλίψη. Όλα τα σπίτια και κτίρια του χωριού σημαδεμένα. «Κόκκινα» τα περισσότερα, λίγα «κίτρινα» και ακόμη λιγότερα «πράσινα». Τα περισσότερα είναι ακατοίκητα. Η απόλυτη σιγή στους δρόμους . Μπροστά από ένα ψητοπωλείο, που έχει σημαδευτεί «κόκκινο» λίγα τραπέζια και δυο χωρικοί, συζητούν. «Δεν υπάρχει κανείς. Κανένας δεν μένει στο χωριό. Ακόμη και εκείνοι που τα σπίτια τους είναι κατοικήσιμα, έχουν φύγει. Μπορείς να μείνεις σε ένα άδειο χωριό και ν’ ακούς τα διπλανά σπίτια να τρίζουν;», μας λέει ένας κάτοικος.
Ο φούρνος του χωριού
Η μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού μας οδηγεί στο αρτοποιείο του κ. Τριανταφύλλου στην καρδιά του χωριού. Είναι το μοναδικό μαγαζί που λειτουργεί στη Βρίσα. Μοιάζει αυτός ο φούρνος με την καρδιά της Βρίσας που… παραμένει ζωντανή, να ζεσταίνει την παγωμένη ατμόσφαιρα τριγύρω, μαζί και την ελπίδα στις καρδιές των κατοίκων ότι το χωριό τους θα γεννηθεί ξανά.
«Άνοιξα την 3η μέρα μετά το σεισμό. Το κτίριο είναι του 2007, γι’ αυτό δεν έπαθε τίποτα», μας λέει ο κ. Τριανταφύλλου. «Προσφέραμε δροσερό νερό στους επιστήμονες που έρχονταν να μελετήσουν το φαινόμενο και τα συνεργεία που δούλευαν να καθαρίσουν τους δρόμους και ν’ απομακρύνουν τα συντρίμμια. Δεν υπήρχε και δεν υπάρχει κανένα άλλο μαγαζί να λειτουργεί», μας λέει. Αυτή η βαριά μοναξιά, το καλοκαίρι, δεν πρόλαβε να κάνει αισθητή την παρουσία της.
«Το εργαστήριό μας είναι εδώ στη Βρίσα και τροφοδοτούμε τα πρατήριά μας στα Βατερά και τον Πολιχνίτο. Το καλοκαίρι με τη δουλειά ήταν διαφορετικά. Δεν μας επηρέασε τόσο. Ο χειμώνας όμως θα είναι δύσκολος. Όπου και να κοιτάξεις βλέπεις μόνο καταστροφή και τίποτα άλλο», σχολιάζει ο ίδιος.
Ο χειμώνας…
Οι κάτοικοι ανησυχούν για το χειμώνα που έρχεται. «Οι βροχές, η υγρασία, θα πνίξουν στη λάσπη το χωριό και τα ετοιμόρροπα κτίρια, θα πέσουν», λένε χαρακτηριστικά.
Ένας ηλικιωμένος ταΐζει τις αδέσποτες γάτες, που τρέχουν γύρω του και έχουν μείνει πιστοί «φρουροί» στο χωριό. «Μόνο οι γάτες έχουν μείνει πια. Τις φέρνουμε φαΐ από τα Βατερά και τον Πολιχνίτο να τις ταΐσουμε, γιατί εδώ στη Βρίσα δεν υπάρχει τίποτα», μας λέει.
Από το παράθυρο ενός κατεστραμμένου σπιτιού, η εικόνα της βίαιης φυγής. Θαμμένα στη σκόνη τα φλιτζάνια έχουν μείνει πάνω στο ράφι της κουζίνας να θυμίζουν τη ζωή που κάποτε υπήρχε σε αυτό το σπίτι. Οι ιδιοκτήτες έφυγαν άρον – άρον αφήνοντας πίσω πολλά αντικείμενα από το νοικοκυριό τους. Έτσι είναι τα περισσότερα σπίτια. Ρούχα στις ντουλάπες, τα τραπέζια στρωμένα, τα γυαλικά στους μπουφέδες. Επέστρεψαν οι κάτοικοι για να σώσουν ό,τι μπορούσαν να σώσουν. Τα υπόλοιπα έμειναν θαμμένα μέσα στα συντρίμμια των σπιτιών.
«Μοιάζει σαν τίποτα να μην έχει αλλάξει, όμως τις πρώτες μέρες οι δρόμοι ήταν γεμάτοι με πέτρες και συντρίμμια, αυτοκίνητα καταπλακωμένα από αντικείμενα στους δρόμους, οι δρόμοι ήταν απροσπέλαστοι. Έχουν καθαρίσει τουλάχιστον οι δρόμοι και μπορούμε να κινούμαστε, όμως αυτό το χωριό για να ζωντανέψει ξανά θα χρειασθούν χρόνια», λέει ο φούρναρης του χωριού.
Ένα κτίσμα του 1888 έχει γείρει επικίνδυνα στη μια πλευρά του δρόμου. Στάθηκε εκεί σχεδόν τέσσερις αιώνες, όμως τώρα «παραδόθηκε» κι αυτό στη μανία του Εγκέλαδου.
Το σχολείο… περιμένει
Σε ένα λόφο έξω από το χωριό το Δημοτικό σχολείο της Βρίσας, θύμα του Εγκέλαδου κι αυτό, περιμένει το πρώτο κουδούνι, που δεν χτύπησε χθες, και όπως φαίνεται θ’ αργήσει ακόμη να χτυπήσει. Από το κατεστραμμένο κτίριο δεν έχει ακόμη απομακρυνθεί όλο το σχολικό υλικό. Ο χάρτης ακόμη κρέμεται στον τοίχο, τα θρανία και η έδρα θαμμένα στη σκόνη και τα συντρίμμια. «Ό,τι μπορέσαμε να σώσουμε μέχρι τώρα καθώς και όλες οι προσφορές που γίνονται για το σχολείο μας τοποθετούνται σε ένα κοντέινερ που μας παραχώρησαν», μας λέει η διευθύντρια του σχολείου κ. Νικέλλη. Σε μια αλάνα στην είσοδο του χωριού έχουν τοποθετηθεί στη σειρά κοντέινερ, όπου κάτοικοι και υπηρεσίες έχουν αποθηκεύσει τα υπάρχοντά τους.
«Ενημερώσαμε τους γονείς ότι θ’ αργήσει ν’ ανοίξει το σχολείο και περιμένουμε. Τι άλλο να κάνουμε;», μας λέει η ίδια.
Οι εργασίες στον αύλειο χώρο του κατεστραμμένου σχολείου συνεχίζονται για τη διαμόρφωση του χώρου και την εγκατάσταση των λυόμενων αιθουσών που θα στεγάσουν προσωρινά το σχολείο. Όπως ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα, για το Δημοτικό σχολείο και Νηπιαγωγείο Βρίσας το σχολικό έτος θα παραταθεί, αφού εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμα να λειτουργήσουν στα μέσα Οκτωβρίου και δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για την προσωρινή λειτουργία τους.
Τρεις μήνες μετά το σεισμό, η Βρίσα μετρά ακόμη τις πληγές της και οι κάτοικοι περιμένουν και ελπίζουν η ζωή να επιστρέψει ξανά στο χωριό τους.
