- Στα λόγια οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης για χρηματοδότηση των Δήμων με σκοπό την προστασία της δημόσιας ασφάλειας μετά από τον φονικό σεισμό στη Σάμο πέρυσι τον Οκτώβριο
- 95.000 ευρώ για την κατεδάφιση 10 – 15 επικίνδυνων κτισμάτων στη Μυτιλήνη και τα χωριά
Άλυτο παραμένει το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει στο νησί μας (και όχι μόνο) με τα ετοιμόρροπα κτίσματα που γέρνουν επικίνδυνα πάνω από τα κεφάλια πεζών και οδηγών, από το κέντρο της Μυτιλήνης μέχρι και το Σίγρι. Οι εξαγγελίες της κυβέρνησης μετά από τον φονικό σεισμό στη Σάμο για σαφάρι ελέγχων και εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων προς τους Δήμους για την κατεδάφιση των επικίνδυνων κτιρίων έμειναν στα λόγια και τα ετοιμόρροπα κάθε χρόνο αυξάνονται, ειδικά στην περιφέρεια λόγω εγκατάλειψης.
Η διακήρυξη που έδωσε χθες στο φως της δημοσιότητας ο Δήμος Μυτιλήνης για την διεξαγωγή διαγωνισμού με σκοπό την κατεδάφιση επικινδύνως ετοιμόρροπων κτισμάτων, προϋπολογισμού 95.000 ευρώ είναι “σταγόνα στον ωκεανό”, αφού αυτό το ποσό επαρκεί μόλις για 10 – 15 κατεδαφίσεις, ενώ στην λίστα της Τεχνικής Υπηρεσίας υπάρχουν πάνω από 200 κτίρια χαρακτηρισμένα ως επικίνδυνα.
Σύμφωνα με τον Αντιδήμαρχο Έργων, Στρατή Τζιμή, μέχρι και σήμερα δεν έχει δοθεί από την κυβέρνηση ούτε ένα ευρώ στους Δήμους γι’ αυτές τις εργασίες, παρά τους κινδύνους που υπάρχουν για την δημόσια ασφάλεια. «Το τελευταίο διάστημα ενημερώθηκα ότι το Υπουργείο επεξεργάζεται ένα σχέδιο ενίσχυσης όλων των Δήμων αναλογικά προκειμένου να μπορέσουν να κατεδαφίσουν τα επικίνδυνα και εγκαταλελειμμένα κτίρια. Μέχρι σήμερα, όλες οι εργασίες που έχουν γίνει χρηματοδοτήθηκαν από ιδίους πόρους, όπως θα συμβεί και με το νέο διαγωνισμό που βγήκε στον αέρα. Κάθε χρόνο εντάσσουμε στον προϋπολογισμό μας συγκεκριμένα ποσά γι’ αυτό το σκοπό, αλλά όταν μιλάμε για 200 ετοιμόρροπα το κόστος δεν μπορεί να καλυφθεί χωρίς ειδική επιχορήγηση», τόνισε ο ίδιος.
Η καταγραφή
Η καταγραφή των εγκαταλελειμμένων και επικίνδυνων κτισμάτων στο νησί μας είχε ξεκινήσει από την Δημοτική Αρχή Γαληνού με σκοπό να απαλλάξει σταδιακά την Μυτιλήνη και τα χωριά από τον κίνδυνο κατάρρευσής τους, απειλώντας ακόμη και την σωματική ακεραιότητα διερχόμενων οχημάτων και πολιτών. Συνολικά, σε όλη τη Λέσβο, είχαν εντοπιστεί 400 περίπου επικίνδυνα κτίρια και επί δημαρχίας Γαληνού είχαν κατεδαφιστεί 22. Το 2020 κατεδαφίστηκαν μόλις τρία από το Δήμο Μυτιλήνης.
Βάσει νόμου, οι Υπηρεσίες της Πολεοδομίας αναλαμβάνουν να εντοπίσουν τους ιδιοκτήτες αυτών των κτιρίων και να τους ειδοποιήσουν για τις εργασίες που πρέπει να εκτελέσουν για την δημόσια ασφάλεια. Ο Δήμος δίνει ένα εύλογο χρονικό περιθώριο στους ιδιοκτήτες για να αναλάβουν τις ευθύνες τους, ειδικά σ’ αυτή την συγκυρία, αφού το κόστος ακόμη και για μια κατεδάφιση ενός ετοιμόρροπου κτιρίου ανέρχεται σε μερικές χιλιάδες ευρώ. Ένας μικρός αριθμός ιδιοκτητών ανταποκρίθηκε στα έγγραφα του Δήμου και κίνησε τις διαδικασίες για την εφαρμογή του νόμου. Ωστόσο, η ανάγκη να συνεχίσουν τις παρεμβάσεις τους οι Δήμοι εξακολουθεί να είναι επιβεβλημένη, ώστε να απαλλαγεί το νησί μας από τα χαλάσματα που καταρρέουν χρόνο με τον χρόνο και σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν εστίες μόλυνσης για μια ολόκληρη γειτονιά.
Χρονοβόρες και κοστοβόρες διαδικασίες
Όπως έχει αποδειχθεί, οι διαδικασίες αυτές είναι χρονοβόρες και ιδιαίτερα κοστοβόρες για τον Δήμο, αφού πολλά από τα χαρακτηρισμένα ως επικίνδυνα κτίσματα είναι αγνώστου ιδιοκτήτη ή οι ιδιοκτήτες δεν δέχονται να αναλάβουν τις ευθύνες τους επειδή ζουν στο εξωτερικό. Σύμφωνα με την σχετική νομοθεσία, εάν η Επιτροπή των μηχανικών κρίνει ότι πρέπει ένα κτίριο να επισκευαστεί ή να κατεδαφιστεί, ο ιδιοκτήτης οφείλει να αναλάβει το κόστος αυτών των εργασιών, είτε έχει σκοπό να αξιοποιήσει την περιουσία του, είτε όχι. Σε διαφορετική περίπτωση, πρέπει να συνταχθεί μελέτη που θα περιλαμβάνει κάθε στάδιο του έργου (ΦΠΑ, απρόβλεπτα κλπ.) και στη συνέχεια συνεργεία του Δήμου να εκτελέσουν τις εργασίες. Το κόστος και σ’ αυτή την περίπτωση βαρύνει τον ιδιοκτήτη και είναι πολύ μεγαλύτερο, αφού ακολουθούνται οι τιμές του ΥΠΕΧΩΔΕ για τα δημόσια έργα.
Η δαπάνη για την κατεδάφιση εξαρτάται από την κατάσταση του κτιρίου, τα τετραγωνικά μέτρα και άλλες παραμέτρους που συνυπολογίζονται πριν εκτελεστούν οι εργασίες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μπορεί να κοστίσει σε έναν ιδιοκτήτη από 1.000 μέχρι και 10.000 ευρώ, αν ο Δήμος αναλάβει όλες τις διαδικασίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά από τον σεισμό στη Σάμο, πέρυσι τον Οκτώβριο, εξαιτίας του οποίου έχασαν την ζωή τους δύο νέα παιδιά όταν κατέρρευσε ετοιμόρροπο κτίσμα, ο Στρατής Κύτελης, με την ιδιότητα του Προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Βορείου Αιγαίου, ανέλαβε την πρωτοβουλία να ζητήσει από τους Δημάρχους των νησιών μας την καταγραφή όλων των επικίνδυνων κτιρίων και παράλληλα τους κάλεσε να καταθέσουν τις προτάσεις τους για την διαχείριση του προβλήματος. Ωστόσο, από τότε μέχρι σήμερα ελάχιστα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση με συνέπεια ο κίνδυνος να αυξάνεται αντί να εξαλειφθεί.
Το τελευταίο διάστημα, το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει θέσει επί τάπητος τα προβλήματα του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίρια και στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκε ότι βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας νομοθετική πρωτοβουλία. Με τη ρύθμιση αυτή επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο για τα ετοιμόρροπα κτίρια (που ισχύει από το 1929) και αντιμετωπίζονται διαχρονικά κενά της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά στη δυνατότητα γρήγορων επεμβάσεων για την επισκευή των εγκαταλελειμμένων κτιρίων από τους Δήμους ή και άλλους φορείς, χωρίς το ιδιοκτησιακό καθεστώς να λειτουργεί απαγορευτικά. Το κόστος των επεμβάσεων θα καλύπτεται από δημόσιους πόρους και στη συνέχεια ο φορέας της επέμβασης θα μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ακινήτου μέχρι την αποπληρωμή της δαπάνης από τους ιδιοκτήτες του κτιρίου.