ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Στράτος Σαλαβός
[email protected]
Το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου ξεκίνησαν από τη Μυτιλήνη οι περιφερειακές διασκέψεις του ΠΑΣΟΚ οι οποίες θα συνεχιστούν και στις υπόλοιπες Περιφέρειες της Ελλάδας με κατάληξη στο Συνέδριο, που αναμένεται να διεξαχθεί μέχρι το καλοκαίρι. Ήδη από την Τετάρτη είχαν έρθει στο νησί μας κομματικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να έρθουν σε επαφή με τοπικούς εκπροσώπους και παράλληλα να οργανώσουν την όλη εκδήλωση, η οποία πραγματοποιήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, με αποκορύφωμα την ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη στις επτά. Στο πλαίσιο αυτών των διαδικασιών δημοσιεύουμε το αφιέρωμα αυτό στο ΠΑΣΟΚ στο οποίο δημοσιεύονται οι σταθμοί του κόμματος στα πενήντα ένα χρόνια ιστορίας του, τα συνέδριά του καθώς και οι διατελέσαντες αρχηγοί του. Άκρως ενδιαφέρων ο Πίνακας με τα ποσοστά και τις έδρες του ΠΑΣΟΚ, καθώς και η καταγραφή των βουλευτών του στο Νομό Λέσβου.
- 3 Σεπτεμβρίου 1974
Το ΠΑΣΟΚ ιδρύεται από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το τρίπτυχο που προσδιορίζει τον προσανατολισμό του ΠΑΣΟΚ είναι Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση.
- 18 Οκτωβρίου 1981
Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εθνικές εκλογές με ποσοστό 48,07% και 172 έδρες. Πρώτη κυβέρνηση.
- 19 Μαΐου 1984
Το Α΄ συνέδριο του ΠΑΣΟΚ
- 18 Ιουνίου 1989
Το ΠΑΣΟΚ εκτός κυβέρνησης, δεύτερο κόμμα με 39,13% και 125 έδρες.
- 10 Οκτωβρίου 1993
Επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση με 46,88% και 170 έδρες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου γίνεται ξανά πρωθυπουργός της Ελλάδας.
- 18 Ιανουαρίου 1996
Ο Κώστας Σημίτης εκλέγεται πρωθυπουργός από την Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, μετά την παραίτηση του Ανδρέα Παπανδρέου για λόγους υγείας.
- 23 Ιουνίου 1996
Ο Ανδρέας Παπανδρέου πεθαίνει σε ηλικία 77 ετών.
- 22 Σεπτεμβρίου 1996
Ο Κώστας Σημίτης κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 41,49% και 162 έδρες και εκλέγεται πρωθυπουργός.
- 7 Ιανουαρίου 2004
Ο Κώστας Σημίτης παραιτείται από πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
- 8 Φεβρουαρίου 2004
Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναδεικνύεται ο Γιώργος Παπανδρέου από ανοιχτή μαζική διαδικασία 1.000.000 πολιτών.
- 11 Νοεμβρίου 2007
Στις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ συμμετέχουν 769.156. Πρόεδρος αναδεικνύεται ο Γιώργος Παπανδρέου με ποσοστό 55,91% και ακολουθούν ο Ευάγγελος Βενιζέλος με 38,18% και ο Κώστας Σκανδαλίδης με 5,74%.
- 4 Οκτωβρίου 2009
Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 43,92% και 160 έδρες. Ο Γιώργος Παπανδρέου γίνεται πρωθυπουργός.
- 11 Νοεμβρίου 2011
Ο Γιώργος Παπανδρέου παραιτείται από πρωθυπουργός.
- 18 Μαρτίου 2012
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ως μοναδικός υποψήφιος στις εσωκομματικές εκλογές στις οποίες συμμετείχαν 236.151 ψηφοφόροι με ποσοστό 97,44%.
- 17 Ιουνίου 2012
Το ΠΑΣΟΚ συμμετέχει στην τρικομματική κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ.
- 25 Ιανουαρίου 2015
Το ΠΑΣΟΚ λαμβάνει το μικρότερο εκλογικό ποσοστό στην πενηντάχρονη ιστορία του, 4,68% (5,12% στο Ν. Λέσβου) και μόλις 13 έδρες.
- 14 Ιουνίου 2015
Η Φώφη Γεννηματά εκλέγεται πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από εκλογές στις οποίες συμμετέχουν 52.388 μέλη και φίλοι του κινήματος. Στις εκλογές συμμετέχουν οι Ανδρέας Λοβέρδος και Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.
- 19 Νοεμβρίου 2017
Στο δεύτερο γύρο των εσωκομματικών πρόεδρος για την ανάδειξη ηγεσίας του νέου φορέα της κεντροαριστεράς της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, εκλέγεται η Φώφη Γεννηματά με ποσοστό 56,75%.
- 16 Μαρτίου 2018
Ιδρύεται το Κίνημα Αλλαγής.
- 25 Οκτωβρίου 2021
Φεύγει από τη ζωή η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά.
- 12 Δεκεμβρίου 2021
Στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής και του ΠΑΣΟΚ εκλέγεται ο Νίκος Ανδρουλάκης με ποσοστό 67,88% έναντι 32,19% του Γιώργου Παπανδρέου.
- 13 Οκτωβρίου 2024
Στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής και του ΠΑΣΟΚ εκλέγεται ο Νίκος Ανδρουλάκης με ποσοστό 59,92% έναντι 40,08% του Χάρη Δούκα.
ΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
- ΠΡΩΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Μάιο του 1984, παρουσία του Γιασέρ Αραφάτ και της χήρας του Αλιέντε. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μίλησε για τρεις ώρες και στο τέλος επανεξελέγη διά βοής ομόφωνα πρόεδρος του κόμματος. Εξελέγη επίσης και η πρώτη Κεντρική Επιτροπή.
- ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Σεπτέμβριο του 1990, όπου ο Ανδρέας Παπανδρέου επανεξελέγη διά βοής πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Εξελέγη νέα Κεντρική Επιτροπή, και Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, ύστερα από πρόταση του προέδρου, εξελέγη ο Άκης Τσοχατζόπουλος.
- ΤΡΙΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη τον Απρίλιο του 1994 όπου σημαδεύτηκε από τις διεργασίες για τη «μετά Παπανδρέου εποχή», με τον Άκη Τσοχατζόπουλο να επανεκλέγεται και πάλι Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, επικρατώντας του Δημήτρη Τσοβόλα.
- ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη τον Ιούνιο του 1996 αμέσως μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου. Πρόεδρος εξελέγη ο Κώστας Σημίτης με 53,77% έναντι 46,23% του Άκη Τσοχατζόπουλου. Στην Κεντρική Επιτροπή πρώτευσε σε σταυρούς ο Γιώργος Παπανδρέου, ενώ γραμματέας εξελέγη ο Κώστας Σκανδαλίδης.
- ΠΕΜΠΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Μάρτιο του 1999 και ο Κώστας Σημίτης επανεξελέγη πρόεδρος, χωρίς ανθυποψήφιο, ενώ γραμματέας παρέμεινε ο Κώστας Σκανδαλίδης.
- ΕΚΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη τον Οκτώβριο του 2001 παρουσία του παλαιστινίου ηγέτη Γιασέρ Αραφάτ και του πρωθυπουργού της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα. Ο Κώστας Σημίτης ήταν ο μοναδικός υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος και εξελέγη με ποσοστό 71,16%. Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής εξελέγη ο Κώστας Λαλιώτης, ο οποίος παραιτήθηκε το 2003 και τον διαδέχτηκε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
- ΕΒΔΟΜΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Μάρτιο του 2005 με σκοπό την ανασυγκρότηση του κόμματος, την επικαιροποίηση του καταστατικού και την εκλογή νέων οργάνων. Ο νέος πρόεδρος του κόμματος, Γιώργος Παπανδρέου, είχε εκλεγεί το 2004 μέσα από ανοικτή διαδικασία. Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου, όπως μετονομάστηκε η Κεντρική Επιτροπή, εξελέγη η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου.
- ΟΓΔΟΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Μάρτιο του 2008 μετά την εσωκομματική διαδικασία εκλογής προέδρου με τον Γ. Παπανδρέου να επικρατεί έναντι του Ε. Βενιζέλου. Γραμματέας του οποίου επιλέχθηκε ο Γιάννης Ραγκούσης.
- ΕΝΑΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη με εκλεγέντα Πρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο το Μάρτιο του 2013. Στη νέα Κεντρική Επιτροπή πρώτος σε σταυρούς εξελέγη ο Νίκος Ανδρουλάκης.
- ΔΕΚΑΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη τον Ιούνιο του 2015 όπου αποφασίστηκε η μετεξέλιξη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε έναν πολιτικό φορέα της ευρύτερης Κεντροαριστεράς και η εκλογή νέου προέδρου από τη βάση στις 14 Ιουνίου. Υποψηφιότητα κατέθεσαν η Φώφη Γεννηματά, ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Πρόεδρος εκλέχθηκε η Φώφη Γεννηματά, επικρατώντας του Ανδρέα Λοβέρδου, με 51,69%.
- ΕΝΤΕΚΑΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ: Διεξήχθη το Νοέμβριο του 2019 με σκοπό την παράταση της θητείας της προέδρου, Φώφης Γεννηματά, μέχρι το 2021.
Η ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
Ο Πίνακας καταγράφει τις είκοσι εκλογικές αναμετρήσεις της Μεταπολίτευσης με τα ποσοστά και τις έδρες που έχει πάρει το ΠΑΣΟΚ. Στο Νομό Λέσβου και στην Επικράτεια.
ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ (1919-1996) 1974-1996
ΚΩΣΤΑΣ ΣΗΜΙΤΗΣ (1936-2025) 1996-2004
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ (1952) 2004-2012
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ (1957) 2012 – 2015
ΦΩΦΗ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ (1964-2021) 2015-2021
ΝΙΚΟΣ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ (1979) 2021-
ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ ΠΑΣΟΚ ΝΟΜΟΥ ΛΕΣΒΟΥ
Ελευθέριος Κιοσκλής 1977 & 1985
Δημήτριος Βουνάτσος 1981, 1985, 1989 (Ιούνιο), 1989 (Νοέμ.), 1990 & 1993
Γεώργιος Μαλλιάκας 1981
Νικόλαος Σηφουνάκης 1989 (Μάιος), 1989 (Νοέμ.), 1990, 1993, 1996, 2000, 2007, 2009, 2012 (Ιούν.)
Φραγκλίνος Παπαδέλλης 1993, 1996 & 2000
Παναγιώτης Παρασκευαΐδης 2023 (Μάιος) & 2023 (Ιουν.)
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Από τον Ανδρέα Παπανδρέου το 1974 στον Νίκο Ανδρουλάκη το 2025. Μια διαδρομή στην οποία το κόμμα του ΠΑΣΟΚ διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο στην σύγχρονη ελληνική πολιτική ιστορία. Ως κυβέρνηση, ως συγκυβέρνηση, αλλά και ως αντιπολίτευση καθορίζοντας όρους και διαδικασίες του πολιτικού γίγνεσθαι. Την τελευταία δεκαπενταετία το ΠΑΣΟΚ πλήττεται εξαιτίας όχι μόνο της οικονομικής κρίσης στην οποία διήλθε η χώρα μας με τα μνημόνια και προσπαθεί τώρα να ανακάμψει. Πλήττεται και από την ιδεολογική ρευστότητα που αντιμετωπίζει το λεγόμενο Κέντρο στην Ελλάδα αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη.
Στην εποχή των τεράτων, με αυταρχικούς ηγέτες, με την ακροδεξιά να ανακάμπτει επικίνδυνα, τα κόμματα του Κέντρου και μαζί το ΠΑΣΟΚ βεβαίως, καλούνται να βρουν τον εαυτό τους αλλά και να καθορίσουν νέους όρους στο πολιτικό/ιδεολογικό τρίγωνο Δεξιά – Κέντρο – Αριστερά. Δεν είναι εύκολο και δεν είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρουν. Άλλωστε στην εποχή της τοξικότητας που αναδίδουν τα λεγόμενα social media, η μετριοπάθεια και ο διάλογος είναι δύσκολη υπόθεση. Πρέπει να γίνει και πρέπει όλοι μας, φίλοι και αντίπαλοι, να θέλουμε να ανασυσταθεί ο χώρος του Πολιτικού Κέντρου, έτσι ώστε να συμβάλει ουσιαστικά στις μέλλουσες πολιτικές εξελίξεις.
