του Παναγιώτη Ανδριώτη*
Ο χρυσός αποτελούσε ένα ασφαλές καταφύγιο. Ειδικά μετά την οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2008, οι τράπεζες τον θεωρούσαν ένα αξιόλογο ασφαλές καταφύγιο. Στις ημέρες μας το πολύτιμο μέταλλο, σημείωσε τον Οκτώβριο του 2025 ιστορικό ρεκόρ, ξεπερνώντας πριν 6 ημέρες τα 4.000 δολάρια / ουγγιά.
Η γεωπολιτική αβεβαιότητα, η επιβράδυνση της ανάπτυξης, και οι πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, έχουν κάνει τους επενδυτές να φεύγουν από τα παραδοσιακά καταφύγια, όπως το δολάριο ΗΠΑ, τα ομόλογα, και ομαδικά να στρέφονται στην αγορά χρυσού.
Ο χρυσός σήμερα έχει γίνει ένας καθρέπτης της μειωμένης εμπιστοσύνης στην παλιά χρηματοπιστωτική τάξη. Η διάβρωση της εμπιστοσύνης σε παραδοσιακά καταφύγια, όπως το δολάριο ΗΠΑ, ωθεί θεσμούς και επενδυτές να ζητήσουν ασφάλεια στον χρυσό, και έτσι τροφοδοτείται ένα πρωτοφανές κύμα αγοράς χρυσού, από τις παγκόσμιες τράπεζες.
Ιστορικά
Στα τέλη του 20ού αιώνα οι κεντρικές τράπεζες, προχώρησαν σε μαζικές πωλήσεις χρυσού. Πολλές αφαίρεσαν τον χρυσό από τα αποθεματικά τους, επειδή είχε ασταθή απόδοση. Με την υποστήριξη των ΗΠΑ, το ΔΝΤ τερμάτισε και επίσημα τον ρόλο του χρυσού στο διεθνές Νομισματικό σύστημα το 1978, απαγορεύοντας στα μέλη του να καθορίζουν συναλλαγματικές ισοτιμίες με βάση τον χρυσό.
Με σειρά δημοπρασιών μέχρι το 1980 το ΔΝΤ πούλησε χρυσό αξίας 700 περίπου τόνων. Αυτές οι πωλήσεις έφεραν και την βουτιά στην τιμή, και αυτό μέχρι το 2001. Οι μαζικές πωλήσεις εκτός των άλλων οδήγησαν κατά κάποιο τρόπο στην αντικατάσταση του χρυσού, με το δολάριο ΗΠΑ, το οποίο αποθεματοποιούσαν οι κεντρικές τράπεζες.
Ανάκαμψη στα μέσα της δεκαετίας του 2000
Η επιδείνωση των παγκόσμιων προοπτικών το 2000, έδωσε το έναυσμα για μαζική στροφή υπέρ του πολύτιμου μετάλλου. Ήρθε, δε, το 2008 η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία έκανε τους επενδυτές και τις κεντρικές τράπεζες να στραφούν προς την ΑΣΦΑΛΕΙΑ, από τις παραδοσιακές μετοχές, καθώς αναγνώριζαν όλο και περισσότερο τα οφέλη της διαφοροποίησής του. Η κίνηση αυτή κορυφώθηκε το 2010, με τις αγορές χρυσού να εκτινάσσονται.
Σήμερα
Η εικόνα για το πολύτιμο μέταλλο, που υπάρχει σήμερα, είναι ότι τα αποθέματα χρυσού των κεντρικών τραπεζών έχουν αυξηθεί, σε ένα πρωτοφανές ύψος των 4,8 τρις δολ., και στους 36.000 τόνους. Εκτιμάται από οικονομικούς αναλυτές ότι από το 2025-2030, οι αγορές χρυσού θα αγγίζουν τους 1.000 τόνους κάθε χρόνο.
Στο ράλι ανόδου βοήθησε και η πολιτική διαφόρων κρατών τα οποία προχώρησαν σε μαζικές αγορές χρυσού, μέσω βέβαια των κεντρικών τους τραπεζών, ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑΣ ΓΑΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑΣ.
Οι προβλέψεις για την επόμενη πενταετία, η οικονομική πολιτική του πρ. Ν. ΤΡΑΜΠ, μαζί και η συνεχιζόμενη αστάθεια, στην Ευρώπη, ειδικά η ακυβερνησία που προκύπτει στην Γαλλία, και η οποία αναμένεται να επηρεάσει την Ε.Ε., είναι στοιχεία αρκετά για να οδηγήσουν την τιμή του πολύτιμου μετάλλου στην περιοχή των 5.000 USD ανά ουγκιά. Αυτή η πρόβλεψη και μόνο, είναι αρκετή για να οδηγήσει το πολύτιμο μέταλλο σε περαιτέρω ακόμη άνοδο.
Ο χρυσός δεν είναι πλέον ένα αμυντικό περιουσιακό στοιχείο, αφού σήμερα στο διεθνές περιβάλλον, παρουσιάζεται ως η εναλλακτική λύση, και είναι μέτρο εμπιστοσύνης.
*Ο Παναγιώτης Ανδριώτης είναι Οικονομολόγος – συνταξιούχος διευθυντής Τράπεζας
