ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΥ
Είναι χρόνια τώρα που διαρκεί η συζήτηση περί stents. Stent είναι ένα πλέγμα, συνήθως μεταλλικό, που εμφυτεύεται στο εσωτερικό μιας αρτηρίας μετά την αγγειοπλαστική (μπαλονάκι) προκειμένου να διατηρηθεί η αρτηρία ανοικτή. Είναι από όλους σήμερα αποδεκτό το γεγονός ότι το stent εάν εμφυτευθεί τη στιγμή που θρομβώνεται η στεφανιαία αρτηρία και δημιουργείται το έμφραγμα, το έμφραγμα αποτρέπεται. Κατά συνέπεια, η απόλυτη ένδειξη εμφύτευσης του stent είναι η προεμφραγματική φάση ή η εντός τριώρου εμφύτευσή του από την εγκατάσταση του εμφράγματος. Όσο γρηγορότερα τόσο καλύτερα.
Τότε πράγματι σώζεται το μυοκάρδιο, σώζεται η ζωή.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις υπάρχει μακρά συζήτηση σχετικά με το πόσο ωφελεί και πόσο βλάπτει η εμφύτευσή του. Ειδικότερα στις περιπτώσεις όπου λόγω πολλαπλών στενώσεων (βουλώματα) των στεφανιαίων αρτηριών δημιουργείται σημαντική ισχαιμία του μυοκαρδίου, η οποία αποτελεί την απόλυτη ένδειξη επαναιματώσεως. Γιατί τόσο η εγχείρηση Bypass, όσο και η εμφύτευση του stent στον ασυμπτωματικο άρρωστο δεν γίνεται για να αποφευχθεί ένα νέο έμφραγμα, αλλά για να αντιμετωπιστεί η ισχαιμία, η οποία μετά από χρόνια εάν είναι εκτεταμένη οδηγεί σε βλάβη του μυοκαρδίου και καρδιακή ανεπάρκεια.
Δυστυχώς, ούτε ο αιφνίδιος θάνατος, ούτε το έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτρέπονται με επεμβατικές θεραπείες στον άρρωστο που δεν έχει κανένα σύμπτωμα. Αντίθετα η ενδεδειγμένη προληπτική και φαρμακευτική θεραπεία αποτελεί το μοναδικό δρόμο για την πρόληψη του εμφράγματος.
Σε μια μεγάλη μελέτη που πρόσφατα δημοσιεύτηκε στο JACC, το επίσημο περιοδικό του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας, μελετήθηκαν 4.184 στεφανιαίοι άρρωστοι. Η μελέτη είχε διάρκεια 5 ετών και κατέληξε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Καταρχάς, υπήρξε εντυπωσιακό το εύρημα ότι η ετήσια θνητότητα των ασθενών με σταθερή ασυμπτωματική στεφανιαία νόσο ήταν χαμηλή (0,8%), δηλαδή λιγότερο από ένας άρρωστος τον χρόνο. Επιπλέον, οι ασθενείς που χάθηκαν από έμφραγμα που οφειλόταν σε θρόμβωση του stent ήταν τετραπλάσιοι συγκριτικά με αυτούς που είχαν πάθει έμφραγμα χωρίς να έχουν εμφυτευμένα stents. Πρόκειται για την χρόνια – και όχι την οξεία – θρόμβωση του stent μετά από τον πρώτο χρόνο από την εμφύτευσή του. Γεγονός που σηματοδοτεί ότι η αντιθρομβωτική θεραπεία πρέπει να παρατείνεται πέραν του έτους από την εμφύτευση του stent.
Συμπερασματικά, η εμφύτευση stents σε ασυμπτωματικούς, πολυαγγειακούς στεφανιαίους ασθενείς πρέπει να αποφεύγεται γιατί αφενός δεν προλαμβάνει την εκδήλωση εμφράγματος, αντίθετα όταν συμβεί το έμφραγμα η θνητότητα είναι τετραπλάσια.
