Μαρία Μώρου,
Ψυχολόγος,
Συμβουλευτικό Κέντρο Μυτιλήνης
Ο όρος «βία κατά των γυναικών» περιλαμβάνει κάθε πράξη βίας που στηρίζεται στο φύλο και έχει ως αποτέλεσμα τη σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή πόνο για τις γυναίκες, τον εξαναγκασμό ή την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας, είτε αυτό προκύπτει στην δημόσια, είτε στην ιδιωτική ζωή. Επομένως ο όρος βία περιλαμβάνει: τη βία μέσα στην οικογένεια (ενδοοικογενειακή βία) και τη βία μέσα στην κοινωνία (βιασμός, σεξουαλική κακοποίηση, σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία, trafficking/σωματεμπορία). (ΟΗΕ 1995, 4η Παγκόσμια Διάσκεψη Γυναικών, Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνο). Η βία κατά των γυναικών έχει ποικίλες εκφράσεις. Μπορεί να είναι σωματική, σεξουαλική, οικονομική, λεκτική, ψυχολογική ή κοινωνική (συμπεριλαμβανομένων των απειλών για τέλεση βίαιων πράξεων).
Στόχος του σημερινού μας άρθρου είναι να εξηγήσει με απλά λόγια τι εννοούμε με τον όρο συμβουλευτική στήριξη των γυναικών που δέχονται βία με την οπτική του φύλου. Πρόκειται για ένα μοντέλο συμβουλευτικής, που περιλαμβάνει την έννοια του φύλου ως σημαντικό παράγοντα για την κατανόηση των δυσκολιών και των προβλημάτων των γυναικών. Έχει ως στόχο την ενθάρρυνση των γυναικών προκειμένου να βγουν από την απομόνωση, να κατανοήσουν ότι δεν είναι μόνες και ότι δεν ευθύνονται για τη βία που υφίστανται. Η γυναικεία συμβουλευτική, είναι τομέας της συμβουλευτικής με τη διάσταση του φύλου, που συμβάλλει, κατά τον πληρέστερο δυνατό τρόπο, στην ενδυνάμωση και τη στήριξη των γυναικών.
Δύο από τις βασικές αρχές που συνδέονται με τη συμβουλευτική με την οπτική του φύλου είναι: α) το «προσωπικό είναι πολιτικό» και β) η ισότιμη σχέση της συμβουλευόμενης με τον/τη σύμβουλο. Όσον αφορά στην πρώτη αρχή η γυναικεία συμβουλευτική υποστηρίζει πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες δίνουν την εντύπωση ότι είναι προσωπικά, είναι όμως και αποτέλεσμα οικογενειακών και κοινωνικών συγκρούσεων που συνδέονται με το φύλο. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η έλλειψη δεξιοτήτων είναι απόρροια μιας άνισης μάχης που δίνουν καθημερινά οι γυναίκες με τις υπάρχουσες κοινωνικές δομές, αντιλήψεις και στερεότυπα. Ένα θέμα που χρειάζεται προσοχή και που συναντάται σε συμβουλευτικά κέντρα γυναικών σε όλο τον κόσμο είναι ότι ορισμένες γυναίκες που δεν ακολουθούν τον προκαθορισμένο τους ρόλο ή που επαναστατούν στις παράλογες απαιτήσεις της οικογένειας και κοινωνίας, συχνά στιγματίζονται.
Λαμβάνοντας υπόψη η συμβουλευτική με την οπτική του φύλου αυτόν τον παράγοντα, απορρίπτει όλα τα καταπιεστικά στοιχεία από τη ζωή των γυναικών και τις ορίζει υπεύθυνες για τη ζωή τους, τις βοηθά να χτίσουν μια σχέση ισοτιμίας με τον/την σύμβουλο δίνοντάς τους την ευκαιρία να εκφραστούν ελεύθερα και να πάρουν οι ίδιες αποφάσεις για τη ζωή τους. Η γυναικεία συμβουλευτική δεν περιορίζεται μόνο στο να βοηθήσει μια γυναίκα να ενδυναμωθεί και να πάρει τις σωστές για εκείνη αποφάσεις, αλλά στοχεύει στο να είναι οι γυναίκες πρέσβειρες μιας ευρύτερης αλλαγής στην κοινωνία. Η συμβουλευτική λοιπόν, έχει κοινωνικό και πολιτικό προσανατολισμό και – βασιζόμενη στην επιστημονική γνώση και εμπειρία – βοηθά στην απενοχοποίηση των γυναικών, καθώς υποστηρίζει τις γυναίκες ώστε να διεκδικούν ίσες δυνατότητες μέσα στην κοινωνία.
Αναφορικά με τη δεύτερη αρχή, δηλαδή την ισότιμη σχέση συμβούλου και συμβουλευόμενης, αυτή επιτυγχάνεται με την ύπαρξη κάποιων βασικών προϋποθέσεων. Ο/η σύμβουλος πληροφορεί τις συμβουλευόμενες σχετικά με τη διαδικασία της συμβουλευτικής, διερευνά και δίνει έμφαση στην προσέγγισή του/της ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε γυναίκας. Επιπλέον, διαμορφώνει το πλαίσιο που ενθαρρύνει την αυτονομία και την αυτοδυναμία των γυναικών, ενισχύει τη δυνατότητα έκφρασης του θυμού (υποστηρίζοντας τρόπους για την καλύτερη διαχείρισή του) και ενδυναμώνει τις συμβουλευόμενες προς την αναζήτηση εναλλακτικών μοντέλων συμπεριφοράς και επικοινωνίας. Οι σύμβουλοι, σε συνεργασία με τις συμβουλευόμενες, έχουν ως στόχο την ελάττωση του ψυχικού στρες, την καλύτερη σχέση των γυναικών με τον εαυτό τους και τους άλλους, την αντιμετώπιση των προβλημάτων που τις απασχολούν και τη λήψη θετικών αποφάσεων για να αλλάξει η ζωή τους προς το καλύτερο. Στόχος μας είναι να ανακαλύψουν οι ίδιες οι γυναίκες τρόπους για να τερματιστεί η βίαιη συμπεριφορά, ανεξάρτητα από το αν θα παραμείνουν στη σχέση τους ή όχι. Επίσης βασικό στοιχείο είναι ο ρόλος της συμβούλου που δέχεται τις γυναίκες άνευ όρων, δεν τις κρίνει για τις επιλογές τους και μπορεί να τις ακούσει χωρίς να τις κατευθύνει.
Οι γυναίκες ενθαρρύνονται και υποστηρίζονται έτσι ώστε οι αποφάσεις που θα πάρουν για τη ζωή τους να βασίζονται στο τι είναι καλό για τις ίδιες, σύμφωνα με τα θέλω τους και τις επιθυμίες τους και όχι σύμφωνα με το τι είναι “σωστό” για το φύλο τους. Η συμβουλευτική ψυχολογικής στήριξης με την οπτική του φύλου έχει ως πρωταρχικό στόχο την ενδυνάμωση των γυναικών και την επανάκτηση της αυτοεκτίμησής τους, ώστε οι ίδιες να μπορέσουν να στηρίξουν την ευθύνη της επαγγελματικής, προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής και να πάρουν οι ίδιες τις καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον τους.
Το Συμβουλευτικό Κέντρο Μυτιλήνης, βρίσκεται στην οδό Παπαδιαμάντη 2 στη Χρυσομαλλούσα και λειτουργεί από Δευτέρα έως Παρασκευή, 08:00 – 16:00.
Παρέχει ΔΩΡΕΑΝ υπηρεσίες συμβουλευτικής στήριξης σε γυναίκες που υφίστανται βία, ή/και που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις από εξειδικευμένο προσωπικό (σύμβουλο υποδοχής/διοικητικό προσωπικό, ψυχολόγο, κοινωνική λειτουργό, νομικό). Οι υπηρεσίες καλύπτονται από το απόρρητο της συμβουλευτικής και αφορούν σε:
- ενημέρωση και εξειδικευμένη πληροφόρηση
- ψυχοκοινωνική συμβουλευτική (εξειδικευμένη στήριξη με την οπτική του φύλου)
- εργασιακή συμβουλευτική
- νομική συμβουλευτική/πληροφόρηση για τα δικαιώματα των γυναικών, τους σχετικούς νόμους, τις απαιτούμενες διαδικασίες για την υποβολή μήνυσης, καταγγελίας, κ.ά.
- συνεργασία με άλλες υπηρεσίες και παραπομπή των γυναικών σε ξενώνες, στις αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές, στο δικαστήριο, σε νοσοκομεία, σε φορείς αρμόδιους για προνοιακά ή άλλα επιδόματα, σε φορείς απασχόλησης, προστασίας και υποστήριξης παιδιών κ.ο.κ.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 22510 34470, Φαξ: 22510 34471, email: [email protected]
Για όσες και όσους επιθυμούν περαιτέρω πληροφορίες σχετικά, μπορούν να ανατρέξουν στις κάτωθι ιστοσελίδες:
Το Συμβουλευτικό Κέντρο Μυτιλήνης συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΠΕΠ) Βορείου Αιγαίου – ΕΣΠΑ 2014-2020.
