Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

O παιδικός καρκίνος για τον οποίο δεν θέλουμε να μιλάμε

Άρθρα & Δημοσιεύσεις

Τελευταία Άρθρα & Ειδήσεις

Η 15η Φεβρουαρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου τιμώντας όλα τα παιδιά και τις οικογένειές τους που βιώνουν τις επιπτώσεις της νόσου, αναγνωρίζοντας τον πόνο και τις δυσκολίες τους, και ευαισθητοποιώντας την παγκόσμια κοινότητα. Φέτος στη Λέσβο αυτή η μέρα φάνηκε εντονότερα, καθώς τρεις πατεράδες παιδιών που θεραπεύτηκαν από τον καρκίνο, έχουν πάρει από το 2022 την πρωτοβουλία και συγκρότησαν στη Λέσβο παράρτημα του Συλλόγου Γονέων και Φίλων Παιδιών με καρκίνο “Φλόγα”, ενός σημαντικού φορέα που υποστηρίζει γονείς που έχουν παιδιά με καρκίνο, εξασφαλίζοντας κατά βάση τη στέγασή τους. Η “Φλόγα” διαθέτει ξενώνες για οικονομικά αδύναμους γονείς που δεν μπορούν να ανταποκρίνονται, κατά το διάστημα που πρέπει να βρίσκονται στα νοσοκομεία Παίδων στην Αθήνα για να υποβάλλονται τα παιδιά τους σε θεραπείες και αυτά τα διαστήματα είναι μεγάλα, υπερβαίνουν και τον ένα χρόνο σε κάποιες περιπτώσεις. 

Αυτοί οι τρεις γονείς φέρνοντας τη Φλόγα στη Λέσβο διοργάνωσαν φέτος την πρώτη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τετάρτης στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης και είχε επιτυχία. Έχουν όμως διοργανώσει και άλλες εκδηλώσεις που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, η οποία όσο κι αν δεν θέλει να ακούει τη λέξη καρκίνος, τελικά το πρόβλημα είναι μπροστά μας.

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)  επικαλείται τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σύμφωνα με τα οποία υπολογίζεται ότι 400.000 παιδιά και έφηβοι ηλικίας 0-19 ετών διαγιγνώσκονται με κάποια μορφή καρκίνου ετησίως. Σε χώρες υψηλού εισοδήματος, όπου ολοκληρωμένες υπηρεσίες φροντίδας υγείας είναι γενικά προσβάσιμες, πάνω από το 80% των παιδιών με καρκίνο θεραπεύονται σε αντίθεση με χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπου θεραπεύονται λιγότερο από το 30%. Το Ευρωπαϊκό παράρτημα του Childhood Cancer International (CCI) εκτιμά ότι 5.000 παιδιά έως 15 χρονών νοσούν κάθε χρόνο στην Ευρώπη, ενώ πάνω από 500.000 άτομα έχουν επιβιώσει από τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας.

 

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, το 2020, ο ετήσιος αριθμός νέων περιστατικών σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών ήταν 16 ανά 100.000 άτομα, τιμή που είναι ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ (15 ανά 100.000 άτομα) (Πηγή: Ευρωπαϊκό Μητρώο Ανισοτήτων, ΟΟΣΑ & ΕΕ). Οι λευχαιμίες (6,3/100.000), οι καρκίνοι εγκεφάλου-κεντρικού νευρικού συστήματος (3,2/100.000), τα μη-Hodgkin λεμφώματα (1,3/100.000), οι νεφρικοί όγκοι (0,8/100.000), και το λέμφωμα Hodgkin (0,7/100.000) αποτέλεσαν τους συχνότερους τύπους παιδικών καρκίνων στην Ελλάδα το 2020, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Παρατηρητηρίου Καρκίνου (Global Cancer Observatory), του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Διεθνούς Οργανισμού Ερευνών για τον Καρκίνο.

 

Τι προκαλεί καρκίνο στα παιδιά;

Σε αντίθεση με αυτούς των ενηλίκων, οι παιδικοί καρκίνοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν μπορούν να αποδοθούν σε συγκεκριμένα αίτια. Παρά την πληθώρα μελετών για τον εντοπισμό των αιτιολογικών παραγόντων του παιδικού καρκίνου, για ελάχιστους τύπους εξ αυτών η εκδήλωση συσχετίστηκε ή αποδόθηκε ευθέως με συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς παράγοντες ή συνήθειες του τρόπου ζωής. Όσον αφορά δε στην κληρονομικότητα, με βάση τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα, μόνο το 10% περίπου όλων των παιδιών με καρκίνο φαίνεται να είχε προδιάθεση λόγω γενετικών παραγόντων. Ορισμένες χρόνιες λοιμώξεις, όπως οι λοιμώξεις από τους ιούς HIV ή Epstein-Barr και η ελονοσία αποτελούν παράγοντες κινδύνου για παιδικό καρκίνο, ιδιαίτερα στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

 

Έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία

Ενώ είναι δύσκολο να προληφθεί ο παιδικός καρκίνος, η έγκαιρη διάγνωση, θεραπεία, φροντίδα και υποστήριξη των παιδιών με καρκίνο έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του ποσοστού επιβίωσης των παιδιών αυτών, ειδικότερα σε χώρες υψηλού εισοδήματος. Όπως συμβαίνει με τις νεοπλασίες στους ενήλικες, έτσι και ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας αφορά και στα δύο φύλα και μπορεί να εντοπιστεί σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Γονείς/κηδεμόνες και επαγγελματίες υγείας μπορούν να ανιχνεύσουν ύποπτα συμπτώματα, ώστε να ακολουθήσει η κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία. Τα συμπτώματα που πρέπει να προσέχουν είναι:

  • Πυρετός χωρίς εστία λοίμωξης που επιμένει ή που ανταποκρίνεται στα αντιπυρετικά και επανεμφανίζεται
  • Σοβαροί και επίμονοι πονοκέφαλοι
  • Έμετοι (ιδιαίτερα πρωινοί)
  • Αλλαγή συμπεριφοράς
  • Σπασμοί
  • Αιφνίδιος στραβισμός
  • Διόγκωση ή πτώση βλεφάρων
  • Μελανιές που δημιουργούνται εύκολα
  • Πόνος στα οστά
  • Δυσκολία στο βάδισμα
  • Ανορεξία
  • Απώλεια βάρους
  • Κακοδιαθεσία

Ο καρκίνος αρχίζει να αναπτύσσεται όταν σε ένα κύτταρο του οργανισμού δημιουργηθούν βλάβες στο DNA του, με αποτέλεσμα αυτό να αρχίζει να πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα. Ο ανώμαλος πολλαπλασιασμός του κυττάρου αυτού οδηγεί στη γένεση του καρκίνου.

Οι κυριότερες μορφές παιδικού καρκίνου είναι οι λευχαιμίες, οι εγκεφαλικοί όγκοι και τα λεμφώματα. Η έγκαιρη διάγνωση και η ορθή αντιμετώπιση συμβάλλουν στην αύξηση του ποσοστού ίασης των παιδιών, που φθάνει μέχρι και το 75%.

Οι γονείς οφείλουν να φροντίζουν, ώστε τα παιδιά να παρακολουθούνται συχνά από γιατρό και σε περίπτωση που παρατηρήσουν οποιαδήποτε ασυνήθιστα συμπτώματα – εμφάνιση μάζας, ογκιδίου, ή πρηξίματος σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος του παιδιού, ανεξήγητη χλομάδα, επίμονη κούραση, απότομες αλλαγές στη συμπεριφορά κ.ά. – πρέπει να ζητήσουν αμέσως ιατρική συμβουλή.

Κατά τα τελευταία 30 χρόνια έχει καταγραφεί στην Ευρώπη, μια σημαντική αύξηση του αριθμού των περιπτώσεων καρκίνου σε παιδιά και σε εφήβους. Παράλληλα έχει σημειωθεί μια επιτάχυνση της τάσης αυτής.

Υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες συμπεριλαμβανομένης της χειρουργικής επέμβασης, της χημειοθεραπείας, της ακτινοθεραπείας και συνδυασμού αυτών, καθώς και μέθοδοι διαχείρισης που έχουν αυξήσει σημαντικά το ποσοστό επιβίωσης. Όταν εντοπιστεί και διαγνωστεί έγκαιρα, ο καρκίνος είναι πιο πιθανό να ανταποκριθεί στη θεραπεία που μπορεί να είναι λιγότερο εντατική και να οδηγήσει σε μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης με λιγότερη ταλαιπωρία και μικρότερο οικονομικό κόστος.

Σκοπός της θεραπείας του παιδικού καρκίνου δεν είναι μόνο η ίαση, αλλά και η διατήρηση της ποιότητας ζωής και της ψυχολογικής και κοινωνικής ευεξίας των νεαρών ασθενών, που διαταράσσεται από την ίδια τη νόσο, αλλά και από την απώλεια του φυσιολογικού ρυθμού ζωής εξαιτίας της ή εξαιτίας των παρενεργειών από τη μακρόχρονη θεραπεία.

 

Παγκόσμια Πρωτοβουλία

Το 2018, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με την υποστήριξη του Ερευνητικού Νοσοκομείου Παίδων St. Jude Children’s Research Hospital, εγκαινίασε την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για τον Παιδικό Καρκίνο, προκειμένου να παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες και τεχνική βοήθεια στις εθνικές κυβερνήσεις για τη δημιουργία και τη διατήρηση υψηλής ποιότητας προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης του παιδικού καρκίνου. Τον Δεκέμβριο του 2021, η ίδια Πρωτοβουλία εγκαινίασε Παγκόσμια Πλατφόρμα για την Πρόσβαση σε Αντικαρκινικά Φάρμακα για παιδιά και εφήβους, την πρώτη του είδους της, για την εξασφάλιση αδιάλειπτης παροχής ποιοτικών και σύμφωνα με τα βέλτιστα πρότυπα φροντίδας υγείας φαρμάκων ανά τον κόσμο.  

Στόχος του όλου εγχειρήματος είναι να επιτευχθεί τουλάχιστον 60% επιβίωση για όλα τα παιδιά του κόσμου με καρκίνο έως το 2030. Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας μπορεί να ιαθεί. Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορούν να νικήσουν τον καρκίνο με έγκαιρη διάγνωση, εξειδικευμένη θεραπεία, φροντίδα και υποστήριξη.

spot_img

More articles