του Παράσχου Μανιάτη*
Η πρόσφατη κλιμάκωση της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν έχει επιφέρει βαθιές και πολυεπίπεδες συνέπειες στο εσωτερικό μέτωπο του Ισραήλ, επηρεάζοντας την καθημερινότητα, την ασφάλεια και την ψυχολογία των πολιτών, καθώς και τις υποδομές ζωτικής σημασίας της χώρας.
- Υλικές ζημιές και καταστροφή υποδομών: Το άμεσο αποτύπωμα της σύγκρουσης
Οι επιθέσεις που εξαπολύθηκαν από ιρανικές δυνάμεις, κυρίως μέσω της χρήσης ρουκετών και βαλλιστικών πυραύλων, προκάλεσαν εκτεταμένες υλικές ζημιές σε αστικές περιοχές. Συγκεκριμένα:
Τουλάχιστον 240 κατοικίες και ένας ανησυχητικά μεγάλος αριθμός 2.000 διαμερισμάτων υπέστησαν πλήγματα σε πυκνοκατοικημένες πόλεις, όπως το Τελ Αβίβ, η Μπερ Σέμπα και η Ραμάτ Γκαν. Αυτό υποδηλώνει μια στρατηγική στόχευση ή τουλάχιστον μια ευρεία διασπορά της καταστροφής σε κέντρα πληθυσμού.
Σε περιοχές υψηλής οικιστικής πυκνότητας, όπως το Τελ Αβίβ και η Ραμάτ Γκαν, ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα κατέρρευσαν, μετατρέποντας γειτονιές σε ερείπια και αφήνοντας πίσω τους εικόνες απόλυτης καταστροφής.
Αποκλειστικές και ανεπιβεβαίωτες μέχρι στιγμής από επίσημες πηγές πληροφορίες κάνουν λόγο για την ολοσχερή καταστροφή τουλάχιστον 9 κτιρίων, ενώ εκατοντάδες άλλα κτίρια έχουν υποστεί σημαντικές φθορές, καθιστώντας τα πιθανώς μη κατοικήσιμα ή επικίνδυνα.
- Εκτοπισμός αστέγων: Η ανθρωπιστική κρίση
Ως άμεση συνέπεια των εκτεταμένων καταστροφών σε κατοικίες, ένας σημαντικός αριθμός πολιτών βρέθηκε χωρίς στέγη:
Πάνω από 9.000 πολίτες έχουν αναφερθεί επισήμως ως άστεγοι, έχοντας χάσει τα σπίτια τους από τις επιθέσεις.
Οι εκτιμήσεις ανεβάζουν τον συνολικό αριθμό των εκτοπισμένων ατόμων σε πάνω από 10.600, υπολογίζοντας πιθανόν και άτομα που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους λόγω σοβαρών ζημιών ή επικινδυνότητας.
Οι δημοτικές αρχές των πληγεισών περιοχών βρίσκονται αντιμέτωπες με μια τεράστια πρόκληση, ζητώντας επειγόντως κρατική αρωγή για την καταβολή αποζημιώσεων στους πληγέντες και την άμεση εξεύρεση λύσεων για την επανεγκατάσταση των αστέγων, είτε σε προσωρινά καταλύματα, είτε μέσω προγραμμάτων στέγασης.
- Θύματα – τραυματισμοί – ψυχολογικές συνέπειες: Το ανθρώπινο κόστος
Πέρα από τις υλικές ζημιές, το ανθρώπινο κόστος της σύγκρουσης είναι βαρύ:
Μέχρι την καταγραφείσα ημερομηνία της 20ής Ιουνίου, ο αριθμός των τραυματιών είχε ξεπεράσει τους 2.500, πολλοί εκ των οποίων πιθανόν να χρειάζονται μακροχρόνια ιατρική περίθαλψη και αποκατάσταση.
Ο αριθμός των νεκρών πολιτών κυμαίνεται μεταξύ 24 και 28, βυθίζοντας στο πένθος τις οικογένειές τους και την ισραηλινή κοινωνία.
Οι ψυχολογικές επιπτώσεις είναι διάχυτες και δυνητικά μακροχρόνιες. Χιλιάδες πολίτες βιώνουν και αναφέρουν συμπτώματα διαρκούς αγωνίας, κρίσεις πανικού και έντονο φόβο, γεγονότα που υπογραμμίζουν την ανάγκη για εκτεταμένη ψυχολογική υποστήριξη και παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση του μετατραυματικού στρες.
- Στοχεύσεις σε νοσοκομεία και κρίσιμες υποδομές: Πλήγμα στην καρδιά της κοινωνίας
Οι επιθέσεις δεν περιορίστηκαν σε κατοικημένες περιοχές, αλλά έθεσαν στο στόχαστρο και υποδομές ζωτικής σημασίας:
Το Soroka Medical Center, ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομειακά ιδρύματα της χώρας, δέχθηκε απευθείας πλήγμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική εκκένωση χειρουργικών πτερύγων, διαταράσσοντας κρίσιμα την παροχή ιατρικής φροντίδας σε μια περίοδο αυξημένων αναγκών.
Ρουκέτες έπληξαν επίσης διυλιστήρια, καθώς και εργοστάσια ύδρευσης και ενέργειας. Τέτοιες στοχεύσεις αποσκοπούν στην αποδιοργάνωση της καθημερινής ζωής, στην πρόκληση οικονομικής ζημίας και στην υπονόμευση της ανθεκτικότητας του κράτους.
- Αντιμετώπιση από την κοινωνία και το κράτος: Μηχανισμοί άμυνας και αλληλεγγύης
Η ισραηλινή κοινωνία και το κράτος έχουν κινητοποιήσει διάφορους μηχανισμούς για την αντιμετώπιση της κρίσης:
Το Ισραήλ αξιοποιεί προηγμένα συστήματα αεράμυνας, όπως το Iron Dome (Σιδηρούς Θόλος) για την αναχαίτιση ρουκετών μικρού βεληνεκούς και το David’s Sling (Σφεντόνα του Δαβίδ) για απειλές μεσαίου βεληνεκούς, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις επιπτώσεις των επιθέσεων.
Παρατηρείται ένα κύμα αλληλεγγύης, με εθελοντές πολίτες και οργανωμένες υπηρεσίες να εργάζονται ακούραστα για την αποκατάσταση των ζημιών, την παροχή βοήθειας στους πληγέντες και την ασφαλή εκκένωση περιοχών που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Υπάρχει μια αυξανόμενη και έντονη πίεση προς την κυβέρνηση και τις τοπικές αρχές για τη χρηματοδότηση και την κατασκευή νέων, σύγχρονων και επαρκών καταφυγίων, αναγνωρίζοντας ότι οι υπάρχουσες υποδομές προστασίας ενδέχεται να μην καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες.
- Το πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο: Ζωή υπό απειλή και πολιτικές δυναμικές
Η σύγκρουση διαμορφώνει ένα ιδιαίτερο πολιτικό και κοινωνικό κλίμα:
Οι πολίτες του Ισραήλ βιώνουν μια καθημερινότητα υπό συνεχή συναγερμό και την αίσθηση του άμεσου κινδύνου, γεγονός που επηρεάζει την ψυχική τους ισορροπία και την αίσθηση ασφάλειας.
Παρά τις δυσκολίες και τις απώλειες, οι αναφορές δείχνουν ότι η στήριξη προς την ηγεσία του Πρωθυπουργού Νετανιάχου παραμένει ισχυρή, πιθανόν ως αντανάκλαση μιας συσπείρωσης γύρω από την εθνική ηγεσία σε περιόδους κρίσης.
Η φράση “μπρος στα κάλλη, τι είναι ο πόνος”, υποδηλώνει μια στάση που ίσως υποβαθμίζει ή αγνοεί το πραγματικό βάθος του πόνου και του κόστους που υφίστανται οι πολίτες, πιθανόν χάριν μιας ευρύτερης στρατηγικής ή μιας προσπάθειας διατήρησης υψηλού ηθικού. Αυτό μπορεί να ερμηνευθεί ως μια μορφή κοινωνικής άμυνας ή ως κριτική σε μια ενδεχόμενη αδιαφορία για τις ανθρώπινες συνέπειες.
Συμπέρασμα: Βαθιές επιπτώσεις και ανάγκη για δράση
Συνοψίζοντας, παρά την ύπαρξη μηχανισμών άμυνας, τεχνολογικής υπεροχής και την κοινωνική αλληλεγγύη, οι επιπτώσεις του πολέμου με το Ιράν στο εσωτερικό του Ισραήλ είναι βαθιές και πολυδιάστατες. Οι υλικές καταστροφές, η ανθρωπιστική κρίση των εκτοπισμένων, οι ανθρώπινες απώλειες και οι σοβαρές ψυχολογικές συνέπειες καταδεικνύουν το μέγεθος της πρόκλησης. Καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για χάραξη και εφαρμογή σοβαρών, μακροπρόθεσμων πολιτικών που θα στοχεύουν στην πλήρη αποκατάσταση των πληγέντων περιοχών και πολιτών, και στην ενίσχυση των υποδομών προστασίας.
*Ο Παράσχος Μανιάτης είναι καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος 5 διδακτορικών διπλωμάτων από Σουηδικά και Αμερικανικά Πανεπιστήμια στους κλάδους: Logistics για Μηχανικούς, Μάνατζμεντ για Μηχανικούς, Οικονομικά & Χρηματοοικονομικά, Πολιτικές Επιστήμες & Δημόσιες Σχέσεις και Μαέστρος Μουσικής. Δίδαξε 41 χρόνια σε 9 δημόσια Πανεπιστήμια και 3 ιδιωτικά Πανεπιστήμια ανά τον κόσμο
