- Στόχος η σύνδεση της πλούσιας βιοποικιλότητας των νησιών του Βορείου Αιγαίου με τη φαρμακοβιομηχανία
- «Να κρατήσουμε τους νέους επιστήμονες στην Ελλάδα και τα νησιά», προτρέπει ο Καθηγητής Λέανδρος Σκαλτσούνης
Μια εξαιρετικά σημαντική ερευνητική προσπάθεια, με πολλές αναπτυξιακές προοπτικές για τη Λέσβο αλλά και γενικότερα τα νησιά του Βορείου Αιγαίου… «φορτσάρει» αυτό το διάστημα έχοντας ως βάση το συνεχώς εξελισσόμενο εργαστήριο του Ερευνητικού Κέντρου Αριστείας Φυσικών Προϊόντων NatPro Aegean στον Παπάδο της Γέρας. Με επικεφαλής τον Καθηγητή του Τμήματος Φαρμακευτικής στον Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, Λέανδρο Σκαλτσούνη, στόχος του εργαστηρίου είναι να εντοπίσει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά των βοτάνων και φυτών του νησιού μας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη φαρμακοβιομηχανία και όχι μόνο.
«Στο ερευνητικό κέντρο ασχολούμαστε με την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου των νησιών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Ιδιαίτερα στη Λέσβο είναι πάνω από 1.400 τα είδη φυτών τα οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό δεν αξιοποιούνται, αλλά με την σωστή καλλιέργειά τους μέσα από αυτά μπορούμε να απομονώσουμε ουσίες με μεγάλο φαρμακευτικό ενδιαφέρον», εξηγεί ο κ. Σκαλτσούνης στα «ΝΕΑ της Λέσβου» και συμπληρώνει: «Για παράδειγμα ο γνωστός στη Λέσβο αξίσταρος ή cistus creticus, όπως είναι η επιστημονική του ονομασία, είναι φυτό με μεγάλο φαρμακευτικό ενδιαφέρον. Από αυτό, με τις κατάλληλες εκχυλίσεις μπορούμε να απομονώσουμε τις ουσίες που έχουν αποδεδειγμένα ισχυρή αντιική δράση».
Ειδικά για τον αξίσταρο το ενδιαφέρον αξιοποίησής του είναι σημαντικό. Θυμίζουμε πως πριν από λίγα χρόνια, με τη βοήθεια του κ. Σκαλτσούνη και της ερευνητικής του ομάδας είχε προχωρήσει η διάθεση 800 κιλών του ανθού του αξίσταρου για να χρησιμοποιηθεί από ελληνική φαρμακευτική εταιρεία, σε ένα πρώτο αλλά σημαντικό βήμα για τα νησιά, ώστε να βάλουν ένα μέρος του φυτικού τους πλούτου στα σαλόνια των μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών, οι οποίες δημιουργούν συμπληρώματα διατροφής και θεραπευτικά παραφαρμακευτικά σκευάσματα και καλλυντικά από εκχυλίσματα. Και αυτό, καθώς οι αναλύσεις της ερευνητικής ομάδας είχαν ήδη δείξει πως το εκχυλικό προφίλ του φυτού αυτού του νησιού μας είναι καλύτερο σε σχέση με τον αξίσταρο άλλων περιοχών της Ελλάδας, τόσο ως προς την ποιότητα όσο κυρίως και ως προς την απόδοση.
Ένα φιλόδοξο πρόγραμμα
Μπορεί το συγκεκριμένο ερευνητικό πρόγραμμα και η διαμόρφωση του εργαστηρίου στον Παπάδο να έχει ξεκινήσει εδώ και δεκαοχτώ μήνες περίπου, ωστόσο το διάστημα που προηγήθηκε γινόταν ο σταδιακός εξοπλισμός του κέντρου με τα τελευταίας τεχνολογίας μηχανήματα, που θα χρησιμοποιηθούν για το ερευνητικό έργο, το οποίο αυτή την περίοδο μπαίνει πια όχι απλά σε κανονικούς, αλλά σε ταχείς ρυθμούς εξέλιξης. Και αυτό, καθώς πέραν του ερευνητικού σκέλους, η ομάδα πραγματοποιεί συνεχώς συναντήσεις με καλλιεργητές φυτών και βοτάνων, προκειμένου η παραγωγή τους να διατεθεί στο εργαστήριο και να υπάρξει η κατάλληλη ανάλυση που μπορεί να οδηγήσει συνολικά στην προσδοκώμενη αξιοποίηση, ανοίγοντας ένα μεγάλο εύρος προοπτικών για τον πρωτογενή τομέα των νησιών, αλλά και καθιστώντας τον Παπάδο κέντρο ερευνητικού και εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος τα επόμενα χρόνια.
«Αυτή τη στιγμή απασχολούνται μόνιμα στο ερευνητικό κέντρο δύο άτομα, αλλά υπάρχει και η συνεχής υποστήριξη του εργαστηρίου της Αθήνας. Ευελπιστούμε, όμως, πως στο μέλλον νέοι συνάδελφοι θα μετακινηθούν και θα απασχοληθούν σε μια πιο μόνιμη βάση στο κέντρο εδώ στη Λέσβο. Αυτός άλλωστε είναι και ο σκοπός του προγράμματος, να δημιουργηθεί ένα κέντρο το οποίο θα βοηθήσει και την ανάπτυξη της Περιφέρειας», επισημαίνει ο κ. Σκαλτσούνης.
Ο Καθηγητής δίνει ιδιαίτερη έμφαση όχι μόνο στην αξιοποίηση του φυσικού πλούτου των νησιών αλλά και του ερευνητικού ανθρώπινου δυναμικού, που «χάνεται» από τη χώρα μας και ειδικά από την επαρχία. «Θεωρώ πως γενικότερα σαν χώρα έχουμε αξιόλογο δυναμικό νέων ανθρώπων με εξειδικευμένες γνώσεις, οι περισσότεροι από τους οποίους μέχρι σήμερα αναγκάζονται να φύγουν στο εξωτερικό. Αυτοί οι νέοι άνθρωποι μπορούν να μείνουν στον τόπο, οπότε είναι πολύ σημαντική η κίνηση από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και η διαχρονική της υποστήριξη να δημιουργηθούν ερευνητικά κέντρα στα νησιά και η έρευνα που παράγεται σε αυτά να χρησιμοποιείται στη φαρμακοβιομηχανία» αναφέρει, επισημαίνοντας πως και άλλες Περιφέρειες πρέπει να ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα, για να αξιοποιήσουν τους νέους πολύ καλούς Έλληνες επιστήμονες.
Ήδη από το Ερευνητικό Κέντρο Αριστείας Φυσικών Προϊόντων NatPro Aegean έχουν ξεκινήσει πρότζεκτ και βρίσκονται στην πρώτη φάση αξιοποίησης των φύλλων της ελιάς και άλλων προϊόντων ελαιοτριβείου, όπως και ορισμένων φαρμακευτικών φυτών (όπως ο αξίσταρος). «Πρόθεσή μας είναι να αξιοποιήσουμε γενικότερα την βιοποικιλότητα όλων των νησιών του Βορείου Αιγαίου, γι’ αυτόν τον λόγο έχουμε δράσεις και με άλλα νησιά εκτός της Λέσβου, όπως στη Χίο με τους μαστιχοπαραγωγούς και στην Ικαρία με τους παραγωγούς μελιού. Η δράση αφορά συνολικά το Βόρειο Αιγαίο και ευελπιστούμε πως θα ενδυναμωθεί ακόμη περισσότερο», σχολιάζει ο κ. Σκαλτσούνης.
Η Περιφέρεια
Την ικανοποίησή του για τη σημαντική προοπτική που δημιουργείται για τα προϊόντα του Βορείου Αιγαίου επεσήμανε ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Γιώργος Λαγουτάρης στα «ΝΕΑ της Λέσβου». «Πρόκειται για τη συνέχεια της προγραμματικής σύμβασης που είχε κάνει η Περιφέρεια με το ΕΚΠΑ για την ανάδειξη των ποιοτικών χαρακτηριστικών των αρωματικών φυτών και των βοτάνων των νησιών μας και τη σύνδεσή τους με την φαρμακοβιομηχανία μέσα από την πιστοποίηση που προκύπτει από την επιστημονική έρευνα», ανέφερε.
Από τη δική του πλευρά ο Αντιπεριφερειάρχης Πανάγος Κουφέλος σημείωσε: «Αξιοποιούμε κάθε επιστημονική δυνατότητα για την ανάδειξη του τοπικού πλούτου στον πρωτογενή τομέα και, όπως είναι γνωστό, ο Περιφερειάρχης μας βρίσκεται δίπλα στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και κυρίως στους αγρότες του τόπου μας και στη μεταποίηση, καθώς θεωρούμε ότι όλη αυτή η βεντάλια που έχει ανοίξει ενισχύει την υπεραξία των τοπικών προϊόντων, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ενασχόληση των αγροτών και με άλλες καλλιέργειες, καθώς επίσης συνδέει όλον αυτόν τον πλούτο με τη φαρμακοβιομηχανία. Δεν σταματάμε, όπως είναι γνωστό. Έχουμε ξεκινήσει και άλλες συνεργασίες, όπως με τον οργανισμό ΔΗΜΗΤΡΑ».
Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση των Νέων της Λέσβου ο Περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης ανέφερε ότι «εφαρμόζοντας πιστά τις προεκλογικές μας δεσμεύσεις έχουμε δημιουργήσει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε παρά τις δυσκολίες που τροφοδοτούνται και από την έλλειψη προσωπικού, οι υπηρεσίες της Περιφέρειάς μας να βρίσκονται στην υπηρεσία των αγροτών και των κτηνοτρόφων μας και είμαστε μια Περιφερειακή Αρχή που συνομιλούμε απευθείας καθημερινά και με αγρότες και με κτηνοτρόφους, καταγράφοντας τις αγωνίες και τα προβλήματά τους και παρεμβαίνοντας, όπου έχουμε τη δυνατότητα, προωθώντας και διεκδικώντας λύσεις από τα αρμόδια Υπουργεία όταν δεν είναι άμεσα δικές μας κάποιες αρμοδιότητες. Το ίδιο ισχύει και για τα ερευνητικά προγράμματα. Στηρίζουμε και διευρύνουμε κάθε νέα δυνατότητα και εργαλείο, που μπορεί να ενισχύσει τις προοπτικές των προϊόντων του Βορείου Αιγαίου μέσα από την έρευνα, καθώς η αυτοδιοίκηση πρέπει και μπορεί να ανοίγει νέους δρόμους, βλέποντας το αύριο και όχι μόνο το τώρα».