Η πολύ καλή τιμή ειδικά για τα δεδομένα της Λέσβου, που διαμορφώθηκε πέρυσι για το πρόβειο γάλα στα 1,60 ευρώ το κιλό, είχε ως συνέπεια να καλπάσουν οι τιμές στα παραδοσιακά τυροκομικά προϊόντα για τους καταναλωτές, φτάνοντας σε δυσθεώρητα ύψη καθώς η τιμή της (καλής) Φέτας ξεπερνά τα 10 ευρώ το κιλό όταν πέρυσι την ίδια περίοδο ήταν κατά 30% φθηνότερη. Όσο για την τιμή της γραβιέρας και κεφαλοτυριών, όπως το λαδοτύρι, κοντεύει να φτάσει στην τιμή που είχε η παρμεζάνα ένα χρόνο πριν!
Η αύξηση της τιμής στο γάλα για τους κτηνοτρόφους ήταν μια εξέλιξη που τροφοδοτήθηκε από την κατακόρυφη αύξηση των τιμών στις ζωοτροφές μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Σήμερα οι τιμές των ζωοτροφών είναι μειωμένες και μάλιστα αισθητά σε προϊόντα, όπως το καλαμπόκι και θα μπορούσε να πει κανείς ότι η μείωση των τιμών του γάλακτος για τους κτηνοτρόφους θα ήταν ένα αναγκαίο κακό, ώστε να γίνει η «διόρθωση» κατά τη χρηματιστηριακή ορολογία. Οι τιμές του γάλακτος οδηγούνται σε καθοδική πορεία, ωστόσο τα αίτια δεν είναι η μείωση των ζωοτροφών, αλλά η μείωση της κατανάλωσης και τα αδιάθετα τυριά που έχουν μείνει στις τυροκομικές επιχειρήσεις.
Στη Λέσβο η μείωση της κατανάλωσης εκτιμάται ότι φτάνει και στο 50% για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας και δεν αναφερόμαστε στην κατανάλωση εντός λεσβιακών συνόρων, αλλά στην εγχώρια ζήτηση και την εξαγωγική δραστηριότητα που έχουν τα τυροκομεία της Λέσβου καθώς ακόμα και οι καλύτεροι πελάτες τους μείωσαν κατακόρυφα τις παραγγελίες.
Στο ερώτημα ποια τυριά επιλέγουν οι καταναλωτές, η απάντηση είναι ότι υπάρχει μια μεγάλη στροφή στα λεγόμενα λευκά τυριά που λανσάρονται και ως παραδοσιακά, αλλά παρασκευάζονται από αγελαδινό γάλα, το οποίο έχει πολύ χαμηλότερη τιμή, καθώς διατίθεται περίπου στα 51 λεπτά του ευρώ το κιλό. Όταν οι χαμηλότερες τιμές που βρίσκει κανείς το εμφιαλωμένο γάλα το λίτρο στα σούπερ-μάρκετ είναι διπλάσιες για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ενώ για επώνυμα γάλατα η τιμή είναι ακόμα και πάνω από 1,60 ευρώ στο λίτρο.
Με τη φθηνότερη πρώτη ύλη του αγελαδινού γάλακτος παρασκευάζονται τα λευκά τυριά που επιλέγει ένα ποσοστό καταναλωτών, το οποίο δυσκολεύεται να πληρώσει τα προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) με αιγοπρόβειο γάλα, ενώ ενδεχομένως το ίδιο ισχύει και σ’ ένα ποσοστό της εστίασης που μπορεί να διαθέτουν, ως Φέτα, αγελαδινό λευκό τυρί καθώς δεν ελέγχει και κανένας στην αγορά!
Κάπως έτσι τα τυροκομικά προϊόντα από αιγοπρόβειο γάλα, τα προϊόντα ΠΟΠ που είναι η κορωνίδα της ποιότητας των εγχώριων τυροκομικών προϊόντων και σε επίπεδο Λέσβου πιέζονται από τον ανταγωνισμό και όταν μειώνεται η ζήτηση για τυριά τότε πέφτουν οι τιμές στην πρώτη ύλη.
Εδώ φαίνεται πόσο κρίσιμος μπορεί να είναι ο ρόλος των Συνεταιρισμών, που έχουν και δικά τους τυροκομεία, στο να δώσουν μια καλύτερη τιμή στα μέλη τους για το πρόβειο γάλα, που θα απορροφήσουν, αν και οι Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις που έχουν δικά τους τυροκομεία στον τόπο μας είναι μόνο τρεις: Στο Μανταμάδο, την Πέτρα και το Μεσότοπο.
Με τα παραπάνω δεδομένα η τιμή παραγωγού 1,60€ το κιλό στο πρόβειο ειδικά για φέτος μοιάζει με πολυτέλεια και η τάση είναι καθοδική. Μάλιστα κάποιοι παράγοντες του κτηνοτροφικού χώρου που παρακολουθούν με σκεπτικισμό τις εξελίξεις μένοντας μακριά από λογικές «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά», υποστήριζαν μιλώντας στα Νέα της Λέσβου ότι «αν κρατηθούν οι τιμές στο 1,40€ το κιλό αυτό θα αποτελέσει μια καλή εξέλιξη για την τοπική κτηνοτροφία, σύμφωνα και με τα ποσοστά μείωσης των τιμών στις ζωοτροφές».
Πάντως οι τοπικές τυροκομικές επιχειρήσεις τηρούν σιγή ιχθύος καθώς δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους, ζητώντας να απορροφήσουν το γάλα από τους Συνεταιρισμούς και τους μεμονωμένους κτηνοτρόφους που συνεργάζονται με τη λεγόμενη «ανοιχτή τιμή», δηλαδή παίρνοντας το γάλα με προκαταβολές, με την τιμή να καθορίζεται στην πορεία ανάλογα με το πού θα φτάσει στην Ελλάδα ή θα διαμορφωθεί από κάποια τυροκομική επιχείρηση και στη Λέσβο.
