Του Γιάννη Ζερδελή*
Η Aegean Regatta ως ιδέα ιστιοπλοϊκού αγώνα με αφετηρία, ενδιάμεσους σταθμούς και τελικό προορισμό τα νησιά του βόρειου, βορειοανατολικού και νότιου Αιγαίου συζητιόνταν μεταξύ των μελών του ΛΟΙΑΘ. Η ιδέα αυτή βρήκε το ευήκοον ους του τότε υπουργού Αιγαίου N. Σηφουνάκη και το 2001 πενήντα πέντε ιστιοφόρα άνοιξαν πανιά από το Πλωμάρι με προορισμό το Βαθύ της Σάμου και ενδιάμεσους σταθμούς τις Οινούσες και τα Μεστά της Χίου. Ο αγώνας αυτός με τον υψηλό ανταγωνισμό και τις σημαντικές συμμετοχές στηρίχτηκε από την τοπική αυτοδιοίκηση, από το Υπουργείο Αιγαίου και την ΕΙΟ και κέρδισε την εκτίμηση των ιστιοπλόων της ανοικτής θάλασσας.
Έτσι, χρόνο με τον χρόνο, οι συμμετοχές αυξήθηκαν, ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα πληρώματα έγινε έντονος προσφέροντας συγκινήσεις και κυρίως εμπειρία και ναυτοσύνη. Φέτος η Aegean Regatta ξεκινά από την Κάλυμνο και τερματίζει στην Ρόδο με ενδιάμεσους σταθμούς την Νίσυρο, Τήλο και Χάλκη και είναι μια ακόμη πρόκληση για μας να εξασφαλίσουμε την επιτυχία της αρχίζοντας με την υποδοχή των αγωνιζόμενων σκαφών, την φιλοξενία των πληρωμάτων και την οργανωτική αρτιότητα μέχρι η εντολή του αφέτη επιτρέψει στα πληρώματα να αναμετρηθούν με τα Αυγουστιάτικα μελτέμια.
Ως ιστιοπλοϊκό γεγονός η Regatta απευθύνεται στην ιστιοπλοϊκή οικογένεια όσον αφορά το αγωνιστικό της μέρος, απευθύνεται όμως και στους κατοίκους των νησιών του Αιγαίου που μπορούν να παρακολουθήσουν ένα τουλάχιστον μέρος των διαδρομών πριν τα σκάφη χαθούν από τον ορίζοντα μετά την εκκίνηση, τους τερματισμούς και τους αγώνες όρτσα-πρίμα κοντά στις ακτές, καλλιεργώντας το φίλαθλο ναυταθλητικό ενδιαφέρον. Δίνει δε και ερεθίσματα για την ενασχόληση νέων και παιδιών με το άθλημα της ιστιοπλοΐας που έχει χαρίσει στην Ελλάδα πολλά ολυμπιακά μετάλλια και παγκόσμιες διακρίσεις.
Ενισχύει δε οικονομικά και όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τον τουρισμό διότι οι ναυταθλητές, οι συνοδοί κλπ. αποτελούν ένα ιδιαίτερο είδος επισκεπτών – τουριστών που θα μπορούσε να συγκριθεί με αυτό του συνεδριακού τουρισμού.
Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι οι ιστιοπλοϊκοί αγώνες προξενούν το ενδιαφέρον των παρακάτω:
- Ιστιοπλόων
- Φίλαθλου κοινού
- Όλων των επαγγελμάτων που ασχολούνται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό.
Ιστιοπλόοι
Για να επιλέξει ένας ιστιοπλόος ανοικτής θάλασσας την συμμετοχή σε έναν αγώνα ιστιοπλοΐας πρέπει να έχει κάποια ελκυστικά χαρακτηριστικά:
- Ποιότητα του αγωνιστικού στίβου και της διαδρομής. To Αιγαίο κατά γενική ομολογία είναι μια θάλασσα από τις καλύτερες στον κόσμο για ιστιοπλοΐα.
Αν αρμενίζεις στο Αιγαίο τότε μπορείς σε κάθε θάλασσα του κόσμου, είπε Αυστραλός ιστιοπλόος.
- Ανταγωνισμός (πολλά και αξιόπλοα σκάφη επιδόσεων με έμπειρα πληρώματα, ολυμπιονίκες, παγκόσμιοι πρωταθλητές)
- Οργανωτική αρτιότητα των αγώνων
- Ασφάλεια και επάρκεια ελλιμενισμού
- Συνοδές εκδηλώσεις.
Φίλαθλο κοινό
Άτομα που ακολουθούν τον αγώνα με ίδια μέσα και ντόπιοι. Οι συμμετοχές και ο ανταγωνισμός κάνουν το ενδιαφέρον του φίλαθλου κοινού να αυξάνεται (φίλοι, συγγενείς, δημοσιογράφοι, καλεσμένοι).
Επαγγέλματα σχετικά με τον τουρισμό
Είναι φανερό ότι το μέγεθος των 2 πρώτων (πληρώματα – φίλαθλο κοινό) και η δυνατότητα να αναζητούν και να αγοράζουν ποιοτικές υπηρεσίες επηρεάζει την τρίτη ομάδα των επαγγελματιών. Η δε ποιότητα και ποικιλία των υπηρεσιών δρα κατά αμφίδρομο τρόπο θετικά στην ζήτηση.
-Πώς όλοι αυτοί, πληρώματα και συνοδοί, μπορούν να αυξηθούν; Πώς ναυταθλητές και συνοδοί θα επιλέξουν τα μέρη που επισκέφτηκαν κατά την διάρκεια των αγώνων για μελλοντικές διακοπές με το σκάφος ή χωρίς αυτό;
Η παρούσα εισήγηση δεν διεκδικεί το να δώσει απαντήσεις. Απλά μεταφέρει την συλλογική εμπειρία όλων των μελών του ΛΟΙΑΘ, που από το ξεκίνημα της Regatta μέχρι σήμερα συμμετέχουν σαν πληρώματα και σαν μέλη των επιτροπών συμβάλλοντας στο να καθιερωθεί σαν ο μεγαλύτερος σε συμμετοχές αγώνας ανοιχτής θάλασσας στην ανατολική Μεσόγειο. Πιστεύουμε ότι αυτή η συλλογική εμπειρία μπορεί να προσφέρει στο να δοθούν οι σωστές απαντήσεις σε μια εποχή που η αναζήτηση των άλλων μορφών τουρισμού είναι επιτακτική και αναγκαία.
Ας ξεκινήσουμε με την αποδόμηση μιας εντύπωσης. Της εντύπωσης ότι η Ιστιοπλοΐα είναι ακριβό άθλημα. Λάθος! Ο αγωνιστικός στίβος που είναι η θάλασσα και η κινητήρια δύναμη που είναι ο άνεμος προσφέρονται δωρεάν! Το σκάφος επιβαρύνει μόνο τον ιδιοκτήτη ως αγορά και συντήρηση. Η πολιτεία δε εισπράττει από κάθε σκάφος ουκ ολίγα, που δεν είναι του παρόντος να αναφέρουμε. Η δε διοργάνωση ενός διεθνούς αγώνα μπορεί οικονομικά να συγκριθεί με την πρώτη αγωνιστική ενός επαρχιακού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της εσχάτης των κατηγοριών.
Ιεραρχώντας τις διαπιστώσεις μας φαίνεται η καλή συνεργασία με τους διοργανωτές και η φιλική προσέγγιση προς τους αγώνες της τοπικής αυτοδιοίκησης, το φιλόξενο πνεύμα των κατοίκων και η συνδρομή των κρατικών υπηρεσιών, όπως τα λιμεναρχεία, τα λιμενικά ταμεία και το πολεμικό ναυτικό να προβάλλουν στην πρώτη θέση για την επιτυχία των αγώνων.
-Η οργανωτική αρτιότητα των αγώνων. Οι επιτροπές (οργανωτική, αγώνων, ενστάσεων) να στελεχώνονται από έμπειρα στελέχη του ναυταθλητισμού και να λειτουργούν με τρόπο που να μην επιδέχεται αμφισβήτηση.
-Οι συνοδές εκδηλώσεις. Στις δύσκολες αυτές μέρες θα ακούγεται ως πρόκληση η διοργάνωση πολυέξοδων εκδηλώσεων. Οι τοπικές ιδιαιτερότητες όμως κάθε νησιού (ιστορία, πολιτισμός, γαστρονομία, φυσικό κάλλος, μουσεία, τοπικά προϊόντα κλπ.) μπορεί να προσφερθούν στους επισκέπτες χωρίς σοβαρά έξοδα και γιατί όχι και με κέρδος.
Προοπτική του ναυταθλητικού τουρισμού με μοχλό τους αγώνες ιστιοπλοΐας
Η εισήγηση αναφέρθηκε στην Aegean Regatta ως αγώνα με την μεγαλύτερη δημοσιότητα και συμμετοχή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι τοπικοί αγώνες (π.χ. περίπλους νήσου Λέσβου, Αegean Trophy, Rhodos Cup κλπ.) δεν έχουν και αυτοί την δυνατότητα να αναπτύξουν τον ναυταθλητικό τουρισμό. Η εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους γείτονες Τούρκους ιστιοπλόους για συμμετοχή στους αγώνες δεν πρέπει να μείνει ανεκμετάλλευτη.
Η αύξηση της επισκεψιμότητας ιστιοπλοϊκών σκαφών πριν και μετά τους αγώνες, που θα συνδυάζουν διακοπές και αγώνες ή και μόνο διακοπές, πρέπει να απασχολεί την τοπική κοινωνία που έχει τουλάχιστον άμεση σχέση με τον τουρισμό και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Απαραίτητο γι’ αυτό είναι οι υποδομές, όπως οι μαρίνες και τα καταφύγια τουριστικών σκαφών μέσα στα λιμάνια που ήδη υπάρχουν, όπως στο Πλωμάρι, να λειτουργήσουν. Δυστυχώς στο Πλωμάρι δεν λειτούργησε ποτέ για τον σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε και θέλει συντήρηση. Η υπάρχουσα δυνατότητα ελλιμενισμού ιστιοπλοϊκών σκαφών είναι περιορισμένη σε όλα τα λιμάνια πλην της Μυτιλήνης και σε αρκετούς λιμενίσκους είναι αδύνατη η πρόσβαση σκαφών με βύθισμα.
Οι ιστιοπλόοι που θέλουν να χαρούν διακοπές, χαλάρωση, όμορφους κόρφους, κόλπους και ακρογιαλιές, που ως φυσικούς πόρους διαθέτει άφθονους το Αιγαίο, υπάρχουν και είναι πολλοί. Σε μας μένει η ευθύνη να τους προσελκύσουμε.
Αν σκεφθούμε ότι ο μέσος όρος συμμετοχής σκαφών στην Regatta είναι περίπου 70-80 με το ελάχιστο πλήρωμα των 6 ατόμων ανά σκάφος, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι τις μέρες ελλιμενισμού των σκαφών υπήρχε στο λιμάνι ένα ξενοδοχείο τουλάχιστον 480 κλινών πλήρες!
Για όσους έχουν ακόμη κάποιες ενστάσεις σχετικά με την σημασία των αγώνων ιστιοπλοΐας στην ανάπτυξη του τουρισμού, ας γνωρίζουν ότι η διεξαγωγή του America’s cup στη N. Ζηλανδία έφερε κέρδη 200 εκατ. δολαρίων!
*Ο Παθολόγος Γιάννης Ζερδελής έχει εκπροσωπήσει τον τόπο μας μέσα από τις τάξεις της Αυτοδιοίκησης φτάνοντας μέχρι το Εθνικό Κοινοβούλιο στο οποίο εξελέγη με τον ΣΥΡΙΖΑ, εγκαταλείποντας ωστόσο το 2015 (μια προδιαγεγραμμένη πορεία που θα τον έφερνε ακόμα και σε υπουργική θέση) αρνούμενος να υπερψηφίσει το τρίτο μνημόνιο.
Από τις μεγάλες του αγάπες είναι η ιστιοπλοΐα, από τους πρωτοπόρους στον τόπο μας στην ίδρυση του ΛΟΙΑΘ και της ιδέας της Aegean Regatta.
