Του Παναγιώτη Κουτλή*
Η Παλλεσβιακή Ένωση Θεσσαλονίκης, όπως κάθε χρόνο, αποτίοντας τον ελάχιστο φόρο τιμής στη μνήμη των 338 Λέσβιων πεσόντων της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, συμμετείχε στις εκδηλώσεις εορτασμού της 106ης επετείου της επικής μάχης του Σκρα, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με ιδιαίτερη λαμπρότητα και ξεχωριστές τιμές και φέτος την Κυριακή 12 Μαΐου στο ομώνυμο ακριτικό χωριό.
Οι εκδηλώσεις παρουσία πολιτικών και στρατιωτικών αρχών ξεκίνησαν με δοξολογία στον Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Σκρα και επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο των πεσόντων από τον εκπρόσωπο της Μητρόπολης Γουμενίσσης, Γέφυρας, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου, Αρχιμανδρίτη Θεόκλητο.
Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Δήμαρχος Παιονίας κ. Κωνσταντίνος Σιωνίδης, ο Υφυπουργός Υγείας κ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης, ο Αντιπρόεδρος και Βουλευτής Ν. Κιλκίς κ. Γεώργιος Γεωργαντάς ως εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, και η Αντιπρόεδρος του Παραρτήματος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος» κ. Σόνια Συμεωνίδου.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων, προσκλητήριο πεσόντων, τήρηση ενός λεπτού σιγής και η ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου.
Εκπροσωπώντας την Παλλεσβιακή Ένωση Θεσσαλονίκης κατέθεσα στεφάνι εκ μέρους του Δ.Σ. και ακολούθησε παρουσίαση παραδοσιακών χορών με την συμμετοχή και του χορευτικού μας τμήματος.
Η μάχη του Σκρα Ντε Λέγκεν, η μεγάλη, νικηφόρα μάχη των Ελλήνων το 1918 στο μακεδονικό μέτωπο, δεν έπαιξε μόνο αποφασιστικό ρόλο για την τύχη του Έθνους, αλλά αποδείχθηκε αποφασιστική τόσο για τη νίκη των συμμαχικών δυνάμεων κατά της Γερμανίας του Κάιζερ και των Βουλγάρων, όσο και για την αναγνώριση της Ελλάδας ως μία από τις εμπόλεμες δυνάμεις και την εξασφάλιση της συμμετοχής της στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων.
Και όμως καμιά τιμή δεν αποδιδόταν στους νεκρούς της Λέσβου που έπεσαν στη μάχη του Σκρα, αφού στο μνημείο των πεσόντων δεν υπήρχαν τα ονόματα των πεσόντων από τη Λέσβο που πήραν μέρος στη Μεραρχία Αρχιπελάγους. Έπειτα όμως από συνεχείς προσπάθειες, τελικά, το έτος 1996 τοποθετήθηκαν τέσσερις μαρμάρινες πλάκες με εγχαραγμένα τα ονόματα των επίλεκτων τέκνων της Λέσβου και πέμπτη τιμητική πλάκα προσδιοριστική του τόπου καταγωγής των.
Είναι χαρακτηριστικά τα κείμενα των αρμόδιων Αρχών προς το Σύλλογό μας. Με το από 23 Φεβρουαρίου 1996 έγγραφό του ο Διοικητής της Ι Μεραρχίας Πεζικού επισημαίνει «τοποθετήθηκαν στο Μνημείο ΣΚΡΑ επιτύμβιες πλάκες με τα ονοματεπώνυμα στρατιωτικών της Μεραρχίας Αρχιπελάγους, καταγομένων από τη Λέσβο που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι, στην Μάχη του Σκρα, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και κατ’ αυτό τον τρόπο αποκαταστάθηκε μία αδικία η οποία επισημαινόταν κατ’ έτος στον εορτασμό της επετείου του Μακεδονικού Μετώπου».
Όμοια στο υπ’ αριθ. πρωτ. 2567/96 έγγραφό της προς το Σύλλογό μας η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναφέρει:
«Αποτελούσε ύψιστο χρέος για το νομό Κιλκίς η απόδοση της οφειλόμενης Τιμής στους νεκρούς της “Μάχης του Σκρα”, στα παλικάρια της Μεραρχίας του Αρχιπελάγους που θυσίασαν τη ζωή τους για να ζούμε σήμερα ελεύθεροι.
Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας πληροφορήσουμε ότι και με τη δική σας συνδρομή (αποστολή κατάστασης με τα ονόματα των νεκρών, καταγομένων εκ Λέσβου) η Περιφερειακή Διεύθυνση Νομού Κιλκίς προέβη σε όλες τις ενέργειες και ήδη η πλάκα με εγχαραγμένα τα ονόματα των νεκρών εκ Λέσβου έχει τοποθετηθεί στο Ηρώο Πεσόντων Σκρα στον φερώνυμο οικισμό του Νομού Κιλκίς.
Με την πεποίθηση ότι επιτελέσαμε δικό μας Χρέος Τιμής, σας ευχαριστούμε για την επισήμανση της μέχρι πρότινος παράλειψής μας και την συνδρομή σας στην εκπλήρωση του ιστορικού χρέους μας».
Με την ευκαιρία της τοποθέτησης νέας προτομής του ήρωα Ταγματάρχη Βασιλείου Παπαγιάννη – Διοικητή του Τάγματος των Λέσβιων στη Μεραρχία Αρχιπελάγους στην Πλατεία Ελευθερίας στο Κιόσκι, θέλω να επισημάνω τα εξής: Από το έτος 1982, με την επανίδρυση της Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης, ανελλιπώς συμμετέχουμε στις εορταστικές εκδηλώσεις της επετείου της Μάχης του Σκρα με δεκάδες συμπατριώτες μας και το χορευτικό μας τμήμα χωρίς καμιά οικονομική ενίσχυση προς τούτο, ούτε του μεταφορικού μέσου, παρά την δύσκολη οικονομική κατάσταση των πολιτιστικών συλλόγων και τιμούμε τους 338 νεκρούς και τις εκατοντάδες τραυματίες της Μεραρχίας Αρχιπελάγους. Το έτος 2017 δε που τιμούσε τις εκδηλώσεις ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Προκόπης Παυλόπουλος, κληθήκαμε ως μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής της εκδήλωσης.
*Ο Παναγιώτης Δ. Κουτλής είναι δικηγόρος και Πρόεδρος της Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης
