- Για επιπλέον αδειοδοτήσεις πάει το έργο, αφού καθίσταται άκυρη η Υπουργική Απόφαση που “έστρωνε το χαλί” για την κατασκευή της νέας δομής και στη Λέσβο
Ως ιδιαίτερα σημαντική κρίνεται η εξέλιξη που υπήρξε πριν λίγες ημέρες για την κατασκευή της δομής στη θέση «Λουτρά Θερμοπυλών» στο Δήμο Λαμιέων, με μια απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία πιθανόν να δρομολογήσει εξελίξεις και για την κατασκευή της δομής στη Βάστρια. Και αυτό, καθώς αφορά την Υπουργική Απόφαση, που υποβαθμίζει το επίπεδο των απαιτούμενων περιβαλλοντικών όρων για το συγκεκριμένο έργο, ζήτημα πάνω στο οποίο στέκεται μεταξύ άλλων και η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που κατέθεσαν Περιφέρεια και Κοινότητες Κώμης και Νέων Κυδωνιών για να βάλουν φρένο στις εργασίες, ενώ πιθανότατα να «προλαβαίνει» ακόμη και την απόφαση επί της αίτησης αυτής, θέτοντας ανυπέρβλητα εμπόδια στο να προχωρήσει ο σχεδιασμός για τη νέα δομή στην συγκεκριμένη περιοχή.
Ειδικότερα, με απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας κάνει δεκτή την αίτηση ακύρωσης κατά της απόφασης χωροθέτησης και κατασκευής δομής στη θέση “Λουτρά Θερμοπυλών” του Δήμου Λαμιέων, αφού κρίνει πρακτικά άκυρη την Υπουργική Απόφαση βάσει της οποίας οι δομές χωρητικότητας έως 5.000 ατόμων (όπως αυτή της Βάστριας) κατατάσσονται στην κατηγορία Β για τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, αντί της Α2, που ίσχυε και διατηρεί την απόφαση με την οποία η συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση ισχύει μόνο για δομές χωρητικότητας έως 3.000.
Η συγκεκριμένη απόφαση αναφέρει: «Η υ.α. ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/24593/2902/2020 (Β΄ 1482), με την οποία ορίσθηκε ότι αν η χωρητικότητα των δομών του ν. 4375/2016 είναι ίση ή μικρότερη των 5.000 ατόμων, αυτές κατατάσσονται στην Β κατηγορία, επιφέρουσα μεταβολή επί το δυσμενέστερον, ως προς την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των παραπάνω δομών, σε σχέση με την προγενέστερη υ.α. 2307/2018 (Β΄ 439), δεν βρίσκει έρεισμα στην εξουσιοδοτική διάταξη του ν. 4014/2011 [άρθρο 1 παρ. 4], καθόσον η κατασκευή δομών που προορίζονται για την υποδοχή και φιλοξενία 3.000 έως 5.000 ατόμων δεν αφορά, κατά κοινή πείρα, μονάδες μικρού ή μεσαίου μεγέθους, που προκαλούν μόνο τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Συνεπώς, για την κατάταξη των δομών στις κατηγορίες Α2 και Β εξακολουθεί να ισχύει η προγενέστερη υ.α. 2307/2018 (Β΄ 439) και το θεσπιζόμενο σε αυτήν κριτήριο. Κατά τη γνώμη τεσσάρων μελών του Δικαστηρίου, η ρύθμιση της υ.α. ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/24593/2902/2020 δεν κείται εκτός εξουσιοδοτήσεως, διότι, κατά την εκτίμηση του κανονιστικού νομοθέτη, οι κατασκευές αυτές δεν προκαλούν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όταν πρόκειται να στεγάσουν λιγότερα από 5.000 άτομα. Κατά τη γνώμη, τέλος, ενός μέλους, η ρύθμιση της υ.α. ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/24593/2902/2020 δεν κείται, άνευ ετέρου, εκτός εξουσιοδοτήσεως, με συνέπεια την αυτόματη κατάταξη των δομών χωρητικότητας 3.000 – 5.000 ατόμων στην κατηγορία Α2».
Η απόφαση αυτή βάζει φρένο στην κατασκευή της δομής της Λαμίας, έως ότου εξασφαλιστεί η αδειοδότηση κατηγορίας Α2, ενώ αντίστοιχα αναβλήθηκε η απόφαση για τη δομή της Μαλακάσας, η οποία βρίσκεται σε λειτουργία, με το ΣτΕ να δίνει προθεσμία έξι μηνών για την αδειοδότηση, ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί πως σχετικό αίτημα ακύρωσης υπήρξε και για τη δομή στη Λέρο, το οποίο όμως δεν έγινε αποδεκτό από το ΣτΕ, καθώς προτάσσονται εθνικοί λόγοι με δεδομένη τη γεωγραφική τοποθεσία στην παραμεθόριο, γεγονός που δείχνει πως το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο δίνει βαρύτητα στα επιχειρήματα που αφορούν τους περιβαλλοντικούς όρους των συγκεκριμένων δομών, τα οποία θέτουν και οι ενάγουσες Περιφέρεια και Κοινότητες για την περίπτωση της Βάστριας στη Λέσβο.
«Σημαντικό θέμα»
«Είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό θέμα, το οποίο θέσαμε υπόψη του δικηγόρου μας Λουκά Αποστολίδη για να εξετάσουμε το αν και πώς ακριβώς μπορούμε να το αξιοποιήσουμε», σχολίασε στα «ΝΕΑ της Λέσβου» ο Περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης, επισημαίνοντας πως από την πλευρά της Περιφέρειας η εξέλιξη αυτή εξετάζεται προσεκτικά και σε όλες τις παραμέτρους της για να διαπιστωθεί αν όντως επηρεάζει και τα όσα εκτυλίσσονται και στη Λέσβο.
Από την πλευρά των κοινοτήτων, ωστόσο, και από πηγές της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Λέσβου εκτιμάται πως η συγκεκριμένη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας πρακτικά τραβά το χαλί κάτω από τα πόδια του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου. Και αυτό, γιατί η απόφαση αυτή έρχεται να «σκεπάσει» ακόμη και την εκκρεμή αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, που κατέθεσαν η Περιφέρεια και οι Κοινότητες, και τη σχετική προσωρινή διαταγή για το δασικό τμήμα της έκτασης, καθώς αφορά το σύνολο του έργου (και την αγροτική περιοχή όπου τώρα εκτελούνται εργασίες), το οποίο μάλλον θα πρέπει να σταματήσει, ακυρώνοντας μια υπουργική απόφαση η οποία, όπως υποστηρίζουν, ελήφθη «φωτογραφικά», ειδικά για το έργο της Βάστριας και για να μην απαιτηθούν άδειες κατηγορίας Α2. Άδειες, που θα έπρεπε να δοθούν από την Περιφέρεια και που επιπλέον των δυσκολιών που προκύπτουν γι’ αυτό για ευνόητους λόγους, εκφράζεται η εκτίμηση πως υπάρχουν και άλλα προβλήματα, που δύσκολα μπορούν να ξεπεραστούν.
Ειδικότερα, αν στην περίπτωση της Λαμίας θεωρείται πιο εύκολο το να εκδοθούν άδειες κατηγορίας Α2 για να προχωρήσει το έργο και η απόφαση του ΣτΕ απλά καθυστερεί την εκτέλεσή του, στην περίπτωση της Βάστριας τα πράγματα είναι διαφορετικά και εκτιμάται ως δύσκολο έως αδύνατο να προχωρήσει η αδειοδότηση. Ο λόγος; Ότι η περιοχή της Βάστριας θεωρείται Καταφύγιο Άγριας Ζωής, όπου όπως υποστηρίζουν δεν μπορεί να εκδοθεί η συγκεκριμένη άδεια.
Μετέωρο το έργο
Με όλα τα παραπάνω και αν όντως επιβεβαιωθεί πως η απόφαση του ΣτΕ για τη Λαμία «αγγίζει» και την κατασκευή της νέας δομής στη Λέσβο, η περιοχή της Βάστριας από την πλέον κατάλληλη – όπως χαρακτηριζόταν από τους υπερασπιστές της συγκεκριμένης επιλογής – καταλήγει να είναι η πλέον ακατάλληλη κι αυτή που πρακτικά «θάβει» τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης για τη νέα δομή στο νησί. Θεωρείται δεδομένο πως ακόμη και η προσπάθεια αδειοδότησης για το έργο θα προσκρούσει σε προσφυγές που θα καθυστερήσουν ακόμη περισσότερο μια διαδικασία, που ήδη έχει τεθεί σημαντικά εκτός των αρχικών χρονοδιαγραμμάτων.
Έτσι, το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι για… αρχή τουλάχιστον θα παραμείνει σε λειτουργία η δομή του Καρά-Τεπέ μέχρι να βρεθεί εναλλακτική τοποθεσία. Μια δομή, όμως, με τα χαρακτηριστικά αυτής που κατασκευάζεται στη Βάστρια δύσκολα θα την… «καλωσορίσουν» κάτοικοι του νησιού στη «γειτονιά» τους, επομένως το μάλλον πιο ρεαλιστικό – ως προς την εφαρμοσιμότητά του – σενάριο είναι να ανοίξει και από την Κυβέρνηση – καθώς τίθεται ήδη από την Περιφέρεια, τη Συντονιστική Επιτροπή, εκπροσώπους φορέων κ.ά. – η συζήτηση για μια πολύ μικρή δομή, διεκπεραιωτικού χαρακτήρα.
