- Σε κοροϊδία άνευ προηγουμένου εξελίσσονται οι πληρωμές του Μεταφορικού Ισοδύναμου, χωρίς την τήρηση προθεσμιών και χρονοδιαγραμμάτων
- Ως απλοί θεατές παρακολουθούν οι τοπικοί αυτοδιοικητικοί και πολιτικοί εκπρόσωποι την υπονόμευση αυτού του μέτρου και μάλιστα σε περίοδο έλλειψης ρευστότητας στην αγορά
Το μεταφορικό ισοδύναμο εφαρμόστηκε για πρώτη φορά (σαν αστείο) τον Ιούλιο του 2018 από την προηγούμενη κυβέρνηση, αρχικά πιλοτικά σε 42 νησιά του ανατολικού Αιγαίου λόγω προσφυγικού και κατάργησης του ΦΠΑ, η οποία ωστόσο δεν προχώρησε στη Λέσβο και κάπως έτσι έμειναν στον τόπο μας και ο μειωμένος ΦΠΑ και το Μεταφορικό Ισοδύναμο!
Παρά τη δυσπιστία της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της έναντι του νέου εγχειρήματος στη λογική ότι δεν επρόκειτο να εφαρμοστεί σωστά και να καλύψει αντικειμενικά τις ανάγκες (και πού θα βρίσκονταν οι πόροι ήταν το ερώτημα!), η προηγούμενη κυβέρνηση παρά την… απειρία της «πρώτης φοράς αριστερά», με αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό Ναυτιλίας τον Νεκτάριο Σαντορινιό κατάφερε με απόλυτη συνέπεια να ανταποκριθεί στις ανάγκες και να το επεκτείνει.
Το 2019 “ανέτειλε” για το Μεταφορικό Ισοδύναμο με διαθέσιμο προϋπολογισμό 156 εκατομμύρια ευρώ μέσω του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, με στόχο κατά τη διάρκεια του έτους το μέτρο να καλύψει και άλλους τομείς.
Μεσολάβησαν οι εκλογές το 2019 και μετά το καλοκαίρι η Νέα Δημοκρατία ως νέα κυβέρνηση άρχισε να αντιμετωπίζει από διαφορετική οπτική γωνία το Μεταφορικό Ισοδύναμο, ελαστικοποιώντας τις προθεσμίες των πληρωμών, με το αιτιολογικό των αλλαγών που προωθούσε για να ενταχθεί και η Κρήτη και μάλιστα για ένα παρατεταμένο διάστημα το νέο μέτρο είχε «παγώσει»! Δεν ήταν όμως μόνο αυτό, καθώς ο Υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης από του βήματος της Βουλής έσπευδε να σχολιάσει τότε πως δεν υπάρχει ενδιαφέρον των νησιωτών για το Μεταφορικό Ισοδύναμο και οι αιτήσεις που γίνονται δεν είναι πολλές.
Προφανώς ο κ. Πλακιωτάκης προσπαθoύσε έμμεσα να πείσει ότι οι… νησιώτες δεν επιθυμούν την επιδότηση του Μεταφορικού Ισοδύναμου στα εισιτήριά τους, ούτε οι επιχειρήσεις να τους επιστρέφονται κάθε εξάμηνο περί τα 8 εκατομμύρια ευρώ από τις χιλιομετρικές διαφορές που προκύπτουν στα μεταφορικά κόστη!
Κάπως έτσι αναλώθηκε το 2020 για το μεταφορικό ισοδύναμο με την κυβέρνηση να μεταθέτει προς τα πίσω τις πληρωμές αλλάζοντας το πλαίσιο, καθώς ενώ οι προκάτοχοί τους πλήρωναν τα μεταφορικά κόστη στις επιχειρήσεις στο τρίμηνο, η παρούσα κυβέρνηση μετέθεσε επίσημα τις πληρωμές κάθε εξάμηνο, δηλαδή 4 από δυο φορές το χρόνο. Ωστόσο ούτε αυτό δεν τηρείται, καθώς σαν να μην έφτανε που έκαναν το τρίμηνο εξάμηνο, δεν πληρώνουν ούτε στο εξάμηνο τους επαγγελματίες!
Για να το σημειώσουμε με πιο απλά λόγια, να αναφέρουμε ότι τον Ιανουάριο του 2022 έπρεπε να είχε πληρωθεί το Μεταφορικό Ισοδύναμο των επιχειρήσεων για το δεύτερο εξάμηνο του 2021, το οποίο παραμένει ακόμα απλήρωτο κι αυτό ενώ σε 16 μέρες συμπληρώνεται και το πρώτο εξάμηνο του 2022 και πρέπει να πληρωθούν και αυτές οι επιδοτήσεις των μεταφορικών!
Τα εισιτήρια των επιβατών
Ιδιαίτερα θολό είναι το τοπίο και για τα μεταφορικά κόστη των επιβατών, δηλαδή τα ποσά των 30 περίπου ευρώ που εισπράττουν οι επιβάτες για τις μετακινήσεις τους με τα πλοία (καμπίνα) και με τα αεροπλάνα, τα οποία διαμορφώνονται ανάλογα με το δρομολόγιο! Ωστόσο όποιος ταξιδεύει με αεροπλάνα και βαπόρια θα πρέπει να περιμένει πολύ για να πάρει τα χρήματά του, καθώς μέχρι τώρα οι πληρωμές που έχουν γίνει καλύπτουν μέχρι και το Σεπτέμβριο του 2021 (δηλαδή έχουμε 8 μήνες απλήρωτο το Μεταφορικό Ισοδύναμο των επιβατών).
Υπενθυμίζουμε πως επί προηγούμενης ηγεσίας το Μεταφορικό Ισοδύναμο των επιβατών πληρωνόταν για κάθε προηγούμενο μήνα τον επόμενο, δηλαδή υπέβαλε κανείς τα εισιτήρια του Ιουνίου και πληρωνόταν τον Ιούλιο. Τώρα έχουν περάσει οκτώ μήνες από τον περασμένο Οκτώβριο και ο κόσμος δεν ξέρει ακόμα πότε θα πληρωθεί.
Εμπαιγμός
Σε επίπεδο Γενικής Γραμματείας Αιγαίου, που έχει και την αρμοδιότητα για την εφαρμογή του Μεταφορικού Ισοδύναμου, έχουν γίνει όλες οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για τις πληρωμές τόσο του Μεταφορικού Ισοδύναμου των επιχειρήσεων, όσο και των εισιτηρίων στους επιβάτες με τα πλοία και τα αεροπλάνα. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως η Γενική Γραμματεία ό,τι είχε να κάνει το έκανε και το όλο θέμα πλέον εξαρτάται από το Υπουργείο Οικονομικών, που θα πρέπει να εκταμιεύσει τους πόρους που αντιστοιχούν στο Μεταφορικό Ισοδύναμο για να πληρωθούν οι δικαιούχοι.
Μέχρι τώρα δεν υπάρχει κάποιο επίσημο χρονοδιάγραμμα παρά μόνο ευχολόγια ως προς το πότε θα γίνουν οι πληρωμές και ποιο διάστημα θα καλύψουν. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε ότι γίνεται άμεσα η πληρωμή των εισιτηρίων στους επιβάτες που τους χρωστούν από το Σεπτέμβριο, αυτό θα καλύψει μόνο το τελευταίο τρίμηνο του 2021; Ή θα πληρωθεί και το 2022 μέχρι και τον Μάιο;
Πολιτικές ευθύνες
Αυτό που φαίνεται σε κάθε περίπτωση είναι πως το Μεταφορικό Ισοδύναμο ενώ είχε πλαίσιο και κανόνες λειτουργίας μέχρι το 2019, τα τελευταία χρόνια είναι μία κατάσταση εντελώς αόριστη όπου κανείς δεν ξέρει πότε θα πληρωθεί και για ποιο διάστημα.
Όλα τα παραπάνω σε μία περίοδο δυσκολιών, ακρίβειας, πληθωρισμού και έλλειψης ρευστότητας στις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά για τα οποία το Μεταφορικό Ισοδύναμο θα μπορούσε να δώσει αυτό το ελάχιστο, μία μικρή ανάσα σε ό,τι αφορά την επιδότηση των μετακινήσεων. Το τελευταίο δε, ιδιαίτερα όταν λόγω του υψηλού κόστους των καυσίμων είχαμε ανατιμήσεις και στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια.
Αυτό ωστόσο δεν φαίνεται να απασχολεί το Υπουργείο Ναυτιλίας, ούτε το Υπουργείο Οικονομικών που αφήνουν στην άκρη το Μεταφορικό Ισοδύναμο, βάζοντας μπροστά άλλες προτεραιότητες. Στο ερώτημα τι κάνουν οι τοπικές κοινωνίες η απάντηση είναι ότι απλά παρακολουθούν την υπονόμευση του Μεταφορικού Ισοδύναμου, το οποίο απαξιώνεται όταν δεν υπάρχει προγραμματισμός και συνέπεια στις πληρωμές. Ο Υπουργός Ναυτιλίας κ. Πλακιωτάκης έχει ξεκαθαρίσει και σχετικά πρόσφατα από του βήματος της Βουλής ότι «το μεταφορικό ισοδύναμο συνεχίζεται», απαντώντας σε ερωτήματα βουλευτών που δεν κρύβουν την ανησυχία τους. Το ερώτημα όμως είναι πώς συνεχίζεται το μέτρο όταν κανείς δεν ξέρει πότε και πόσα θα πληρωθεί.
Πέραν των αποσπασματικών ερωτήσεων βουλευτών το Μεταφορικό Ισοδύναμο είναι γενικότερα ένα θέμα με το οποίο δεν ασχολούνται οι πολιτικοί και οι αυτοδιοικητικοί παράγοντες, αλλά κατά παράδοξο τρόπο ούτε οι επιχειρηματικοί φορείς δεν έχουν αντιδράσει μέχρι τώρα έντονα, όπως θα έπρεπε. Αν και τα νησιωτικά Επιμελητήρια εκπροσωπούν τους νησιώτες επιχειρηματίες προφανώς στο πλαίσιο… άλλων συναλλαγών με την κυβέρνηση, όπως για παράδειγμα η πρόσφατη παράταση της θητείας των διοικήσεων των Επιμελητηρίων κατά έναν ακόμα χρόνο από τον Άδωνι Γεωργιάδη, διαμορφώνουν ένα πλαίσιο συνεργασίας ώστε οι επιχειρηματικοί φορείς να μην πιέζουν τα συναρμόδια Υπουργεία. Εξαίρεση αποτελεί ο Εμπορικός Σύλλογος Μυτιλήνης που θέτει τις πληρωμές σε κάθε του υπόμνημα.
Κάπως έτσι τα συναρμόδια Υπουργεία μη έχοντας μέχρι τώρα κάποια φωνή απέναντί τους να τους πει «ποιους κοροϊδεύετε;» και στη λογική ότι πολλοί ακούν για Μεταφορικό Ισοδύναμο αλλά δεν το καταλαβαίνουν, ανοίγει η κερκόπορτα για την υπονόμευση, καθώς πρόκειται για ένα μέτρο που απαξιώνεται η τύχη και η διάρκεια ζωής του είναι περιορισμένη.
