Τα Χριστούγεννα έφτασαν.
Η κατάσταση παραμένει περίεργη και φέτος.
Η Δέλτα, η Όμικρον, η ενεργειακή κρίση, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Μην πτοείστε.
Όλα περαστικά είναι κι όπως έλεγε και ο λατρεμένος μου φίλος Άρης Σαμαρίδης: «Όλα πάνω μας είναι»!
Έτσι μου έρχεται να αναφωνήσω γεμάτη ευγνωμοσύνη προς το σύμπαν: Και μη χειρότερα!
Είμαστε ακόμα ζωντανοί.
Έχουμε την ανάσα μας, τη ζωή μας και την προστασία μας με όποιο τρόπο.
Είμαστε από εκείνη τη μεριά κι όχι από την άλλη.
Ας το εκτιμήσουμε.
Είναι ένα πρώτο βήμα προς την καλυτέρευση της ζωής μας.
Είναι πια καιρός να φροντίσουμε τη ζωή μας και την βιωσιμότητα του πλανήτη χωρίς καθυστέρηση.
Όχι στη σπατάλη
Τα νέα από τον παγκόσμιο χάρτη της γαστρονομίας δείχνουν να εστιάζουν στη φροντίδα των πρώτων υλών, στην εξοικονόμηση και βιωσιμότητα.
Τα καλά εστιατόρια σ’ ολόκληρο τον πλανήτη τονίζουν πως κάνουν τις αγορές τους μόνο από τη γύρω περιοχή, καλλιεργούν τα δικά τους λαχανικά και γενικά προμηθεύονται ό,τι χρειάζονται από μια ορισμένη ακτίνα και αξιοποιούν όσο καλύτερα μπορούν ό,τι περισσεύει για να μην πετιέται στα σκουπίδια.
Όπως κάνει μια σωστή νοικοκυρά.
Εδώ το νησί μας δείχνει πρωτιά
Ξέρω τόσα ταβερνάκια στο νησί μας που κάνουν το ίδιο.
Ακριβώς το ίδιο.
Όχι γιατί εμπλέκονται στην παγκόσμια τάση, ούτε γιατί ενδιαφέρονται συνειδητά για τα σκουπίδια που αποτελούν μάστιγα του πλανήτη Γη. Καταφέρνουν όμως να συνδράμουν άθελά τους σ’ αυτό που μπορεί να συμβάλει στη σωτηρία του πλανήτη μας.
Οι επαγγελματίες αυτοί στη Λέσβο, λειτουργούν αυθόρμητα με γνώμονα την νοικοκυροσύνη. Την αποφυγή της σπατάλης.
Έτσι κάπως έμαθαν από τα γεννοφάσκια τους χωρίς πολλά-πολλά πως η σπάταλη δεν ωφελεί κανέναν.
Θυμάμαι τη γιαγιά μου στην Πέτρα…
…μόλις τελειώναμε το φαγητό, μάζευε τα αποφάγια επιλεκτικά. Άλλα πηγαίνανε στα γατάκια και τα σκυλιά, άλλα πηγαίνανε στο χωράφι για “κομποστοποίηση” – άγνωστη σαν λέξη τότε.
Κι άλλα, όπως οι καρπουζόφλουδες, τις κόβαμε μικρά κυβάκια και τα δίναμε στις κότες.
Το τυρί που περίσσευε αν δεν μπορούσε να ξανασερβιριστεί στο τραπέζι πήγαινε στην πίτα της επόμενης μέρας. Το μπαγιάτικο ψωμί έμπαινε στους κεφτέδες.
Ανακύκλωση φαγητού και σπατάλη σχεδόν μηδενική.
Στον καφενέ της Αγιάσου
Πριν από λίγες μέρες, καθώς περπατούσαμε στα καλντερίμια της Αγιάσου, είδαμε έναν καφενέ γεμάτο ντόπιους που πίνανε τα ούζα τους με το κλασικό μεζέ στο μικρό πιατάκι.
Μπαίνουμε μέσα γιατί μας άρεσε η ατμόσφαιρα, η διακόσμηση μιας άλλης εποχής, η ξυλόσομπα και τα χαψιά στο λαδόξιδο που είδαμε σερβιρισμένα πάνω σ’ ένα από τα τραπέζια.
Καθίσαμε και ο καφετζής έντρομος μας είπε πως δεν έχει πολλά για φαγητό.
Του λέμε “ό,τι έχετε”.
Σε λίγο απολαμβάναμε μια ολόδροση λαχανοσαλάτα με καρότο, αυγά τηγανητά από αλανιάρες κότες, φέτα ντόπια, ελιές ρουπάδες, και υπέροχες χυλωμένες άσπρες φασόλες. Ζητήσαμε κι άλλη λαχανοσαλάτα και μας είπε τέλειωσε. Είχε όμως ντοματούλα όψιμη. Σε λίγο θα είχε και λαχανίδα. Πιο πέρα στο μικρό κουζινάκι είδα κάτι χόρτα του βουνού να στραγγίζουν. Μας πρότεινε και κρεατάκι τηγανητό. Αργότερα θα είχε και κοκκινιστό που σιγόβραζε. Στον καφενέ αυτό κάθε λίγο και λιγάκι έβγαινε κι ένα άλλο φαγάκι, ένας άλλος μεζές. Ό,τι έβγαζε ο τζέντζερης, ό,τι ερχόταν από το μποστάνι.
Μια μαγεία.
Και δεν είναι το μόνο καφενείο στο νησί που λειτουργεί έτσι. Όσο ψάχνω τόσο βρίσκω. Εύχομαι να υπάρχει συνεχιστής τέτοιων μαγαζιών, και προς Θεού να μην αλλάξει ποτέ τίποτα από την κουζίνα, ούτε από τη διακόσμηση. Φτάνουν πια οι ανακαινίσεις που αλλάζουν τα φώτα στην ιστορία και την προσωπικότητα του χώρου. Ας διατηρήσουμε κι εμείς την “από το 1920…” και βάλε ταμπέλα.
Ο στόχος του αγνού αυτού καφετζή είναι να σέβεται τους πόρους της φύσης, να δουλέψει με ντόπια υλικά, να αναδείξει τη νοστιμιά τους και να κερδίσει έντιμα από την μηδενική σπατάλη χωρίς να περισσέψουν πράγματα για πέταμα.
Το food waste τού είναι μια άγνωστη φράση ούτως ή άλλως.
Έχει μέσα του ίσως ενστικτωδώς συνειδητοποιήσει πως οι πόροι του πλανήτη δεν είναι ανεξάντλητοι.
Εδώ σ’ αυτό το νησί, στους μικρούς ναούς της γαστρονομίας τίποτα δεν πετιέται, τίποτα δεν πάει χαμένο.
Οι καφετζήδες και ταβερνιάρηδες δημιουργούν, θέλοντας και μη, με βάση την αρχή της τοπικότητας και της εγγύτητας.
Συνεργάζονται με τον γείτονα μικρό παραγωγό, που καλλιεργεί απλά και παραδοσιακά, που έχει πουλερικά και ζωντανά στο διπλανό χωράφι ή χωριό.
Εδώ η έννοια της τροφοσυλλογής είναι στα εκ των ων ουκ άνευ.
Εδώ παίζει η εποχικότητα. Σήμερα ελιές ρουπάδες, αύριο σταφιδιασμένες στο αλάτι.
Σήμερα αμανίτες, αύριο ραδίκια και λαχανίδες.
Στη Λέσβο απλά αγκαλιάζουμε τη φύση και το περιβάλλον.
Ποιος όμως από τους κρατούντες τα κλειδιά του νησιού, από τους δήμους και την περιφέρεια ασχολούνται με το να προβάλουν έτσι το νησί μας και να δείξουν τα καλά κρυμμένα μυστικά του;
Καλά Χριστούγεννα!
Ο κορμός των Χριστουγέννων
Α. Παντεσπάνι
Φτιάχνουμε ένα παντεσπάνι.
Υλικά
4 αυγά, χωριστά ασπράδια και κρόκοι
100 γρ. αλεύρι απλό, κοσκινισμένο
100 γρ. ζάχαρη
βανίλια
1 σφηνάκι κονιάκ
Εκτέλεση
Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180° C και στρώνουμε το ταψί του φούρνου με αντικολλητικό χαρτί.
Χτυπάμε σε μπολ με το σύρμα ελαφρώς τους κρόκους. Χτυπάμε στο μίξερ τα ασπράδια με τη ζάχαρη έως ότου γίνουν σφιχτή μαρέγκα.
Προσθέτουμε τη βανίλια, τους κρόκους και ανακατεύουμε απαλά. Προσθέτουμε το αλεύρι. Ανακατεύουμε.
Αδειάζουμε το μείγμα στο ταψί και το απλώνουμε ομοιόμορφα σε όλη την επιφάνεια.
Ψήνουμε για 10 – 12 λεπτά. Μην παραψήσετε. Βγάζετε από το φούρνο, αφήνετε να κρυώσει.
Β. Κρέμα σοκολάτα
Υλικά
450 γρ. κουβερτούρα, σε μικρά κομμάτια
450 γρ. κρέμα γάλακτος 35% λιπαρά, χτυπημένη σε σαντιγί
180 γρ. φρέσκο γάλα
Εκτέλεση
Βάζουμε την κουβερτούρα σε ένα μπολ. Ζεσταίνουμε σε μέτρια φωτιά το γάλα μέχρι να πάρει βράση και το αδειάζουμε στην κουβερτούρα. Ανακατεύουμε με μια κουτάλα μέχρι να λιώσει καλά η κουβερτούρα. Προσθέτουμε την σαντιγί και ανακατεύουμε με κυκλικές κινήσεις, μέχρι να ενσωματωθεί στη σοκολάτα. Αφήνουμε να κρυώσει λίγο και βάζουμε στο ψυγείο μέχρι να σφίξει ελαφρώς.
Συναρμολογούμε.
Σε μια επιφάνεια εργασίας απλώνουμε ένα αντικολλητικό χαρτί.
Αναποδογυρίζουμε πάνω το παντεσπάνι ξεκολλώντας προσεκτικά το χαρτί πάνω στο οποίο ψήθηκε.
Ραντίζουμε παντού με το κονιάκ.
Απλώνουμε ισόπαχα τη μισή ποσότητα της σοκολατένιας κρέμας.
Τυλίγουμε σε ρολό και βάζουμε σε μια παραλληλόγραμμη πιατέλα.
Καλύπτουμε την επιφάνεια του κορμού με την υπόλοιπη κρέμα, με μια σπάτουλα, χαράζουμε δημιουργώντας τα ίχνη ενός κορμού δέντρου. Στολίζουμε με γκι μια κορδέλα κόκκινη ή χρυσή.
