Έχοντας συμπληρωθεί το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, οι πληρωμές των κοινοτικών ενισχύσεων στους αγρότες και τους κτηνοτρόφους της χώρας μας φαίνεται πως έχουν επανέλθει στις εποχές επί Υπουργίας του αείμνηστου Βαγγέλη Μπασιάκου στο Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης, όταν κανείς δεν γνώριζε τι και πότε πληρώνεται λόγω των προβλημάτων που είχε τροφοδοτήσει από το 2006 και μετά η εφαρμογή της τότε νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής σε μία χώρα που δεν είχε έγκυρα αγροτικά μητρώα.
Ενώ μετά το 2010 οι πληρωμές των αγροτικών επιδοτήσεων άρχισαν να ομαλοποιούνται ώστε τα προηγούμενα χρόνια να φτάσουμε πια σε επίπεδα πέραν της ομαλοποίησης να γίνεται προσπάθεια να συντομεύονται και οι χρόνοι των πληρωμών, το 2022 ήταν μια κακή χρονιά για τις πληρωμές των επιδοτήσεων και δυστυχώς αυτό συνεχίζεται και με το νέο έτος. Οι αποφάσεις της Κυβέρνησης να αλλάξει το καθεστώς αναφορικά με τις ιδιωτικές εταιρείες που χειρίζονται τα θέματα των επιδοτήσεων, ώστε να αλλάξουν χέρια, δεν έχει δικαιώσει μέχρι τώρα τις επιλογές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ οι αλλαγές που έχουν γίνει στο στελεχιακό δυναμικό του ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν βαλτώσει αντί να επιταχύνουν τις εξελίξεις.
Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι βρισκόμαστε στα μέσα Ιανουαρίου και ακόμα οι αγρότες πολύ δε, περισσότερο τα Κέντρα Υποδοχής δηλώσεων, δεν μπορούν να έχουν την εικόνα των πληρωμών. Το τελευταίο αφορά ένα σημαντικό αριθμό, όπως φαίνεται, αγροτών και κτηνοτρόφων που έχουν πάρει κουτσουρεμένες πληρωμές με τα κυριότερα προβλήματα να παρατηρούνται σε μεταβιβάσεις δικαιωμάτων, επιλεξιμότητες εκτάσεων και άλλα θέματα, όπως επίσης και τις περιπτώσεις των αγροτών που βρίσκονται σε έλεγχο.
Την ίδια ώρα ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενώ καθησυχάζει μιλώντας για εμβόλιμη πληρωμή που θα αποκαθιστά αυτά τα προβλήματα, τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων, Δευτέρα 16 Ιανουαρίου σήμερα, και ακόμα δεν έχουν την εικόνα γιατί εισέπραξαν λιγότερα οι πελάτες τους και αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά μετά από χρόνια. Με άλλα λόγια ενώ μέχρι πέρυσι τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων είχαν πρόσβαση στα στοιχεία των πληρωμών ανά περίπτωση καθώς γινόταν εξατομίκευση, αν όχι την προηγούμενη από την κάθε πληρωμή για τον κάθε δικαιούχο το αργότερο την ίδια μέρα των πληρωμών, τώρα οι πληρωμές έχουν ολοκληρωθεί από το Δεκέμβριο μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ και ως τώρα δεν υπάρχει πρόσβαση στο σύστημα για να έχει το κάθε Κέντρο Υποδοχής Δηλώσεων την εικόνα του κάθε πελάτη του αναλυτικά, ώστε να τον ενημερώσει τι πληρώνεται και τι δεν πληρώνεται.
Πόσο σοβαρά είναι τα πράγματα
Χαρακτηριστικό της κατάστασης που περιγράφουμε είναι ότι μελετητικά γραφεία από όλη την Ελλάδα έχουν προσφύγει με επιστολή τους ακόμα και στο γραφείο του πρωθυπουργού και στους αρχηγούς των κομμάτων ζητώντας παρέμβαση, εκφράζοντας δυσαρέσκεια και χαρακτηρίζοντας επιεικώς απαράδεκτες τις κινήσεις του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του ΟΠΕΚΕΠΕ, με αποκορύφωμα την πληρωμή που πραγματοποιήθηκε στις 22/12/22, κι αφορούσε εξόφληση βασικής 2022, την Πράσινη ΚΑΠ και το Εθνικό Απόθεμα.
Εκτιμούν μάλιστα ότι η χώρα τα επόμενα χρόνια θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα με την Ε.Ε. όσον αφορά τις επιδοτήσεις των αγροτών, καθώς έχουν παρακαμφθεί όλες οι προβλεπόμενες και νόμιμες διαδικασίες που επιβάλλει η Ε.Ε. για να δίνονται οι επιδοτήσεις.
Οι μελετητές μιλούν για τραγέλαφο τον τελευταίο χρόνο που επικρατεί σε έναν από τους πιο νευραλγικούς τομείς της χώρας, καθώς τα προβλήματα αντί να ελαττώνονται απλά κρύβονται κάτω από το χαλί.
Μερικά από τα παραδείγματα που αφορούν αγρότες και αναφέρονται στην επιστολή προς τον Πρωθυπουργό για τους αρχηγούς των κομμάτων είναι τα ακόλουθα:
- Παραγωγοί που έχουν πάρει μόνο την Πράσινη ΚΑΠ σαν ενίσχυση χωρίς να έχουν πάρει Βασική Ενίσχυση, παραγωγοί που πήραν δυο φορές Εθνικό Απόθεμα, πράγμα απαγορευτικό.
- Περιπτώσεις παραγωγών που έχουν πεθάνει έχουν πάρει χρήματα γιατί κανείς δεν φρόντισε να πάρει αρχείο από το ΚΕΠΥΟ.
- Το πρασίνισμα πληρώθηκε λάθος γιατί δεν γίνεται σύμφωνα με την περιφέρεια δικαιωμάτων αλλά το υπολόγισαν ανά καλλιέργεια.
- Δεν ελέγχθηκαν ακόμα τα δεσμευμένα ΑΦΜ της προκαταβολής και συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να είναι εκτός λίστας πληρωμών.
- Έγιναν καταβολές σε τραπεζικούς λογαριασμούς στους οποίους ο παραγωγός δεν ήταν δικαιούχος ή συνδικαιούχος του λογαριασμού.
- Δεν έγινε σωστά ο έλεγχος του κριτηρίου για τον ενεργό γεωργό ούτε στην εξόφληση, ούτε στην προκαταβολή του Οκτωβρίου.
- Δόθηκε Εθνικό Απόθεμα σε παραγωγούς οι οποίοι δεν πληρούν κανένα από τα κριτήρια για να κριθούν δικαιούχοι ΕΑ και τα προηγούμενα χρόνια δεν κρίνονταν δικαιούχοι.
- Υπάρχουν απλήρωτοι παραγωγοί λόγω αυθαίρετων δεσμεύσεων και χωρίς καμία ενημέρωση για την αιτία της δέσμευσης.
- Δεν έχουν ελεγχθεί οι μεταβιβάσεις δικαιωμάτων. Στην πληρωμή του Οκτωβρίου πληρώθηκαν ένα μεγάλο μέρος μεταβιβάσεων χωρίς κανένα έλεγχο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο νομιμότητας.
- Παραγωγοί που πληρώθηκαν το 70% (προκαταβολή Οκτωβρίου) κανονικά πληρώθηκαν το 100% της βασικής ξανά στην πληρωμή της εξόφλησης.
- Παραγωγοί πληρώθηκαν περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούνταν σύμφωνα με τα δικαιώματα που κατέχουν.
- Οι μεταβιβάσεις δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης δεν έχουν ελεγχθεί, ενώ παρατηρήθηκαν περικοπές της τάξης του 25% χωρίς καμία αιτιολόγηση.
- Νέοι αγρότες οι οποίοι υπέβαλλαν πρώτη φορά αίτηση το 2022 δεν έλαβαν δικαιώματα από το εθνικό απόθεμα, αλλά δεν πληρώθηκαν ούτε την ενίσχυση του καθεστώτος νεαρής ηλικίας.
- Η ενίσχυση για το πρασίνισμα δόθηκε σε ποσοστό 53%, ενώ όλα τα προηγούμενα έτη κυμαίνονταν από 47%-49%. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει τρέξει σωστά το καθεστώς και άρα οι παραγωγοί θα πρέπει να επιστρέψουν ποσά από μερικά ευρώ έως πολλές χιλιάδες ευρώ.
- Η κατανομή της τεχνικής λύσης είναι λανθασμένη καθώς πολλοί κτηνοτρόφοι αποκλείστηκαν από την εν λόγω ενίσχυση, ενώ τα προηγούμενα έτη την λάμβαναν κανονικά.
- Δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εξέτασης ενστάσεων τηλεπισκόπησης και δεν έχουν ενημερωθεί οι παραγωγοί για τυχόν αποτελέσματα, ενώ τα προηγούμενα έτη λάμβαναν ηλεκτρονικό μήνυμα.
- Δεν έχουν ελεγχθεί οι ενστάσεις περιφερειοποίησης, επιλεξιμότητας, άρσης επικαλύψεων αγροτεμαχίων και διορθώσεις προφανών σφαλμάτων γιατί οι έλεγχοι αυτοί δεν πραγματοποιήθηκαν καθώς δεν έχουν ανοίξει ακόμη οι ανάλογες πλατφόρμες.
Παρέμβαση Νικολάου
Την ώρα που σε κυβερνητικό επίπεδο δεν υπάρχει καμία τοποθέτηση για το μπάχαλο στην πληρωμή των επιδοτήσεων σε τοπικό επίπεδο, ο υπεύθυνος αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ Λέσβου Στρατής Νικολάου επισημαίνει ότι «η κυβέρνηση Μητσοτάκη στα 3,5 χρόνια της διακυβέρνησής της έχει αλλάξει τρεις υπουργούς Γεωργίας και τέσσερις προέδρους στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όμως εξακολουθεί να μην μπορεί να κάνει σωστά τις πληρωμές των ενισχύσεων. Εκεί που η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε βάλει τάξη και κανονικότητα η σημερινή κυβέρνηση έχει φέρει το χάος! Η τελευταία πληρωμή των επιδοτήσεων για άλλη μια φορά, όπως είχαμε προβλέψει, έγινε με προχειρότητα και αδιαφάνεια. Έχουν περάσει δυο εβδομάδες από την ημέρα της πληρωμής κι ακόμα δεν υπάρχει εικόνα στην εξατομίκευση των πληρωμών, με αποτέλεσμα κανείς να μην μπορεί να ενημερώσει ή να δώσει στοιχεία πληρωμών στους δικαιούχους. Και δυστυχώς ούτε ο ίδιος ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι σε θέση να ενημερώσει τους αγρότες που απεγνωσμένα ζητάνε απαντήσεις και δεν μπορούν να τις βρουν πουθενά!».
Καταλήγοντας ο κ. Νικολάου παρατηρεί ότι εκτός από την αδιαφάνεια και τις παρατυπίες στις πληρωμές κατάφεραν να διαλύσουν τον διοικητικό μηχανισμό του ΟΠΕΚΕΠΕ, να επιβαρύνουν την χώρα και τους Έλληνες φορολογούμενους με 600 εκατ. ευρώ, για τα δύο προηγούμενα χρόνια, ενώ όπως φαίνεται είναι εντελώς ανέτοιμος ο διοικητικός μηχανισμός να υποστηρίξει τη νέα ΚΑΠ που είναι ιδιαίτερα απαιτητική.
«Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη νοιάζεται μόνο για την επικοινωνιακή προπαγάνδα και τις εντυπώσεις, ενώ ο αγροτικός κόσμος ζητά διαφάνεια και ουσιαστική στήριξη», σημειώνει καταλήγοντας ο υπεύθυνος αγροτικού του ΣΥΡΙΖΑ, υπογραμμίζοντας ότι δεν αρκεί η αλλαγή της ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, χρειάζεται και πολιτική αλλαγή.
