γράφει ο
Μάκης Αξιώτης
Η αυξανόμενη πολυπλοκότητα του κοινωνικού και πολιτικού τοπίου, οδηγεί την σκέψη στην συνάρθρωση πληθώρας διαφορετικών αγώνων και αιτημάτων, που δεν μπορούν όλα να αναχθούν σε ταξικές σχέσεις! Αυτά τα είπε κάποτε ο Γκράμψι! Φεμινισμός, Οικολογία, αντιρατσισμός θα μπορούσαν να οδηγήσουν τα διάφορα στρώματα να συμμερίζονται ένα σύνολο ιδεών και αξιών ώστε να καταλήγουν σε μια υψηλότερη σύνθεση, μια συλλογική βούληση που μπορεί να ενοποιήσει ένα «ξητούμενο ιστορικό «συνασπισμό», μέσα στην «έρημο χώρα»του 21ου αι! Όμως διαφαίνονται ελάχιστες οάσεις, μέσα στην τεράστια, αχαρτογράφητη, κοινωνική παθολογία του αιώνα που διανύουμε!
Αποτελούν την βαθειά αίσθηση ενοχής, για τον χαμένο παράδεισο των μεγάλων αφηγήσεων. Καταλήγουν σε κινήσεις και πρακτικές ατομικής αναζήτησης, μέσα στην διαφαινόμενη διάψευση των προσδοκιών της ύπαρξης! Η αυτοεπιβεβαίωση, που θα καταλήξει μετά την πράξη, σε ισοδύναμα ψυχικής ηρεμίας! Έστησα ένα πανώ, είπα ότι «γνωρίζω τι γίνεται», φαντάζω διαφορετικός από τους γύρω μου, θα πιω μετά τον καφέ μου, θα συζητήσω για τον Κροπότκιν και θα κοιμηθώ, σκεπτόμενος την καθημερινότητα της επόμενης μέρας! Δυστυχώς αυτοί που περνάνε από δίπλα και τρέχουν για να ζήσουν ή να σπαταλήσουν αυτά που έχουν, ίσως να φωτογραφήσουν το πανώ, για να το βάλουν στην συλλογή των γκράφιτι που αφορούν την αισθητική των τοίχων της πόλης! Είναι ακριβώς ίδιοι με τους κατόχους του πανώ, αλλά αποτελούν άλλου είδους γρανάζια της μικροεξουσίας, της βιοπολιτικής, που προείπε ο Μισέλ Φουκώ!
Πολλές οι μικρές αυτές οάσεις, σαν κηλίδες λαδιού που ενώνονται μέσα στην απεραντοσύνη του ακύμαντου νερού, μπορεί να μεγαλώσουν! Μια πλατεία γεμίζει κόσμο! Τότε μπορεί η αόρατη εξουσία να φανερώσει κάποιο δάκτυλό της, να ανάψουν ορισμένοι κάδοι και να δώσει σάρκα και οστά στα όνειρα της αυτοεπιβεβαίωσης! Όμως σαν τα κυματάκια που διασπείρονται κυκλικά και προβλέψιμα από μια πετρούλα, στο απέραντο, αόρατο «τίποτα» της Εξουσίας, όλα σβήνουν όσο απομακρύνονται χρονικά από την μικρή αρχή ή βρίσκουν κάποια βραχώδη ακτή και τσακίζονται, χωρίς ορατό μελλοντικό σημάδι, στα βράχια! Γιατί είτε σε τεράστιες ακύμαντες επιφάνειες, είτε σε σκοτεινές βραχώδεις ακτές, η Παγκόσμια Εξουσία είναι πια υπερτοπική, αόρατη και στους καιρούς μας, τα μόνα ορατά παγόβουνα είναι κάποιες στατιστικές διαπιστώσεις για τους λίγους πολυεκατομμυριούχους που λυμαίνονται τον κόσμο μας!
Το αόρατο πλέγμα, όπως τα εκατοντάδες στρέμματα μυκηλίων κάτω από ένα φανταχτερό υπέργειο μανιτάρι είναι κάτω από τα πόδια μας και τα κρατά!! Και «ανησυχεί» όταν αργούν να εμφανιστούν τα «πανώ και οι πλατείες», όπως τότε, στην χούντα, φάνταζαν αδειανά τα γήπεδα! Πίσω από τις γρίλιες κάποιου κλειστού παραθύρου, κάποιος χαμογελά, βλέποντας τα συνθήματα στα πανώ και ακούγοντας τα επαναστατικά τραγούδια! Αυτά που είχαν ορατό προλεταριάτο στον καιρό τους και ορατούς τόπους αντίστασης! Τότε που οι οάσεις ήταν η μια δίπλα στην άλλη και η εξουσία ορατή! Τα χειμερινά ανάκτορα, τα καπνεργοστάσια στην Θεσσαλονίκη, τα εργοστάσια στο Σικάγο, οι Σάκκο και Βαντζέττι!
Τώρα τα «λαϊκά στρώματα», που τόσο πια έχουν κολλήσει στα στόματα των «καθοδηγητών» είναι αόρατα και κατακερματισμένα! Πλήθος μικροαστοί, θύματα της κρίσης του 2008 και της Κορωνο-βιοπολιτικής, απόβλητοι της κοινωνίας που την εκδικούνται ανακυκλώνοντας την δράση τους στο ορατό πεδίο, εκατομμύρια «άλλοι», άστεγοι ταξιδιώτες της βίας και της πείνας, που ποδηγετούνται από ομάδες «έμμισθων φιλανθρώπων! Αυτή είναι η κρούστα του ανθρώπινου πλανήτη! Ανθρώπινη μάζα, που δρα αυτόματα για να επιβιώσει ή και να «ευτυχήσει», δεμένη ατομικά από τα σχοινάκια του απέραντου υπόγειου πλέγματος, που ελέγχει αόρατα τα πάντα! Ποιοι θα πεθάνουν αβοήθητοι και ανεμβολίαστοι από τον κορωνοϊό, ποιοι θα μείνουν χωρίς σπίτια και ζωή, ποια παιδιά θα οδηγηθούν στην πορνεία! Αυτή η βιοεξουσία κατόρθωσε να πείσει όλη αυτή την «ανθρώπινη Μισανθρωπία», ότι μπορεί και αυτή να σηκωθεί κάποτε από το χώμα, να ονειρευτεί ότι μπορεί και πρέπει να το επιδιώκει, να γίνει ένας ακόμα Μπιλ Γκέιτς.
Αυτοί λοιπόν που περνούν γύρω σας και είναι οι πολλοί, σας καταλαβαίνουν και σας οικτίρουν που ζητάτε ακόμα ένα όραμα γεμάτης από νόημα ζωής και δεν θέλετε και εσείς να γίνετε Μπιλ Γκέιτς!!! Σας διαβεβαιώνω πως υπάρχουν και άλλοι τόσοι, που δεν βλέπουν στα όνειρά τους τους υπερτοπικούς πολυεκατομμυριούχους, αλλά σιωπηλοί δεν ισχυρίζονται «ότι μόνον αυτοί γνωρίζουν αυτήν την αλήθεια», ούτε χρειάζονται αυτοεπιβεβαιώσεις αυτής τους της ουτοπίας!
Η αλληλεγγύη, ύψιστη ανθρώπινη πράξη, ο σεβασμός της διαφορετικότητας, ο αγώνας για την ισονομία και το ισότιμο μοίρασμα πόρων και ευκαιριών στον πλανήτη, μπορούν και πρέπει να αποτελούν το προϊόν της σωστής ανθρώπινης επιδίωξης και πράξης! Και αποτελούν τις «οάσεις» μέσα στους μελανούς καιρούς! Όμως αυτές απλά τακτοποιούν, αποσπασματικά τα απονέρια της ανθρώπινης δυστυχίας, που προκαλείται από τα «εργοστάσια» της παγκόσμιας εξουσίας! Και μάλιστα η «φιλανθρωπία» στο ατομικό ή μικροσυλλογικό επίπεδο, επιδιώκεται να υπάρχει από αυτά τα υπερτοπικά κέντρα! Τα οποία έχουν και τα ίδια «φιλάνθρωπες συνιστώσες» στο ορατό πεδίο!
Χωρίς να απεμπολείται η ατομική προϋπόθεση της αλληλέγγυας φύσης του ανθρώπου, θα πρέπει ταυτόχρονα, εκτός από το αποτέλεσμα της δυστοπίας (φτώχεια, ανισότητα, εγκλήματα, εκτοπισμοί) να μελετάται και η αντιμετώπιση της αιτίας!! Αν θέλουμε να ισχυριζόμαστε (μας βολεύει) ότι η Εποχή μας είναι Μεταβατική προς κάτι που θα ανατείλει αύριο, πρέπει να τεθεί μπροστά μας και να προγραμματιστεί κάποια νέα, «μεγάλη αφήγηση», που θα στερέψει την πηγή παραγωγής της δυστοπίας!! Και έτσι ξαναγυρίζουμε στην αρχή του κειμένου! Μιας Πλουραλιστικής Ριζοσπαστικής Δημοκρατίας (Ερνέστο Λακλάου-Σαντάλ Μουφ), στην οποία δεν θα ήταν ανάμεσα στους δύο ο ένας αρχηγός!
*Μισανθρωπία, δικός μου νεολογισμός που δεν σημαίνει το μίσος προς τον άλλο, αλλά το μίσος των μισών για τους άλλους μισούς!
