Γρηγόρης Δουμούζης
Θεολόγος, MScΘεολογίας,
Φοιτητής Κοινωνιολογίας Παν. Αιγαίου
Ο Κύριος στο ευαγγέλιο της Κυριακής (Λκ. ιγ΄ 10-17) βρίσκεται στη συναγωγή. Εκεί θεραπεύει μια συγκύπτουσα γυναίκα η οποία βασανιζόταν απ’ την ασθένεια δεκαοκτώ (18) ολόκληρα χρόνια. Ο Χριστός τη θεράπευσε ημέρα Σάββατο, πράγμα το οποίο τους θρησκευτικούς ανθρώπους τους σκανδάλισε, αφού αυτή η θεραπεία ήταν παράβαση της εντολής της αργίας του Σαββάτου. Όπως μας πληροφορεί η περικοπή, αγανάκτησαν απέναντί Του.
Χωρίς αμφιβολία, έχουμε μπροστά μας ένα φοβερό πράγμα: γίνεται θεραπεία μιας άρρωστης γυναίκας και οι θρησκευτικοί άνθρωποι αγανακτούν. Θα ρωτήσει εύλογα κάποιος: «Για ποιο λόγο γίνεται αυτό;». Είναι απλό: όταν ο άνθρωπος στηρίζει τη σχέση του με το Θεό στο νόμο, όταν στηρίζεται στην οχύρωση του νόμου για να νοιώθει ότι δικαιώνεται απ’ τα έργα του, τότε, αυτό το πράγμα τον απομακρύνει απ’ το Θεό. Αδυνατεί να βιώσει τη χάρη του Θεού, «παγώνει» η καρδιά του, σκληραίνει και με αυτή τη σκληράδα αντιμετωπίζει τους ανθρώπους. Ο MassimoRecalcati, ένας Ιταλός ψυχοθεραπευτής γράφει στο βιβλίο του «Η νύχτα της Γεθσημανή»: «Το αμάρτημα των θρησκευτικών ανθρώπων είναι ότι αποτελούν την εικόνα μιας πίστης που έχει λησμονήσει τον ίδιο της τον εαυτό, που έχει χάσει την επαφή με τη δύναμη της επιθυμίας, που έχει καταντήσει στείρα μέσα απ’ τη διαχείριση της εξουσίας».
Μπορούμε να πούμε πως ο Χριστός μάς παραδίδει έναν ασφαλή δείκτη για να δούμε την κατάστασή μας. Η σκληροκαρδία και η αφιλανθρωπία δείχνουν ότι είμαστε μακριά απ’ το Θεό. Ο θρησκευτικός άνθρωπος, ο οποίος δεν μπορεί ν’ ανεχθεί τον συνάνθρωπό του, την αδυναμία του και την αναπηρία του, σημαίνει πολύ απλά ότι δεν έχει πιστέψει στο Θεό, δεν έχει γευτεί την αγάπη του Θεού και μ’ αυτό τον τρόπο αντιμετωπίζει τους ανθρώπους. Θέτει, δηλαδή, το νόμο πάνω απ’ όλους και απ’ όλα. Είναι φοβερό αυτό το πράγμα και αυτή η σκληροκαρδία. Πώς εκφράζεται η σκληροκαρδία; Με την οργή. Οργίστηκαν οι θρησκευτικοί άνθρωποι γιατί θεράπευσε ο Κύριος ημέρα Σάββατο και τους χάλασε τη βόλεψη. Το σημαντικότερο; Οργίστηκαν γιατί ο Χριστός τούς γκρέμισε αυτό που στήριζαν τη ζωή τους, που ήταν ο νόμος τους, και όχι η ζωντανή και καρδιακή σχέση με το Θεό.
Όμως, αυτό που σώζει τον άνθρωπο είναι η χάρις του Θεού. Πώς εκφράζεται η χάρις του Θεού; Με τη ζωντανή και προσωπική σχέση μαζί Του. Πώς οικοδομείται αυτή; Μας αποκαλύπτει τον τρόπο η συγκύπτουσα. Το ευαγγέλιο μας λέει πως ήταν σκυμμένη κάτω χαμηλά. Όμως, δεν έμεινε καθηλωμένη χαμηλά. Έκανε μια μεγάλη «πνευματική κίνηση»: συνειδητοποίησε ότι μόνο ο Θεός μπορεί να την υψώσει και ότι μόνο Αυτός είναι η αληθινή Ζωή.
Ο καθένας μας, αν το καλοσκεφτούμε, δεν έχουμε πολλά πράγματα να δώσουμε στο Θεό. Μόνο ένα: τον πόθο μας γι’ Αυτόν. Ζητώ Αυτόν, αναγνωρίζω ότι Αυτός είναι η ζωή μου και του λέω: «Έλα αν θέλεις σ’ εμένα. Είμαι κάτω, χαμηλά και θέλω Εσένα. Εσύ είσαι η ζωή μου και το φως». Τότε, ο άνθρωπος είναι παραδομένος στο Θεό. Μάλιστα, ένας παραδομένος άνθρωπος στα χέρια του Θεού είναι ένας ευλογημένος άνθρωπος, ένας υψωμένος, ένας, πλέον, θεραπευμένος άνθρωπος.
Όλη η κατάσταση, επομένως, που μας περιγράφει το ευαγγέλιο, είναι μια πορεία. Όταν περάσουμε απ’ αυτό το «καμίνι» της πτώσεως και της συντριβής, τότε, αποκτούμε σπλάχνα οικτιρμών. Γινόμαστε μια ύπαρξη ευαίσθητη που μπορούμε να συμπάσχουμε με τον κάθε άνθρωπο. Δεν μας νοιάζει ο νόμος, αλλά μας νοιάζει ο άνθρωπος. Δεν μας νοιάζει η τήρηση του νόμου, αλλά μας νοιάζει η θεραπεία του ανθρώπου. Δεν μας νοιάζει η δικαίωσή μας ενώπιον του Θεού, αφού η δικαίωσή μου δεν είναι να μου πει ο Θεός το εξής: «Μπράβο σου, είσαι ένας σπουδαίος άνθρωπος, σε βάζω μέσα στον παράδεισο».
Όσο βαρύ και αντιφατικό κι αν ακούγεται, δεν είναι για μας δικαίωση ο παράδεισος. Δικαίωση για μας είναι μόνο ο Χριστός. Τον Χριστό μπορούμε να Τον δεχθούμε μέσα στην καρδιά μας, όταν ομοιάσουμε σ’ Αυτόν. Πώς; Να γίνουμε εύσπλαχνοι, να παραδεχθούμε την πτώση μας, την αδυναμία μας και να μην «υψώνουμε το μπόι μας» ενώπιόν Του, αλλά να σκύβουμε χαμηλά και να παραδεχόμαστε την κατάστασή μας. Είναι αυτό που σημειώνει ο Νίκος Καζαντζάκης: «Πολλές φορές για να φτάσεις στον παράδεισο πρέπει να πάρεις φόρα απ’ τον πάτο της κόλασης».
Αρκετές φορές, οι δυσκολίες που περνούμε στη ζωή μας είναι μια ευλογία του Θεού, μιας και μας υπενθυμίζουν ότι αυτό που μας σώζει είναι να κατέβουμε χαμηλά, να καταλάβουμε την πτώση μας, να καταλάβουμε την αμαρτία μας και, ταυτόχρονα, να συμπάσχουμε με κάθε άνθρωπο μακριά από ιδεολογήματα και φαντασιώσεις. Η καρδιά μας να «φλέγεται» ενώπιον του Θεού και να Του λέμε: «Εσύ είσαι η Ζωή. Έλα στη ζωή μας και άλλαξέ μας τα φώτα. Δώσε μας την ίαση. Εσύ είσαι ο ιατρός. Έλα και θεράπευσέ μας». Πότε έρχεται η θεραπεία; Όχι όταν κλεινόμαστε στον εαυτό μας και νοιαζόμαστε μόνο γι’ αυτόν, αλλά όταν αποκτήσουμε μια τέτοια ευαισθησία και μια καρδιά συμπάσχουσα για κάθε άνθρωπο, φίλο ή εχθρό, εντός ή εκτός Εκκλησίας. Τότε να είμαστε σίγουροι πως οπωσδήποτε ο Θεός θα ευλογήσει. Γι’ αυτό, δεν είναι τυχαίο που το Γεροντικό αναφέρει: «Αν έχεις καρδιά μπορείς να σωθείς».
Άρα, εύκολα εξάγονται διάφοροι προβληματισμοί: «Μήπως ο Θεός περιμένει τη συντριβή μας; Μήπως περιμένει τη συναίσθηση της αμαρτωλότητάς μας; Μήπως περιμένει την ευαισθησία της καρδιάς μας; Μήπως περιμένει τη φιλανθρωπία μας και να νοιαστούμε για κάθε άνθρωπο;». Κατ’ αυτό τον τρόπο, πιστεύουμε βαθιά μέσα μας πως ο Θεός θα έρθει και σ’ εμάς, όπως στη συγκύπτουσα, να μας σηκώσει ψηλά και να μας πει: «Όλα αυτά γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται, για ν’ αναγνωρίσετε ότι Εγώ είμαι η ζωή σας, Εγώ είμαι η χαρά σας και ότι τα επιτρέπω όλα αυτά, ώστε να βρείτε επιτέλους την αληθινή ζωή και την αληθινή χαρά. Μη ξεχνάτε πως είμαι ο Πατέρας σας και δεν μπορώ ν’ αναπαυθώ, αν δεν δω να είστε χαρούμενοι, να είστε ζωντανοί, να είστε φωτεινοί».
