Του Βασίλη Βαλτά, Φαρμακοποιού – Ακοοπροθετιστή
Το Ακουστικό Βαρηκοΐας είναι μία μικρή ηλεκτρονική συσκευή, η οποία μπορεί να τοποθετηθεί εσωτερικά του ακουστικού πόρου ή στο πτερύγιο του αυτιού. Ενισχύει τον ήχο, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε άτομα με απώλεια ακοής να ακούσουν, να επικοινωνήσουν, να συμμετάσχουν σε καθημερινές δραστηριότητες, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους. Ωστόσο, μόνο ένας στους πέντε ανθρώπους με απώλεια ακοής επιλέγει να χρησιμοποιήσει Ακουστικό Βαρηκοΐας.
Το Ακουστικό Βαρηκοΐας αποτελείται από ένα μικρόφωνο, έναν ενισχυτή, ένα μικροσκοπικό μεγάφωνο, μία μπαταρία, ένα εκμαγείο (καλούπι από ακρυλικό υλικό ή σιλικόνη, κατασκευασμένο στα μέτρα του ακουστικού πόρου του ασθενή) ή ένα κέλυφος για τα ακουστικά που τοποθετούνται μέσα στον ακουστικό πόρο. Το Ακουστικό Βαρηκοΐας λαμβάνει τον ήχο με τη βοήθεια του μικροφώνου, το οποίο μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε ηλεκτρικά κύματα και τα στέλνει στον ενισχυτή. Ο ενισχυτής με τη σειρά του ενισχύει τον ήχο σύμφωνα με τη βαρηκοΐα του ασθενή και τον εξάγει μέσω του μεγαφώνου.
Τα Ακουστικά Βαρηκοΐας διακρίνονται στις εξής κατηγορίες και είναι κατάλληλα για όλους τους τύπους απώλειας ακοής, μικρού έως και σοβαρού βαθμού.
- Πλήρως Ενδοκαναλικό (CIC)
Είναι κατασκευασμένα για να εφαρμόζουν στο εσωτερικό του ακουστικού πόρου. Τοποθετούνται εξολοκλήρου μέσα στο αυτί και έτσι περιορίζεται αρκετά ο θόρυβος του ανέμου. Εξαιτίας του μικρού τους μεγέθους, δεν μπορούν να έχουν χαρακτηριστικά, όπως αυξομειωτή έντασης και περιστρεφόμενα μικρόφωνα.
Μία κατηγορία των CIC Ακουστικών Βαρηκοΐας είναι τα IIC (invisible in the ear canal) τα οποία τοποθετούνται στη δεύτερη στροφή του ακουστικού πόρου και είναι ιδανικά για τα άτομα που θέλουν ένα αόρατο ακουστικό βοήθημα. Τεχνολογικά δεν διαφέρουν σε τίποτα από την ήδη αναφερθείσα τεχνολογία των CIC.
- Ενδοκαναλικό (ITC)
Κατασκευάζονται έτσι ώστε να τοποθετούνται κατά το μεγαλύτερο μέρος τους μέσα στο κανάλι του αυτιού και είναι σχεδόν αόρατα. Το μέγεθος των ITC είναι ελαφρώς μεγαλύτερο από αυτό των CIC έτσι ώστε να έχουν περισσότερα χαρακτηριστικά από τα CIC, όπως αυτοκαθαριζόμενα φίλτρα, ασύρματη σύνδεση και ρυθμιστή έντασης.
- Μέσα στο Αυτί (ITE)
Η εφαρμογή τους γίνεται στο εξωτερικό μέρος του αυτιού. Είναι ευκολότερα στο χειρισμό, όμως εξαιτίας του μεγέθους τους είναι ορατά συγκριτικά με τα μικρότερα μοντέλα. Έχουν χαρακτηριστικά όπως αυτοκαθαριζόμενα φίλτρα, ασύρματη σύνδεση και ρυθμιστή έντασης.
- Κλασικό Οπισθωτιαίο (BTE)
Στα Κλασικά Οπισθωτιαία Ακουστικά Βαρηκοΐας όλα τα μέρη του βρίσκονται στο εσωτερικό ενός πλαστικού κελύφους το οποίο εφαρμόζεται πίσω από το αυτί και συνδέεται με το εκμαγείο μέσω ενός πλαστικού διάφανου σωλήνα. Τα Κλασικά Οπισθωτιαία είναι ιδανικά για περιπτώσεις παιδιών με απώλεια ακοής, ώστε να γίνεται η αλλαγή του εκμαγείου γρήγορα και εύκολα καθώς το αυτί των παιδιών αλλάζει γρήγορα μέγεθος.
- Μίνι-Οπισθωτιαία (Mini–BTE)
Τα Μικροσκοπικά Οπισθωτιαία Ακουστικά Βαρηκοΐας είναι τα νέα οπισθωτιαία τα οποία τοποθετούνται πίσω από το αυτί. Μέσα στο κανάλι του αυτιού μια θηλή από σιλικόνη ή ένα κέλυφος συγκρατεί το σωληνάκι στο κανάλι. Εφαρμόζουνε στο αυτί με εκμαγείο ή με ένα ανοιχτό αόρατο σωληνάκι και αφήνουν το κανάλι του αυτιού ανοιχτό, ενώ εξυπηρετούν στην αποφυγή αίσθησης φραγής του.
- Δέκτη στο αυτί (RIC) ή (RITE)
Το στιλ των Ακουστικών Βαρηκοΐας RIC ή RITE είναι πανομοιότυπο με αυτό των Οπισθωτιαίων Ακουστικών Βαρηκοΐας, αλλά πολύ μικρότερο. Το μεγάφωνο βρίσκεται μέσα στο κανάλι ή μέσα στο αυτί και ενώνεται με το μηχανισμό του ακουστικού μέσω ενός λεπτού καλωδίου. Η εφαρμογή των ακουστικών αυτών μπορεί να είναι ανοιχτή έτσι ώστε ο πόρος του αυτιού να αναπνέει μειώνοντας τις πιθανές μολύνσεις, καθώς επίσης ελαχιστοποιεί σημαντικά το φαινόμενο της επιστροφής ήχου και χαρίζει έναν πιο φυσικό ήχο.
Σε άλλες περιπτώσεις κατασκευάζεται στο μεγάφωνο ένα σκληρό εκμαγείο με εξαγωγέα αέρα, κάτι που βοηθάει στη σταθερότερη εφαρμογή αλλά και στην καλύτερη απόδοση του ακουστικού σε σοβαρού βαθμού βαρηκοΐες. Όλα τα ακουστικά RIC/ RITE διαθέτουν κατευθυντικά μικρόφωνα και πολλές άλλες δυνατότητες ανάλογα με την κλάση τους.
- Ακουστικά Βαρηκοΐας Σώματος
Τα Ακουστικά Βαρηκοΐας Σώματος αποτελούνται από μια θήκη που περιλαμβάνει το μικρόφωνο, τον ενισχυτή και το δέκτη και φοριέται πάνω στον κορμό του σώματος. Η θήκη ενώνεται με ένα φτιαγμένο κατά παραγγελία εκμαγείο μέσω ενός καλωδίου. Τα Ακουστικά Βαρηκοΐας Σώματος λόγω του μεγέθους τους παρέχουν μεγάλη ενίσχυση και είναι χρήσιμα σε πολύ σοβαρές βαρηκοΐες. Έχουν μεγάλους διακόπτες για την αυξομείωση της έντασης και είναι πολύ ανθεκτικά.
Παρά τα πλεονεκτήματά τους, τα Ακουστικά Βαρηκοΐας Σώματος δεν χρησιμοποιούνται συχνά επειδή είναι ογκώδη και η τοποθέτηση του μικροφώνου στο στήθος μειώνει την ικανότητα του ατόμου να εντοπίζει την κατεύθυνση του ήχου.
- Συστήματα CROS & BiCROS
Ένα σύστημα CROS αποτελείται από ένα μικρόφωνο και ένα δέκτη που περιέχονται σε δύο επιμέρους συσκευές. Η συσκευή με το μικρόφωνο τοποθετείται στο αυτί χωρίς ακοή και η συσκευή με το δέκτη στο αυτί με τη φυσιολογική ακοή. Οι ήχοι που προέρχονται από την πλευρά του αυτιού με την βαρηκοΐα μεταδίδονται στο δέκτη μέσω ασύρματης σύνδεσης ή ενός καλωδίου που περνάει πίσω από το λαιμό και ενώνει τις δύο συσκευές βοηθώντας έτσι τους βαρήκοους να ακούνε και τους ήχους που προέρχονται από το βαρήκοο αυτί, στο φυσιολογικό τους αυτί.
Ένα σύστημα BiCROS αποτελείται από μια συσκευή με μικρόφωνο που τοποθετείται στο αυτί με την μεγαλύτερη απώλεια ακοής και ένα Ακουστικό Βαρηκοΐας που τοποθετείται στο αυτί με την καλύτερη ακοή.
Τα συστήματα CROS και BiCROS είναι κατάλληλα για άτομα με μονόπλευρη απώλεια ακοής όπου δεν μπορεί να υπάρξει κάποιο όφελος από την ενίσχυση της ακοής με ένα συμβατικό Ακουστικό Βαρηκοΐας. Το σύστημα CROS μπορεί να βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό άτομα που έχουν μικρή απώλεια υψηλών συχνοτήτων, ενώ το σύστημα BiCROS μπορεί να βοηθήσει άτομα με άνιση απώλεια ακοής και στα δύο αυτιά. Σε μια τέτοια περίπτωση το μικρόφωνο τοποθετείται στο πιο βαρήκοο αυτί (που δεν μπορεί να βοηθηθεί από ένα συμβατικό Ακουστικό Βαρηκοΐας) και το Ακουστικό Βαρηκοΐας στο αυτί με την μικρότερη βαρηκοΐα. Έτσι το άτομο έχει την αίσθηση της αμφοτερόπλευρης ακοής.
Τα συστήματα CROS και BiCROS προσφέρουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία ακρόασης, καθώς η ομιλία είναι καθαρή και ευκρινής, διαθέτουν ανεπτυγμένα συστήματα ανακούφισης εμβοών και βοηθούν σημαντικά στη διαχείριση θορύβου και σφυρίγματος.
Το άτομο με προβλήματα ακοής με τη χρήση των Ακουστικών Βαρηκοΐας αποκτά καλύτερη επικοινωνία με την οικογένεια και το φιλικό του περιβάλλον, καθώς επίσης αποκτά αυτοπεποίθηση, ασφάλεια, γίνεται ανεξάρτητο και αισθάνεται καλύτερα για τον εαυτό του. Εξαιτίας του ότι οι ήχοι είναι καλύτερης ευκρίνειας, δεν αποσπάται και συγκεντρώνεται ευκολότερα. Πολλοί άνθρωποι λόγω του ότι έχουν γεννηθεί με κάποια μικρή ή μεγάλη απώλεια ακοής είναι σε θέση να ακούσουν ήχους τους οποίους δεν είχαν ακούσει στο παρελθόν.
Την ίδια στιγμή διευκολύνεται η επικοινωνία του ατόμου μέσω του τηλεφώνου, καθώς μπορεί να ακούσει την ομιλία με μεγαλύτερη σαφήνεια. Επιπλέον, αποκτά την ικανότητα να επικοινωνεί σε θορυβώδεις καταστάσεις ακρόασης, όπως για παράδειγμα σε ένα εστιατόριο ή σε μία μεγάλη ομάδα ανθρώπων. Οι κοινωνικές του επαφές αυξάνονται και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να γίνεται καλύτερος στη δουλειά του και να συμμετάσχει σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Η κόπωση είναι μικρότερη καθώς δεν χρειάζεται να καταβάλλει προσπάθεια για να ακούσει τους συνομιλητές του και τους ήχους στο περιβάλλον.
Συνολικά μπορούμε να πούμε ότι η χρήση Ακουστικών Βαρηκοΐας βελτιώνει την ποιότητα ζωής, γι’ αυτό αξίζει να το αποφασίσει όποιος αντιμετωπίζει ανάλογα προβλήματα απώλειας ακοής.
