Γράφει ο Κώστας Ράπτης*
Η συμπλήρωση του Μηχανογραφικού Δελτίου είναι διαδικασία εξαιρετικής σημασίας για όλους τους απόφοιτους της Γ’ Λυκείου. Κυρίως γιατί μέσω του μηχανογραφικού καθορίζεται η σχολή εισαγωγής κάθε μαθητή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Συνεπώς, η συμπλήρωσή του φέρει το βάρος της τελικής επιλογής των σπουδών που πρόκειται να ακολουθήσει κανείς. Πέραν αυτού, η διαδικασία αφ’ εαυτής είναι περίπλοκη, μιας που πρέπει να σταθμιστούν οικονομικά στοιχεία, επιδόσεις, επιθυμίες και πολλές άλλες παράμετροι. Ο κυριότερος αρωγός κάθε οικογένειας με παιδί, που καλείται αυτήν την περίοδο να συμπληρώσει το μηχανογραφικό του, είναι η σωστή πληροφόρηση και η ορθολογική αποτίμηση των δεδομένων. Πώς όμως μπορεί να είναι κανείς σίγουρος ότι έχει συμπληρώσει το μηχανογραφικό δελτίο που του ταιριάζει; Παρακάτω θα δώσουμε λίγες αλλά καίριες συμβουλές προς αυτήν την κατεύθυνση.
Πρωτίστως, κάθε μαθητής οφείλει να λάβει υπ’ όψιν του τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά του. Οι σχολές που δηλώνει κανείς στο μηχανογραφικό του δελτίο είναι υψίστης σημασίας να αποτυπώνουν τις δικές του επιθυμίες και μόνον, όχι του οικογενειακού ή του κοντινού περιβάλλοντος. Ένας φοιτητής που δεν είναι σε θέση να νοηματοδοτήσει τις σπουδές που επέλεξαν άλλοι για τον ίδιο, είναι πολύ πιθανό να τις εγκαταλείψει και να αναζητήσει άλλες ενασχολήσεις από τις οποίες θα μπορέσει να αντλήσει νόημα. Τι γίνεται όμως με εκείνους τους μαθητές – οι οποίοι αποτελούν, βέβαια, την πλειονότητα – που δεν έχουν ακόμη συγκεκριμένους στόχους; Στην αναζήτησή τους συμβάλλουν, μεταξύ άλλων, τα ψυχομετρικά τεστ. Τα περισσότερα από αυτά θέτουν στον μαθητή μία σειρά ερωτήσεων, προκειμένου να σκιαγραφήσουν το προφίλ του, την ιδιοσυστασία του. Κατόπιν, προτείνουν επαγγελματικούς κλάδους αλλά και συγκεκριμένες πανεπιστημιακές σχολές, στις οποίες ενδεχομένως θα μπορούσε να αναπτύξει κανείς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του εντός ενός πλαισίου που έχει νόημα για τον ίδιο.
Αφού, λοιπόν, αντιστοιχιστούν τα ενδιαφέροντα του μαθητή με συγκεκριμένα πεδία της ανθρώπινης δραστηριότητας, το επόμενο βήμα είναι να εντοπιστούν συγκεκριμένα πανεπιστημιακά τμήματα. Ο πιο σίγουρος τρόπος να εξασφαλίσει κανείς ότι οι σχολές που θα επιλέξει στο μηχανογραφικό του δελτίο σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά του, είναι να κάνει διεξοδική έρευνα όλων των τμημάτων του μηχανογραφικού δελτίου. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αναζήτηση του προγράμματος σπουδών κάθε τμήματος, των κατευθύνσεων που αυτό προσφέρει, των επαγγελματικών δικαιωμάτων και των προοπτικών των αποφοίτων του, καθώς και των διασυνδέσεων με Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών. Όλες αυτές οι πληροφορίες μπορούν να αλιευτούν στο διαδίκτυο, ωστόσο θα γλιτώσετε κόπο και χρόνο αν προμηθευτείτε ένα από τα εξειδικευμένα βιβλία που κυκλοφορούν.
Στη συνέχεια δημιουργούμε ομάδες με παρεμφερείς σχολές (π.χ. φιλολογικά τμήματα, στρατιωτικές σχολές, πολυτεχνικές σχολές μηχανικών – ηλεκτρολόγων, κλπ.), τις οποίες αξιολογούμε σύμφωνα με τις επιθυμίες μας. Εδώ, η βαθμολογία που συγκέντρωσε ο μαθητής στις Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι εντελώς αδιάφορη. Εξάλλου, στους βαθμούς αποτυπώνονται οι επιδόσεις, στο μηχανογραφικό οι επιθυμίες. Μετά την αξιολόγηση των ομάδων σε μία κλίμακα, περνούμε στην αξιολόγηση συγκεκριμένων τμημάτων. Σε αυτήν την φάση θα αντιστοιχίσουμε τον ακέραιο 1 στο τμήμα της πρώτης μας επιλογής, το 2 στην δεύτερη επιλογή, κ.ο.κ. Αξίζει να σημειωθεί πως η περσινή βάση εισαγωγής μιας σχολής δεν είναι ενδεικτική της αξίας ή της απαξίας της. Μια σχολή με χαμηλότερη βάση εισαγωγής δεν σημαίνει ότι είναι χειρότερη από μια άλλη με υψηλότερη βάση, ή ότι οι απόφοιτοί της έχουν πιο περιορισμένες προοπτικές. Δεν υπάρχουν σχολές που να ταιριάζουν σε όλους τους υποψηφίους, γιατί δεν υπάρχουν γνωστικά αντικείμενα που αφορούν στον ίδιο βαθμό όλους τους ανθρώπους.
Εξάλλου, οι φετινές βάσεις εισαγωγής θα είναι σημαντικά διαφορετικές από τις περσινές, μιας που για πρώτη φορά φέτος οι συντελεστές βαρύτητας των τεσσάρων μαθημάτων είναι διαφορετικοί για κάθε τμήμα, γιατί επιλέγονται πλέον από τα ίδια. Απεναντίας, σημαντικές παράμετροι που πρέπει να λάβει υπ’ όψιν ο υποψήφιος είναι αυτές που αφορούν την οικογενειακή του κατάσταση, όπως για παράδειγμα τα οικονομικά της οικογένειάς του, ή την απόσταση του τμήματος από τον τόπο διαμονής του, κλπ..
Αφού ολοκληρωθούν όλα τα παραπάνω, είμαστε έτοιμοι να συμπληρώσουμε ηλεκτρονικά το μηχανογραφικό μας δελτίο, οπωσδήποτε πριν τη λήξη του χρονικού περιθωρίου που έχει ανακοινωθεί.
* Ο Κώστας Ράπτης είναι Μαθηματικός και ένας εκ των υπευθύνων σπουδών του φροντιστηρίου Πράξη στη Μυτιλήνη