Της Εριφύλης Κώστογλου*
Το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανική τροφή για τα βρέφη. Η σύστασή του είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες τους και τροποποιείται όσο αυτά μεγαλώνουν, ενώ παράλληλα είναι ικανό να περιορίσει κάποιους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους που αφορούν την υγεία τόσο των νεογνών όσο και των μητέρων.
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιάτρων, τα βρέφη θα πρέπει να σιτίζονται αποκλειστικά με μητρικό γάλα για τους πρώτους έξι μήνες της ζωής τους. Αυτό σημαίνει πως κατά το διάστημα αυτό δεν θα πρέπει να υπάρχουν συμπληρωματικές τροφές ή υγρά στη διατροφή του βρέφους, εκτός από τη βιταμίνη D, που μπορεί να χορηγηθεί έπειτα από σύσταση του παιδιάτρου. Μετά τους έξι μήνες συστήνεται η διαδοχική εισαγωγή των στερεών τροφών και συνέχιση του θηλασμού μέχρι τα δύο έτη ζωής ή για όσο επιθυμεί η μητέρα.
Τα πλεονεκτήματα του θηλασμού
Τα οφέλη του θηλασμού είναι πολλά και αφορούν όχι μόνο το ίδιο το βρέφος, αλλά και τη μητέρα και γενικά όλη την οικογένεια.
-Συγκεκριμένα, όσον αφορά το βρέφος, έχει αποδειχτεί πως το μητρικό γάλα περιέχει τα απαραίτητα μεταλλικά άλατα, βιταμίνες και ορμόνες, ενώ ταυτόχρονα του παρέχει κυτταρική ανοσία.
-Προστατεύει από λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού και μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης ωτίτιδας. -Παράλληλα ενισχύει την ωρίμανση του γαστρεντερικού σωλήνα και περιέχει ανοσολογικούς παράγοντες που συμβάλλουν στη μειωμένη επίπτωση της διαρροϊκής νόσου και της νεκρωτικής εντεροκολίτιδας.
-Προστατεύει τα βρέφη από αλλεργίες, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης δυσανεξίας στη γλουτένη και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης του συνδρόμου αιφνιδίου θανάτου.
-Προστατεύει από εμφάνιση παχυσαρκίας τόσο στην παιδική ηλικία, όσο και στην εφηβεία, αλλά και στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον προστατεύει από εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι και ΙΙ, άσθμα, τερηδόνα, ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn.
-Συμβάλλει στην ενίσχυση της ανάπτυξης των γνάθων και στον περιορισμό των προβλημάτων ατελούς σύγκλεισης και διάταξης των οδόντων.
-Ενισχύει την ανάπτυξη γνωσιακών λειτουργιών και προάγει την ανάπτυξη ψυχικού δεσμού μεταξύ μητέρας και βρέφους.
-Το μητρικό γάλα έχει πολλά οφέλη και για τα πρόωρα νεογνά. Με το μητρικό θηλασμό μειώνονται τα ποσοστά εμφάνισης των επιπλοκών της προωρότητας, γεγονός που συμβάλλει στον περιορισμό της νεογνικής θνησιμότητας, στην ανάπτυξη του ανοσοποιητικού τους συστήματος και στη μειωμένη ανάγκη για εισαγωγή στο νοσοκομείο κατά τον πρώτο χρόνο μετά την έξοδο από τη Μονάδα Νεογνών.
Πολλά είναι τα οφέλη για τις μητέρες
Οι θηλάζουσες μητέρες εμφανίζουν μικρότερα ποσοστά αιμορραγίας μετά τον τοκετό και η μήτρα επανέρχεται πιο γρήγορα στην προ της κύησης κατάσταση. Επιπλέον, λόγω της αναστολής της ωορρηξίας και της καθυστέρησης της εμμήνου ρύσεως εξαιτίας των ορμονών έχει αντισυλληπτική δράση.
Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως ο μητρικός θηλασμός έχει συνδεθεί με μειωμένα ποσοστά επιλόχειας κατάθλιψης, αλλά και παιδικής κακοποίησης από τη μητέρα.
Η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων κατά την περίοδο αυτή μπορεί να βοηθήσει τις μητέρες να χάσουν βάρος που πιθανόν πήραν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ο μητρικός θηλασμός συμβάλλει στη μείωση του ποσοστού εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες που δεν έχουν ιστορικό διαβήτη κατά την εγκυμοσύνη και η επίδραση αυτή φαίνεται να σχετίζεται με τη διάρκεια του θηλασμού.
Η διάρκεια του θηλασμού έχει αποδειχτεί πως σχετίζεται ακόμη με μειωμένα ποσοστά εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας, καρδιαγγειακών παθήσεων, υπέρτασης και υπερλιπιδαιμίας στις γυναίκες μετά το τέλος της εμμήνου ρύσεως.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή του θηλασμού στη μείωση εμφάνισης του καρκίνου του μαστού, κυρίως σε νεαρή ηλικία, καθώς και του καρκίνου των ωοθηκών. Για να είμαστε πιο ακριβείς οι μελέτες έχουν δείξει πως αν μία γυναίκα έχει θηλάσει συνολικά για 12 μήνες ή και περισσότερο το ποσοστό εμφάνισης καρκίνου μαστού και ωοθηκών μειώνεται κατά 28%. Επιπλέον έχει υπολογιστεί πως κάθε χρόνος θηλασμού έχει συνδεθεί με μείωση εμφάνισης καρκίνου του μαστού κατά 4,3%.
Πολλά είναι και τα οικονομικά οφέλη του θηλασμού, καθώς θα μπορούσε να εξοικονομηθεί ένα αρκετά μεγάλο χρηματικό ποσό αν το 90% των μητέρων ακολουθούσαν τις οδηγίες για αποκλειστικό θηλασμό τους πρώτους έξι μήνες ζωής του βρέφους. Το ποσό αυτό θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν συμπεριλαμβάναμε τη μείωση της απουσίας των γονέων από την εργασία λόγω ασθένειας του παιδιού ή και τους θανάτους ενηλίκων που οφείλονται σε ασθένειες που ξεκινάνε από την παιδική ηλικία και θα μπορούσαν να έχουν μειωθεί αν είχαν θηλάσει. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως μειώνοντας τον αριθμό των συσκευασιών από γάλα φόρμουλα που απορρίπτονται επωφελείται και το περιβάλλον.
Οι λόγοι για να θηλάσει μία γυναίκα είναι πολλοί, αρκεί να το θέλει και η ίδια και να αποτελεί γι’ αυτή μία ευχάριστη διαδικασία. Για να έχουμε έναν επιτυχημένο θηλασμό η γυναίκα πρέπει να έχει υποστήριξη και σωστή καθοδήγηση από μαίες, που είναι οι πλέον αρμόδιοι επαγγελματίες υγείας για το θηλασμό. Επιπρόσθετα η επιτυχία του θηλασμού οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, όπως είναι μεταξύ άλλων η έναρξη του θηλασμού μέσα στην πρώτη ώρα από τον τοκετό, η συνδιαμονή μητέρας – βρέφους στο μαιευτήριο (rooming in), η υποστήριξη από το άμεσο περιβάλλον και η προετοιμασία της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
*Η Εριφύλη Κώστογλου είναι Ανεξάρτητη Μαία, MSc NLS Course Instructor
Τηλ. επικοινωνίας: 6980062230
E-mail: [email protected]
