Χθες Δευτέρα τέθηκε σε ισχύ η Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη και Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργου Γεωργαντά, από την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες για την απογραφή δημητριακών, ζωοτροφών, λιπασμάτων και ελαίων, οπότε ξεκινά η διήμερη προθεσμία για να απογραφούν αυτά τα εμπορεύματα από τους επαγγελματίες που έχουν τέτοια προϊόντα στις αποθήκες τους ή στα μαγαζιά τους σε περίπτωση που οι ποσότητες υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο όριο.
Επί της ουσίας οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται με τέτοια εμπορεύματα ή χρησιμοποιούν στη μεταποίηση και έχουν ποσότητες στις αποθήκες τους και αυτό αφορά τα αρτοποιεία, τις επιχειρήσεις χονδρικής, τις επιχειρήσεις ζωοτροφών, αλλά και τη μεταποίηση, καθώς και τα ζαχαροπλαστεία και την εστίαση που χρησιμοποιεί λάδια, εκτός από την δήλωση των ποσοτήτων που έχουν αυτή τη στιγμή στις αποθήκες τους, θα πρέπει κάθε πέντε ημέρες στην ηλεκτρονική πλατφόρμα να επικαιροποιούν τα στοιχεία, μια και σε περίπτωση που ελεγχθούν και οι δηλώσεις είναι ανακριβείς, τότε τους περιμένει φορολογικός έλεγχος πέραν των προστίμων, που ξεκινούν από 1.000 ευρώ και κλιμακώνονται μέχρι τα 100.000 ευρώ.
Η μόνη… σανίδα σωτηρίας για τους επαγγελματίες μέχρι να μπορέσουν να προσαρμοστούν είναι ότι στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στη Λέσβο δεν λειτουργούν και τόσο οι ελεγκτικοί μηχανισμοί, καθώς ουσιαστικά αρμόδιοι φορείς για να ελέγξουν είναι οι υπηρεσίες Εμπορίου και ο ΕΦΕΤ, που ούτως ή άλλως λειτουργούν οριακά και για την κάλυψη των δικών τους αναγκών λόγω έλλειψης προσωπικού. Επίσης ο νομοθέτης δίνει το δικαίωμα ελέγχου και από μικτές Επιτροπές που συστήνονται, όπως η παλιά Συντονιστική Επιτροπή Τροφίμων της Νομαρχίας, ωστόσο όπως είναι γνωστό και αυτή έχει καταργηθεί στη Λέσβο!
Παρόλα αυτά κανείς δεν μπορεί να εφησυχάζει, καθώς ακόμα και οι επιχειρήσεις που θα ελέγχονται δειγματοληπτικά, έστω αν βρεθούν με παραβάσεις, μπορεί να φορτωθούν με τσουχτερά πρόστιμα και περιπέτειες με την Εφορία.
Υπάρχουν όμως και σοβαρές ασάφειες στην Κοινή Υπουργική Απόφαση, καθώς για παράδειγμα αναφέρεται ότι τα σούπερ-μάρκετ θα έχουν μόνο την υποχρέωση να απογράφουν τις ποσότητες ηλιέλαιου που κατέχουν, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν αυτό αφορά και τις μικρότερες εμπορικές επιχειρήσεις, όπως είναι τα μίνι-μάρκετ και τα παντοπωλεία.
Τα προϊόντα
Τα προϊόντα που θα πρέπει οι επιχειρήσεις να τα δηλώνουν σε περίπτωση που οι ποσότητες που έχουν στις αποθήκες και στους χώρους τους υπερβαίνουν τους 5 τόνους είναι τα ακόλουθα:
Εξειδίκευση των ειδών για τα οποία δημιουργείται υποχρέωση δήλωσης
- Η υποχρέωση δήλωσης αποθεμάτων αφορά αποκλειστικά στα εξής είδη:
α) Πρώτες ύλες λιπασμάτων και ειδικότερα:
- αα) νιτρικό κάλιο
- αβ) τετραβορικό του δινατρίου, πεντένυδρο (βόρακας)
- αγ) φωσφορική ουρία
- αδ) μείγμα ιχνοστοιχείων
- αε) λιπάσματα τα οποία αναφέρονται στην περ. β) του παρόντος και δύνανται να χρησιμοποιηθούν ως πρώτες ύλες στην παραγωγή λιπασμάτων.
β) Λιπάσματα σε υγρή και στερεά μορφή και ειδικότερα:
- βα) αζωτούχα λιπάσματα,
- ββ) φωσφορικά λιπάσματα,
- βγ) καλιούχα λιπάσματα,
- βδ) σύνθετα λιπάσματα, δύο ή περισσότερων στοιχείων
- βε) οργανικά – οργανοανόργανα λιπάσματα (νέου τύπου)
Τα προϊόντα που θα πρέπει οι επιχειρήσεις να τα δηλώνουν σε περίπτωση που οι ποσότητες που έχουν στις αποθήκες και στους χώρους τους υπερβαίνουν τους 10 τόνους είναι τα ακόλουθα:
γ) Ζωοτροφές και ειδικότερα:
γα) πρώτες ύλες ζωοτροφών:
- γα1) αραβόσιτος και προϊόντα αυτού
- γα2) σιτάρι και προϊόντα αυτού
- γα3) κριθάρι και προϊόντα αυτού
- γα4) βρώμη και προϊόντα αυτής
- γα5) σόγια και προϊόντα αυτής
- γα6) ηλιόσπορος και προϊόντα αυτού
- γα7) ζάχαρη ως πρώτη ύλη παρασκευής μελισσοτροφών
γβ) σύνθετες ζωοτροφές που περιέχουν φυτική πρώτη ύλη και συγκεκριμένα αραβόσιτο, ή/και σιτάρι, ή/και κριθάρι, ή/και βρώμη, ή/και σόγια, ή/και ηλιόσπορο ή/ και προϊόντα αυτών σε ποσοστό άνω του 50% του συνολικού μίγματος.
γγ) παρασκευασμένες μελισσοτροφές που περιέχουν ως πρώτη ύλη ζάχαρη σε ποσοστό άνω του 50%
δ) Δημητριακά που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ειδικότερα:
- δα) Σιτάρι και σμιγάδι
- δβ) σίκαλη
- δγ) κριθάρι
- δδ) καλαμπόκι
- δε) βρώμη
- δστ) φαγόπυρο το εδώδιμο (μαύρο σιτάρι)
Τα προϊόντα που θα πρέπει οι επιχειρήσεις να τα δηλώνουν σε περίπτωση που οι ποσότητες που έχουν στις αποθήκες και στους χώρους τους υπερβαίνουν τα 200 κιλά είναι τα ακόλουθα:
ε) Άλευρα που προορίζονται για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ειδικότερα:
- εα) άλευρα σιταριού ή σμιγαδιού
- εβ) άλευρα άλλων δημητριακών και ιδίως καλαμποκάλευρα
Τα προϊόντα που θα πρέπει οι επιχειρήσεις να τα δηλώνουν σε περίπτωση που οι ποσότητες που έχουν στις αποθήκες και στους χώρους τους υπερβαίνουν τα 100 λίτρα είναι τα ακόλουθα:
στ) φυτικά έλαια και ειδικότερα:
- στα) ηλιέλαιο
- στβ) αραβοσιτέλαιο
- στγ) φοινικέλαιο
- στδ) σογιέλαιο
- στε) σησαμέλαιο
Υπόχρεοι δήλωσης αποθεμάτων
Υπόχρεοι δήλωσης αποθεμάτων σε οποιαδήποτε μορφή είναι όλες οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, εισαγωγή, εμπορία, χονδρική και λιανική πώληση, μεσιτεία, διακίνηση, διανομή και αποθήκευση των ειδών που προαναφέραμε.
Οι φούρνοι είναι υπόχρεοι δήλωσης αποθεμάτων για κάθε είδος εφόσον το απόθεμα υπερβαίνει τα 500 κιλά και δεν μεταπωλούν το απόθεμα αυτό.
Οι υπεραγορές τροφίμων (super market) υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις αποθεμάτων μόνο ως προς το ηλιέλαιο.
Η προθεσμία αρχικής δήλωσης των αποθεμάτων είναι 2 ημερών από την δημοσίευση της παρούσας σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 87 του ν. 4916/2022.
Υποβαλλόμενα στοιχεία από υπόχρεους
Οι υπόχρεοι δηλώνουν την ποσότητα των αποθεμάτων ανά είδος, σε κιλά για τα στερεά, σε λίτρα για τα υγρά και σε τεμάχια όπου ενδείκνυται.
Η ποσότητα του αποθέματος στρογγυλοποιείται στην αμέσως μεγαλύτερη ακέραιη μονάδα μέτρησης.
Οι υπόχρεοι δηλώνουν επιπλέον τη χώρα προέλευσης του είδους, δηλαδή αν το είδος εισάγεται από χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή από τρίτη χώρα, την κατηγορία που ανήκει η επιχείρηση, τα στοιχεία επικοινωνίας της επιχείρησης (επωνυμία διακριτικός τίτλος, έδρα, αριθμός τηλεφώνου, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και στοιχεία επικοινωνίας του νόμιμου εκπροσώπου) και τη διεύθυνση του χώρου ή των χώρων αποθήκευσης των ειδών.
Αν υπάρχουν περισσότερα του ενός σημεία αποθήκευσης των αποθεμάτων, η δήλωση γίνεται συγκεντρωτικά σε επίπεδο επιχείρησης.
Ειδικά για τις επιχειρήσεις που έχουν περισσότερα από 5 υποκαταστήματα, η δήλωση μπορεί να γίνεται συγκεντρωτικά σε επίπεδο επιχείρησης.
Διαδικασία δήλωσης αποθεμάτων
Οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων θα πρέπει να εισέρχονται στην ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα απευθείας, μέσω του συνδέσμου https://supplies.businessportal.gr, είτε μέσω της κεντρικής ιστοσελίδας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (http://www.mindev.gov. gr/), στην οποία μπορούν να επιλέξουν τον σύνδεσμο: «Δήλωση Αποθεμάτων» και συνδέονται με την εφαρμογή ως εξής:
-Οι επιχειρήσεις που είναι υπόχρεες εγγραφής στο ΓΕΜΗ με τη χρήση των κωδικών πρόσβασης της επιχείρησης στο ΓΕΜΗ,
-οι επιχειρήσεις που για οποιονδήποτε λόγο δεν διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης στο ΓΕΜΗ με τη χρήση των κωδικών πρόσβασης στο TAXIS.
Οι υπόχρεοι μετά την αρχική δήλωση των αποθεμάτων των προϊόντων του άρθρου 1 υποχρεούνται να επικαιροποιούν τη δήλωση των αποθεμάτων τους μία φορά τουλάχιστον κάθε 5 εργάσιμες ημέρες.
Κάθε νεότερη δήλωση αποθεμάτων θα πρέπει να απέχει χρονικά από την προηγούμενη δήλωση τουλάχιστον μία ολόκληρη ημέρα.
Οι επιχειρήσεις που παραλείπουν να δηλώσουν τα αποθέματά τους εντός της προθεσμίας θεωρείται ότι έχουν κάνει δήλωση μηδενικού αποθέματος και μπορούν να υποβάλουν νεότερη δήλωση αποθεμάτων μόνο εφόσον έχει παρέλθει τουλάχιστον μία ολόκληρη ημέρα από την πάροδο των άνω προθεσμιών.
Ενδεχόμενη αύξηση των αποθεμάτων από την τελευταία εμπρόθεσμη δήλωση θα πρέπει να τεκμηριώνεται πλήρως με νόμιμα φορολογικά παραστατικά.
Διάρκεια ισχύος υποχρέωσης δήλωσης υποβολής αποθεμάτων
Η υποχρέωση δήλωσης αποθεμάτων ισχύει για χρονικό διάστημα τριών μηνών από την 28/03/2022, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4916/2022, ενώ με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων το ως άνω χρονικό διάστημα μπορεί να παρατείνεται για χρονικό διάστημα τριών επιπλέον μηνών κάθε φορά.
Κυρώσεις
Για όσους βρεθούν παραβάτες προβλέπονται: Κατάσχεση των μη δηλωθέντων αποθεμάτων των ειδών και επιβολή διοικητικού προστίμου, ύψους 1.000 ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης αποθεμάτων αξίας έως 10.000 ευρώ
-1.000 ευρώ, έως 100.000 ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης αποθεμάτων αξίας από 10.001 έως 500.000 ευρώ.
-100.000 ευρώ, σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης αποθεμάτων αξίας μεγαλύτερης από 500.000 ευρώ.
Σε όποιον παρεμποδίζει τον έλεγχο με οποιονδήποτε τρόπο ή αποκρύπτει, παραποιεί ή δεν προσκομίζει τα στοιχεία που ζητούνται από τις αρμόδιες αρχές ή γενικά παρεμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο την άσκηση των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων των αρμόδιων οργάνων επιβάλλεται πρόστιμο έως 50.000 ευρώ, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, με την επιφύλαξη της επιβολής ποινικών κυρώσεων από τα αρμόδια δικαστήρια.
Είσπραξη προστίμων
Τα πρόστιμα που επιβάλλονται εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημόσιων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και αποδίδονται στον κρατικό προϋπολογισμό (ΚΑΕ 1560989001).
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση των Νέων της Λέσβου, ο Οικονομικός Επόπτης του Επιμελητηρίου, Νίκος Αθανάσης, ο οποίος από την περασμένη εβδομάδα χειρίζεται αυτά τα θέματα για το Επιμελητήριο σημείωσε: «Δεν είμαστε αντίθετοι στην απογραφή, ωστόσο η απαίτηση για συνεχή ενημέρωση της πλατφόρμας με την απειλή δυσβάστακτων προστίμων προκαλεί φόβο και αναστάτωση στην αγορά. Χρειάζεται λοιπόν και η ανοχή των συναρμόδιων Υπουργείων για το πρώτο διάστημα μέχρι να μπορέσουν να προσαρμοστούν οι επιχειρήσεις και όχι να έχουμε κυρώσεις σε μία αγορά, που ούτως ή άλλως δοκιμάζεται για παρατεταμένο διάστημα. Θα ήθελα επίσης να παρατηρήσω ότι η απαίτηση για ενημέρωση της πλατφόρμας κάθε 5 μέρες έρχεται να προσθέσει ένα επιπλέον έξοδο στις επιχειρήσεις, είτε με την απασχόληση υπαλλήλου ή με την ανάθεση σε συνεργάτες και αυτό σε μία περίοδο που ούτως ή άλλως τα λειτουργικά κόστη των επιχειρήσεων έχουν ανέβει επικίνδυνα από κάθε πλευρά, με πρώτο το κόστος της ενέργειας».
