Υαλοειδεκτομή

Του Οφθαλμίατρου
Γεωργίου Τριχώνα

Τι είναι η υαλοειδεκτομή (βιτρεκτομή); 

Η υαλοειδεκτομή ή βιτρεκτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία αφαιρείται το υαλοειδές από το εσωτερικό του ματιού. Το υαλοειδές είναι πολλές φορές υπεύθυνο για παθήσεις του αμφιβληστροειδούς και η αφαίρεσή του οδηγεί σε ίαση του αμφιβληστροειδούς. Ο αμφιβληστροειδής είναι ένας φωτοευαίσθητος ιστός, που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ματιού. Tο υαλοειδές είναι ένα διαφανές ζελέ που γεμίζει το εσωτερικό του ματιού. 

Γιατί μπορεί να χρειαστεί κάποιος υαλοειδεκτομή; 

• Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. 
• Σοβαρό τραύμα του ματιού. 
• Μεμβράνη με ρυτίδωση του αμφιβληστροειδούς ή αλλιώς επι-αμφιβληστροειδική μεμβράνη. 
• Οπή ωχράς κηλίδας. 
• Προβλήματα μετά από χειρουργείο καταρράκτη. 
• Εσωτερική αιμορραγία στο μάτι κυρίως λόγω διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας.

Πώς πραγματοποιείται η υαλοειδεκτομή και πώς μπορεί να βελτιώσει την όρασή μας;

 Κατά τη υαλοειδεκτομή χρησιμοποιούνται ειδικά εργαλεία 25, 23 ή 27 G με τα οποία γίνονται ειδικοί χειρισμοί μέσα στο μάτι. Μέσα από μικρά τροκάρ που τοποθετούνται στον σκληρό (άσπρο μέρος του ματιού) εισέρχονται μέσα στο μάτι λαβίδες με τις οποίες μπορεί να αφαιρεθεί ουλώδης ιστός ή κάποια μεμβράνη που παραμορφώνουν τον αμφιβληστροειδή. Η όρασή μας είναι θολή όταν ο αμφιβληστροειδής είναι παραμορφωμένος. Επίσης ένα ξένο σώμα μπορεί να καρφωθεί μέσα στο μάτι μετά από τραύμα. Τα περισσότερα ξένα σώματα προκαλούν απώλεια της όρασης αν δεν αφαιρεθούν εγκαίρως. 

Η υαλοειδεκτομή συχνά βελτιώνει ή σταθεροποιεί την όρασή μας. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου αφαιρούνται όλες οι θολερότητες από το εσωτερικό του ματιού είτε είναι από κάποια αιμορραγία, είτε μετά από φλεγμονή ή μόλυνση ώστε το φως να εστιάζει στον αμφιβληστροειδή. Κατά την διάρκεια του χειρουργείου το υαλοειδές αντικαθίσταται από ένα υγρό που μοιάζει μα αλατόνερο. 

Ποια είναι η διαδικασία του χειρουργείου της υαλοειδεκτομής; 

Προεγχειρητικά: Πριν το χειρουργείο θα χρειαστεί να κάνεις κάποιες γενικές εξετάσεις αίματος και ένα καρδιογράφημα. Αν πρόκειται για γενική αναισθησία θα χρειαστεί και ακτινογραφία θώρακος. Συνήθως το χειρουργείο πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και μέθη.

Διεγχειρητικά: Το χειρουργείο μπορεί να διαρκέσει μια ή και περισσότερες ώρες ανάλογα με την κατάσταση του ματιού. Το χειρουργείο πραγματοποιείται με τη χρήση μικροσκοπίου. Οι χειρισμοί μέσα στο μάτι γίνονται με τη χρήση τροκάρ κάνουλας που είναι μικροσκοπική και οι τομές γίνονται στο σκληρό, που είναι το άσπρο μέρος του ματιού. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να κάνει laser τον αμφιβληστροειδή ώστε να μειώσει τις πιθανότητες μιας μελλοντικής αιμορραγίας ή για να θεραπεύσει μια ρωγμή του αμφιβληστροειδούς. Στο τέλος του χειρουργείου συχνά τοποθετείται μια φυσαλίδα αέρα ή αερίου μέσα στο μάτι ώστε να επικολληθεί ο αμφιβληστροειδής. Η φυσαλίδα θα απορροφηθεί σιγά-σιγά. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις μπορεί να τοποθετήσει έλαιο σιλικόνης που θα χρειαστεί να αφαιρεθεί στο μέλλον. 

Μετά το χειρουργείο: Η υαλοειδεκτομή πλέον στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται χωρίς την χρήση ραμμάτων, με αποτέλεσμα η ανάρρωση των ασθενών να είναι πολύ γρήγορη. Μετά το χειρουργείο το μάτι θα παραμείνει κλειστό μέχρι την επόμενη μέρα που θα σας εξετάσει ο οφθαλμίατρός σας. Μπορεί να υπάρχει λίγη ευαισθησία, αίσθημα ξένου σώματος και ήπιος πόνος στο μάτι. Το μάτι θα χρειαστεί να καλύπτεται με κάποια γάζα. Ο οφθαλμίατρός σας θα συνταγογραφήσει κάποιες οφθαλμικές σταγόνες και θα σας συμβουλέψει σχετικά με τις καθημερινές δραστηριότητές σας. Αν τοποθετηθεί φυσαλίδα αερίου μέσα στο μάτι ο οφθαλμίατρός σας θα σας πει αν χρειάζεται κάποια συγκεκριμένη θέση της κεφαλής μέχρι να απορροφηθεί. Απαγορεύεται να πετάξετε με αεροπλάνο ή να ανεβείτε σε υψηλό υψόμετρο μέχρι να απορροφηθεί η φυσαλίδα. Μια απότομη αλλαγή σε υψόμετρο προκαλεί επικίνδυνη αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης με καταστροφικές συνέπειες.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το χειρουργείο; 

Όλα τα χειρουργεία έχουν κάποιους κινδύνους, αλλά το ρίσκο είναι πολύ μικρότερο από το όφελος που μπορεί να έχει ένα χειρουργείο. Η πιο συχνή παρενέργεια της υαλοειδεκτομής είναι καταρράκτης, ο οποίος συνήθως εμφανίζεται μήνες μετά το χειρουργείο.

Κάποιοι από τους άλλους κίνδυνους μπορεί να είναι: 

• Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, όχι συχνή. 
• Μειωμένη όραση, όχι συχνή. 
• Υψηλή πίεση στο μάτι, όχι συχνή. 
• Μόλυνση, σπάνια. 
• Αιμορραγία, σπάνια. 

Πόσο θα βελτιωθεί η όραση μετά το χειρουργείο της υαλοειδεκτομής;

Η όρασή σας μετά το χειρουργείο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, κυρίως όμως από την αιτία που οδήγησε στην μείωση της όρασής σας πριν το χειρουργείο. Βλάβες στην ωχρά κηλίδα ή αποκόλληση της ωχράς κηλίδας είναι σημαντικοί επιβαρυντικοί παράγοντες. Ο οφθαλμίατρός σας θα συζητήσει μαζί σας την πρόγνωσή σας πριν το χειρουργείο.