Στις 17 Νοεμβρίου τιμάται σε όλο τον κόσμο η Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), αν και στη χώρα μας λόγω της επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου κάθε άλλη γιορτή περνά στην αφάνεια και δυστυχώς οι φορείς της υγείας στη χώρα μας δεν κάνουν κάτι για την ανάδειξη αυτών των θεμάτων πριν ή μετά τις 17 Νοέμβρη. Στόχος της ημέρας είναι η διάδοση της ευαισθητοποίησης, η ανταλλαγή γνώσεων και η συζήτηση τρόπων μείωσης του φόρτου της ΧΑΠ σε όλο τον κόσμο, ενώ το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας ΧΑΠ 2021 για φέτος ήταν “Healthy Lungs – Never More Important”. Παρά τους θανάτους από τον κορονοϊό, η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια συνεχίζει να παραμένει από τις βασικές αιτίες θανάτου σε όλο τον κόσμο.
Το 2002 πραγματοποιήθηκε η πρώτη παγκόσμια ΧΑΠ. Ως εκ τούτου, κάθε χρόνο οι διοργανωτές πραγματοποιούν διάφορες δραστηριότητες σε περισσότερες από 50 χώρες και κάνουν την ημέρα μία από τις σημαντικότερες εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης για τη ΧΑΠ παγκοσμίως.
Η ΧΑΠ
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι όταν διαπιστώνεται απόφραξη στη ροή του αέρα από τους πνεύμονες. Σε αυτή την περίπτωση, οι αεραγωγοί των πνευμόνων στενεύουν και καθιστούν δύσκολο για τους πάσχοντες να παραμείνουν στο ίδιο επίπεδο ακόμη και με τις κανονικές καθημερινές δραστηριότητες.
Παράγοντες κινδύνου
Κανονικά, η πνευμονική λειτουργία κορυφώνεται στην πρώιμη ενηλικίωση, συνήθως στα 20 μετά από την οποία αρχίζει να μειώνεται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να φροντίσουμε τους πνεύμονές μας, ειδικά καθώς μεγαλώνουμε.
Αν είστε συνεχώς εκτεθειμένοι σε παράγοντες που προκαλούν μείωση της λειτουργίας των πνευμόνων, ενδέχεται να βρεθείτε σε κίνδυνο να αποκτήσετε Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
Μερικές από τις αιτίες και τους παράγοντες κινδύνου της ΧΑΠ είναι:
-Κάπνισμα τσιγάρου: Το κάπνισμα είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) και άλλων αναπνευστικών παθήσεων. Το κάπνισμα προκαλεί βλάβη στον υγιή πνευμονικό ιστό, μειώνοντας την ικανότητά του να μεταφέρει οξυγόνο στο αίμα. Καταστρέφει επίσης τα άλλα συστήματα του σώματος, καθιστώντας σας πιο επιρρεπή σε άλλες ασθένειες. Η διακοπή του καπνίσματος είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορεί να κάνει ένας καπνιστής για να ζήσει μια μακρύτερη και πιο υγιεινή ζωή. Όταν σταματήσετε το κάπνισμα, υπάρχει άμεσο όφελος για τη λειτουργία των πνευμόνων σας. Επιπλέον, οποιαδήποτε δυσκολία στην αναπνοή, σε κάποιο βαθμό, μειώνεται. Εάν χρειάζεστε βοήθεια για να σταματήσετε το κάπνισμα, μπορείτε να ζητήσετε τη συμβουλή του ιατρού σας. Υπάρχουν επίσης μερικά φάρμακα που βοηθούν στην παύση του καπνίσματος.
Εάν δεν καπνίζετε, μην ξεκινήσετε. Το κάπνισμα προκαλεί ΧΑΠ, καρκίνο του πνεύμονα, καρδιακές παθήσεις και άλλου τύπου καρκίνους.
-Γονίδια: Είναι επίσης μία από τις αιτίες της νόσου ως γενετική διαταραχή που ονομάζεται ανεπάρκεια άλφα-1-αντιθρυψίνης που μπορεί να προκαλέσει εμφύσημα. Μπορεί επίσης να συμβεί ακόμη και αν δεν υπάρχουν άλλοι παράγοντες.
-Μακροπρόθεσμη έκθεση σε ερεθιστικά: Έκθεση σε ερεθιστικά, όπως χημικούς ατμούς ή σκόνη από σιτηρά ή ξύλο. Επίσης, η σοβαρή ρύπανση μπορεί να επιδεινώσει τη ΧΑΠ στους καπνιστές.
Επομένως, είναι απαραίτητο να παραμείνετε δραστήριοι είτε μέσω τακτικής σωματικής δραστηριότητας, είτε μέσω πνευμονικής απεξάρτησης. Επίσης, η λήψη σημαντικών εμβολίων, η σωστή λήψη φαρμάκων και η τήρηση ιατρικών ραντεβού μπορούν να βοηθήσουν στη διατήρηση της υγείας των πνευμόνων.
Μπορεί να προληφθεί η ΧΑΠ;
Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) στις περισσότερες των περιπτώσεων μπορεί να προληφθεί. Η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να ενισχύσει τη λειτουργία των πνευμόνων. Η συχνή σωματική δραστηριότητα σε μέτρια έως υψηλά επίπεδα άσκησης έχει αποδειχθεί ότι επιβραδύνει τη μείωση των πνευμονικών λειτουργιών. Αυτό, με τη σειρά του, μειώνει τις πιθανότητες ενός ατόμου να πάθει ΧΑΠ. Επιπλέον, από μελέτες σε καπνιστές έχει διαπιστωθεί ότι τα υψηλά επίπεδα σωματικής δραστηριότητας ήταν σε θέση να βοηθήσουν στη μείωση της πτώσης των πνευμονικών λειτουργιών. Αυτό απλά υπογραμμίζει πως η τακτική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) για όσους βρίσκονται σε κίνδυνο, ενώ ταυτόχρονα επιβραδύνει τις εξελίξεις και μειώνει τις εξάρσεις σε άτομα που έχουν την ασθένεια.
Πρέπει να αποφεύγετε περιβαλλοντικούς ρύπους που σας κάνουν να βήχετε, ειδικά καπνό τσιγάρων και τα καυσαέρια, ακόμα και τα spray από τα αρώματά αλλά και την μυρωδιά από μπογιές και άλλα οικοδομικά υλικά. Τα παιδιά που εκτίθενται σε ερεθίσματα, όπως ο παθητικός καπνός, έχει παρατηρηθεί ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο για άσθμα, λοιμώξεις και Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια όταν μεγαλώνουν. Αποφύγετε τη χρήση ειδών οικιακής χρήσης που προκαλούν χημικές αναθυμιάσεις, όπως διαλύματα καθαρισμού. Επίσης καλό να αποφεύγετε την εισπνοή καπνού από καύση άνθρακα, ξύλου ή οποιουδήποτε άλλου υλικού.
Διατροφή
Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά περιέχουν συστατικά που βοηθούν στη μείωση των φλεγμονών στο σώμα, και περιέχουν αντιοξειδωτικά που καταπολεμούν τις βλάβες των ιστών. Τα υγιή Ωμέγα-3 λίπη σε ψάρια, όπως ο σολομός, μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των φλεγμονών στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της πνευμονικής λειτουργίας. Το Ωμέγα-3 μπορεί να ληφθεί και από άλλα τρόφιμα και συμπληρώματα ιχθυελαίου. Επιπλέον, η λήψη 600 mg βιταμίνης Ε κάθε δεύτερη ημέρα πιθανόν προκαλεί μείωση του κινδύνου της ΧΑΠ.
Η λήψη βιταμίνης C (εμπεριέχεται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα εσπεριδοειδή και σε άλλα φρούτα) δρα προστατευτικά έναντι των ιογενών λοιμώξεων και αυξάνει την άμυνα του ανοσοποιητικού μας συστήματος).
Είναι πολύ σημαντικό να κρατηθείτε μακριά από αναπνευστικά προβλήματα και λοιμώξεις, να αποφύγετε και τον κορονοϊό και άλλες πνευμονίες που θα αφήσουν αποτύπωμα και θα επιβαρύνουν την πνευμονική λειτουργία.
Ακόμα και τα συχνά επεισόδια γρίπης και κρυολογήματος μπορούν να μειώσουν την ακεραιότητα της πνευμονικής λειτουργίας.
Να θυμάστε ότι ΔΕΝ υπάρχει θεραπεία για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια παρά μόνο η πρόληψη και για τους νοσούντες η άσκηση και η αποφυγή όσων προαναφέραμε, ώστε να επιβραδύνουν την επιδείνωσή της καθώς όταν η ΧΑΠ επιδεινώνεται, ο ασθενής θα πρέπει να υποστηρίζεται από οξυγόνο αντιμετωπίζοντας δυσκολίες στην καθημερινή του δραστηριότητα. Σημειωτέον οι ασθενείς με ΧΑΠ επιβάλλεται να εμβολιάζονται κατά του ιού της γρίπης και τώρα του κορονοϊού κάνοντας και το εμβόλιο για τον πνευμονιόκοκκο. Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι χρόνιο νόσημα από τα σοβαρά υποκείμενα και ένας τέτοιος ασθενής θεωρείται ευάλωτος μπροστά στον κορονοϊό.
