Επιμέλεια: Στράτος Σαλαβός*
[email protected]
Παραφράζω τον τίτλο από το πρόσφατο βιβλίο του Δημήτρη Μάτζαρη για το ΕΑΜ και το τοποθετώ στο κάδρο στην εποχή μας. Γιατί εάν το δεις από μια πλευρά, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ τον Ιανουάριο του 2015 και η συγκυβέρνησή του με τον δεξιό Καμμένο των ΑΝ.ΕΛ., κατέληξε τελικά σαν μια ήττα ολόκληρης της Αριστεράς. Όπως γράφει ευστόχως και ο διατελέσας βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο αυτή Δ. Σεβαστάκης: «Η Αριστερή κυβέρνηση έμεινε ως ένα ατυχές πείραμα»! (Καθημερινή 19/1/2025). Κατ’ άλλους «η θορυβώδης πτώση του ΣΥΡΙΖΑ προσφέρει χρήσιμο υλικό στην επιστήμη αλλά, ενδεχομένως και στην ψυχανάλυση, ειδικά σε ό,τι αφορά τη λειτουργία κλειστών ομάδων, τον καθορισμό τους από ένα υψηλό ιδεώδες, την προβληματική ή και αδύνατη σύνδεσή τους με την πραγματικότητα», επισημαίνει ο Καθηγητής Πανεπιστημίου, Μάνος Ματσαγγάνης, σε εξαιρετικό αφιέρωμα της Καθημερινής.
Η άνοδος όμως του ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, ήταν πράγματι εντυπωσιακή. Δεν ξέρω εάν ήταν η πορεία των γεγονότων από την αλόγιστη διακυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Ή η όποια συνωμοσιολογική άποψη περί συμπάθειας ηγετών μεγάλων κρατών προς τον Τσίπρα. Η ουσία είναι ότι ο νεαρός (τότε), γεννηθείς το πρώτο έτος της Μεταπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, οδηγώντας το όχημα της αγανάκτησης του ελληνικού λαού, έγινε σε ηλικία τριάντα επτά ετών αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τρία χρόνια αργότερα, το 2015, κέρδισε τις εκλογές κι έγινε Πρωθυπουργός. Ποιος; Ένας Αριστερός! Ξανακέρδισε λίγους μήνες μετά το Σεπτέμβριο παρά τις όποιες παλινωδίες σημειώθηκαν στη διακυβέρνηση των οκτώ μηνών.
Κατά την άποψή του έλαβε την έγκριση του ελληνικού λαού για τις όποιες παλινωδίες, δημοψηφίσματα, κλεισίματα τραπεζών κλπ.. Έτσι πράγματι είναι. Αλλά εκ των υστέρων και ύστερα από μια σειρά συνεχών εκλογικών αποτυχιών, διασπάσεων, διαγραφών, μην ξεχνάμε και τον εκ Μαϊάμι ορμώμενο Κασσελάκη, δυσκολεύεσαι να θεωρήσεις θετικό τον απολογισμό. Όταν από τα σπλάχνα του ΣΥΡΙΖΑ ξεπήδησαν τα νέα προσωποπαγή κόμματα του Λαφαζάνη, της Κωνσταντοπούλου, του Βαρουφάκη, του Κασσελάκη, αλλά και η Νέα Αριστερά. Πόσο μάλλον όταν συγκρίνεται η τετραετία Τσίπρα με την πενταετία Μητσοτάκη, ο οποίος φαίνεται θα συνεχίσει ανέτως τη διακυβέρνησή του έως το 2027.
Θα πείτε τι αξία έχουν αυτές οι ιστορικές διαδρομές που δεν μπορούν από τώρα να θεωρηθούν Ιστορία. Τουλάχιστον τα πενήντα χρόνια μπορούν και σηματοδοτούν Ιστορία, τα πάθη έχουν ηρεμήσει, μια γενιά έχει φύγει, τα πράγματα βλέπονται με άλλο μάτι. Όμως και τα δέκα χρόνια πίσω, βλέποντας το εγγύς παρελθόν, γεγονότα, δηλώσεις, ελπίδες που διαψεύστηκαν, μπορεί να μην παίζουν ιστορικό ρόλο, παίζουν όμως παιδευτικό ρόλο. Μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Απ’ όποια πλευρά το βλέπεις. Κι ενίοτε κάνουν να μοιάζουν τόσο «παλιά», λες κι έχουν περάσει πολύ περισσότερα χρόνια σε μια εποχή ραγδαίων γεωπολιτικών και τεχνολογικών εξελίξεων. Παρεπιπτόντως, Μούσα της Ιστορίας ήταν η Κλειώ, η οποία ήταν κόρη της Μνημοσύνης, της θεάς της μνήμης. Στον αντίποδά της βρισκόταν η Λήθη (α-λήθεια). Μητέρα της Λήθης ήταν η Έρις, αδέλφια της ο Λιμός και η Δυσνομία, θεία της Απάτης και παππούς της το Χάος. Η μνήμη λοιπόν είναι η βάση της Ιστορίας και αυτή μας διδάσκει. Όσους βέβαια διδάσκει ή καλύτερα όσοι θέλουν να διδαχθούν…
Αφήνουμε τα της μυθολογίας και πάμε στην πραγματικότητα μεταφερόμενοι με τη δημοσιογραφική μηχανή του χρόνου στο 2015. Που εάν εξαιρέσει κανείς το αγωνιώδες 1974 με την τραγωδία της Κύπρου και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, θα πρέπει να θεωρηθεί η πιο θρίλερ-χρονιά στην μεταπολεμική μας ιστορία:
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2015
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ν. ΛΕΣΒΟΥ
Τα ΝΕΑ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ κυκλοφορούν την επομένη των εκλογών με το εντυπωσιακό αυτό πρωτοσέλιδο, ενώ το ΝΕΟ ΕΜΠΡΟΣ πανηγυρίζει που μετά την απώλεια της έδρας του το 2012 την ξανακερδίζει εκλέγοντας βουλευτή του τον Σταύρο Τάσσο. Το ΠΑΣΟΚ που έχασε την έδρα του την επανέκτησε ξανά με τον Παναγιώτη Παρασκευαΐδη στις εκλογές του 2023.
ΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΑ ΠΟΣΟΣΤΑ
ΣΥΡΙΖΑ ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Μήθυμνα 38,26% Αγία Παρασκευή 49,81%
Πέτρα 37,45% Καλλονή 32,68%
Μανταμάδος 34,52% Ερεσσού-Αντισσας 32,48%
Γέρα 34, 08% Ευεργέτουλα 30,33%
Πλωμάρι 32,28%
Εντυπωσιάζει το πολύ υψηλό ποσοστό της ΝΔ στην Αγία Παρασκευή που… υπαίτιος είναι ο Χαράλαμπος Αθανασίου με την πρώτη του υποψηφιότητα στο Ν. Λέσβου. Επίσης στην Αγία Παρασκευή σημειώθηκε το χαμηλότερο ποοσοστό του ΣΥΡΙΖΑ 21,73%. Το χαμηλότερο ποσοστό της ΝΔ ήταν στον Μανταμάδο με 21,79%.
ΜΝΗΜΕΣ ΙΟΥΛΙΟΥ 2015
ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ – ΘΡΙΛΕΡ 2015
- 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ: Πρόωρες εκλογές λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστό 36,34%. Ακολουθούν ΝΔ 27,81%, Χρυσή Αυγή 6,28%, Το Ποτάμι 6,05%, ΚΚΕ 5,47%, ΑΝΕΛ 4,75% και ΠΑΣΟΚ 4,68%. Βουλευτές από το Νομό Λέσβου εκλέγονται Χαράλαμπος Αθανασίου (ΝΔ) με 11.874 σταυρούς, Γιάννης Ζερδελής (ΣΥΡΙΖΑ) με 7.039 σταυρούς και Τάσσος Σταύρος (ΚΚΕ) με 1.654 σταυρούς.
- 27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ: Σχηματίζεται κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα.
- 5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ: Ορκίζεται η νέα επτακομματική Βουλή.
- 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ: Εκλέγεται Πρόεδρος της Βουλής η Ζωή Κωνσταντοπούλου με 235 θετικές ψήφους, 61 λευκά και 2 άκυρα. Η νεότερη Πρόεδρος της Ελληνικής Βουλής (38 ετών)
- 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ: Με 162 ΝΑΙ παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση Τσίπρα. Την υπερψηφίζουν 162 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων, ενώ καταψηφίζουν 137 βουλευτές από την Νέα Δημοκρατία, την Χρυσή Αυγή, το Ποτάμι, το ΚΚΕ και το ΠΑΣΟΚ.
- 20 ΑΠΡΙΛΙΟΥ: Ξεκινά η δίκη 69 μελών της Χρυσής Αυγής για τη δολοφονία Παύλου Φύσσα.
- 27 ΙΟΥΝΙΟΥ: Προκηρύσσεται δημοψήφισμα στην Ελλάδα για το αν θα ακολουθηθεί το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας που είχαν προτείνει οι θεσμοί στις 25 Ιουνίου.
- 28 ΙΟΥΝΙΟΥ: Επιβάλλονται έλεγχοι κεφαλαίου (capital control) στις ελληνικές τράπεζες.
- 1η ΙΟΥΛΙΟΥ: Η Ελλάδα γίνεται η πρώτη ανεπτυγμένη χώρα που δεν πληρώνει μια δόση στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
- 5 ΙΟΥΛΙΟΥ: Στο δημοψήφισμα, το πρόγραμμα βοήθειας των θεσμών καταψηφίζεται με ποσοστό 61,31%.
- 6 ΙΟΥΛΙΟΥ: Παραιτείται ο Αντώνης Σαμαράς από πρόεδρος της Ν.Δ. Αναλαμβάνει ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης. Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
- 7 ΙΟΥΛΙΟΥ: Σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. – σχέδιο Β’ της Κομισιόν 1.000 σελίδων.
- 12 ΙΟΥΛΙΟΥ: Νέα σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.
- 13 ΙΟΥΛΙΟΥ: Ο Αλέξης Τσίπρας μετά από 17ωρη διαπραγμάτευση, ανακοινώνει συμφωνία με τους δανειστές.
- 14 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: Ψηφίζεται στην ελληνική Βουλή το τρίτο πρόγραμμα οικονομικής στήριξης γνωστότερο ως το τρίτο μνημόνιο.
- 20 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: Βουλευτικές εκλογές. Κερδίζει ο ΣΥΡΙΖΑ με 35,46% και σχηματίζει κυβέρνηση συνεργασίας με τους ΑΝ.ΕΛ. που έλαβε 3,69%. Βουλευτές Λέσβου με λίστα εκλέγονται: Γιώργος Πάλλης (ΣΥΡΙΖΑ), Χαράλαμπος Αθανασίου (ΝΔ) και Τάσος Σταύρος (ΚΚΕ)
- ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ: Η τεράστια ροή προσφύγων στην Ελλάδα προκαλεί πολιτικές αναταράξεις στην Ευρώπη.
- 22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ: Ο πρώτος γύρος των εσωκομματικών εκλογών της Ν.Δ. Πρώτος ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης με 39,8%, δεύτερος ο Κυριάκος Μητσοτάκης 28,5%. Ακολούθησαν Απ. Τζιτζικώστας με 20,3% και Άδωνις Γεωργιάδης με 11,4%.
Η πορεία της Αριστεράς στον Ν. Λέσβου 2012-2023
ΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ Ν. ΛΕΣΒΟΥ
ΕΠΙΛΟΓΟΣ…
Έτσι από το 2015 του Τσίπρα και της Αριστεράς (με ολίγον Καμμένο), με Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Προκόπη Παυλόπουλο, φτάνουμε στο 2025 του Κυριάκου Μητσοτάκη και της Κεντροδεξιάς με αναμενόμενο νέο Πρόεδρο τον Κώστα Τασούλα. Οι ιστορίες είναι καλές όταν έχουν καλό τέλος. Η δική μας (πολιτική) ιστορία ποιος ξέρει;
*Ο Στράτος Σαλαβός είναι καθημερινός σχολιαστής στα ΝΕΑ ΤΗΣ ΛΕΣΒΟΥ και συγγραφέας των βιβλίων ΕΛΑΒΟΝ (2023) και ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ (2024)